Phan Văn Vĩnh: Lỗi của bị cáo "nếu có chỉ là lỗi gián tiếp"

Ngay khi bắt đầu trả lời xét hỏi của HĐXX, bị cáo Phan Văn Vĩnh (cựu Tổng Cục trưởng Tổng cục Cảnh sát) thừa nhận việc bị Viện Kiểm sát Nhân dân tỉnh Phú Thọ truy tố về tội Lạm dụng chức vụ, quyền hạn trong khi thi hành công vụ là hoàn toàn đúng. Tuy nhiên, qua quá trình trả lời xét hỏi, đại diện Viện Kiểm sát (VKS) cho rằng ông Vĩnh có sự bất nhất khi có lúc khẳng định lỗi của bị cáo “nếu có chỉ là lỗi gián tiếp”.

Không biết CNC là tổ chức đánh bạc?

Đáp lại VKS, Phan Văn Vĩnh cho rằng không có gì bất nhất xuyên suốt quá trình trả lời của mình. Để xem xét trách nhiệm của bị cáo, ông Vĩnh đề nghị HĐXX và VKS xem xét trong từng giai đoạn cụ thể như: Giai đoạn ông Vĩnh ký Quyết định 158 ngày 14/5/2015 để công nhận Công ty CNC là công ty bình phong thuộc Cục Cảnh sát phòng chống tội phạm công nghệ cao (C50); giai đoạn ông Vĩnh đồng ý chủ trương cho CNC thuê văn phòng tại số 10 Hồ Giám; hay giai đoạn ông chỉ đạo Phó Tổng cục trưởng Nguyễn Công Sơn.

“Xuyên suốt từ đó đến khi tôi ký văn bản không ngày không số (tháng 6/2016) do anh Nguyễn Thanh Hóa trình ký để hợp thức hóa cho anh Hóa, có phải chăng tôi biết CNC là tổ chức đánh bạc? Tôi mong quý VKS và HĐXX xem xét thấu đáo ở đoạn nào tôi mắc lỗi lầm, ở đoạn nào tôi không mắc lỗi để nhận hình phạt thỏa đáng”, ông Vĩnh nói.

Phan Văn Vĩnh trả lời HĐXX.

Khi được hỏi các Tổng cục của Bộ Công an không có văn bản nào hướng dẫn công ty bình phong phải có quy trình và sắp xếp như thế nào, điều này có dẫn đến sự lúng túng trong thành lập công ty bình phong hay không, bị cáo Phan Văn Vĩnh nói: Trong quá trình đấu tranh phòng chống tội phạm, rất cần sự chung tay của xã hội, của các doanh nghiệp và cá nhân.

Lực lượng CAND hết sức trân trọng các cá nhân, tổ chức cùng chung tay để đảm bảo bình yên cuộc sống. Việc công nhận CNC là công ty bình phong cũng đã ghi rất rõ trách nhiệm của C50 và CNC, người chịu trách nhiệm trước Tổng cục Cảnh sát là Chủ tịch HĐTV CNC Nguyễn Văn Dương và Cục trưởng C50 Nguyễn Thanh Hóa. Tuy nhiên, do lực lượng công an hoạt động thống nhất nên các văn bản báo cáo về hoạt động của Tổng cục tôi đều báo cáo lãnh đạo Bộ Công an”.

Trong Quyết định 158 ngày 14/5/2015 do ông Vĩnh ký, Tổng cục Cảnh sát công nhận CNC là công ty bình phong, tuy nhiên, trong quá trình trả lời xét hỏi, ông Vĩnh lại gọi CNC là “công ty nghiệp vụ”. Lý giải về sự khác nhau trong cách gọi, ông Vĩnh cho rằng việc gọi “công ty bình phong” là cách gọi dân dã, Bộ Công an nếu có một Hội thảo về chủ đề này thì nên quy định gọi là “công ty nghiệp vụ”.

Cựu tướng Phan Văn Vĩnh cho rằng bản thân là Tổng Cục trưởng nên làm công tác chuyên môn trong nhiều lĩnh vực khác như môi trường, ma túy, truy nã, quan hệ quốc tế,… Do vậy không có đủ thời gian để nghiên cứu đánh giá về hoạt động của CNC, nhưng nghe Cục trưởng Cục C50 Nguyễn Thanh Hóa báo cáo thì toàn bộ hồ sơ trong vụ án này từ công văn không ngày không số (ký tháng 6/2016) cho đến Văn bản số 352 đều đã đánh giá đầy đủ về hoạt động của CNC.

“Khả năng của tôi, tuổi tác và khả năng tiếp cận công nghệ thông tin, tôi hoàn toàn dựa vào trí tuệ của cấp dưới. C50 có đủ khả năng đập tan mọi âm mưu của các thế lực tội phạm công nghệ cao”, Phan Văn Vĩnh tỏ ý đã tin tưởng hoàn toàn vào cấp dưới.

HĐXX đặt nhiều câu hỏi với bị cáo Phan Văn Vĩnh về cách gọi đối với công ty CNC trong hoạt động của C50.

Trả lời câu hỏi của luật sư Vũ Quy (người bào chữa cho bị cáo Nguyễn Thanh Hóa) về việc thành lập công ty nghiệp vụ của lực lượng CAND, Phan Văn Vĩnh cho biết, thông thường các đơn vị cấp dưới sau khi có nhu cầu đề xuất, căn cứ chức năng nhiệm vụ quyền hạn đã được Bộ trưởng Bộ Công an giao, các đơn vị thực hiện chức năng nhiệm vụ của mình.

“Việc thành lập Công ty CNC, Thứ trưởng Phạm Quý Ngọ có gợi ý cho tôi hay anh Hóa thành lập thì lâu quá rồi tôi không nhớ”, ông Vĩnh nói.

Còn về việc phụ trách trực tiếp CNC, ông Vĩnh cho biết: Phó Tổng cục trưởng Tổng Cục Cảnh sát không bao giờ phụ trách Công ty CNC. Thay vào đó, C50 luôn luôn có Phó Cục trưởng phụ trách CNC. Ví dụ, năm 2011 là anh Nguyễn Thế Tự, đến thời điểm cuối cùng là anh Nguyễn Công Sơn”.

Do đó, khi đã quy định chức năng nhiệm vụ, Cục trưởng C50 phải chịu trách nhiệm nghiên cứu thực hiện đã được quy định bởi Bộ trưởng Bộ Công an chứ Tổng Cục trưởng không có quyền.

Bị cáo Phan Văn Vĩnh được chấp thuận ngồi trả lời HĐXX.

Theo Quyết định 158 chính thức công nhận CNC là công ty bình phong, C50 góp 20% vốn trong tổng số vốn điều lệ 20 tỷ đồng, đồng thời cử nhân lực tham gia điều hành công ty, nhưng trên thực tế, C50 không đóng góp 20% vốn và nhân lực. Khi Thứ trưởng Phạm Quý Ngọ sử dụng bút phê, bị cáo Phan Văn Vĩnh đã bút phê “chuyển C50 thực hiện theo ý kiến của anh Ngọ” để công nhận CNC là công ty nghiệp vụ của C50.

“Bị cáo ký là việc chuyển tiếp theo đề xuất của Cục C50, trước đó C50 đã thực hiện, sau khi thực hiện xong rồi thì chuyển cho bị cáo ký”, ông Vĩnh nói.

CNC được công nhận là “công ty bình phong” từ khi nào?

Thời điểm CNC thành lập ngày 10/10/2011, sau khi cựu Tổng Cục trưởng Phan Văn Vĩnh có bút phê chuyển ý kiến của Thứ trưởng Phạm Quý Ngọ, ông Vĩnh cho rằng nội hàm ký giữa C50 và CNC như thế nào thì chức năng nhiệm vụ đã quy định rõ, Cục trưởng C50 có quyền ký.

Theo đó, quy định của Lực lượng CAND về quản lý kinh tế cũng như quản lý nghiệp vụ, trách nhiệm thuộc về Cục trưởng Cục C50, người chịu trách nhiệm là Cục trưởng C50, về sau này không có người, không có vốn không phải là trách nhiệm của bị cáo.

Các bị cáo tại phiên tòa sáng 20/11.

Việc bị cáo Vĩnh đồng ý cho CNC đặt trụ sở tại số 10 Hồ Giám với lý do số 10 Hồ Giám “chỉ là 1 căn hộ nhỏ lẻ nằm liền kề với khu hộ dân, do vậy việc hóa trang cũng là hợp lý cho một công ty bình phong”.

Như vậy ông Vĩnh thừa nhận ngay từ năm 2011 CNC đã là một công ty bình phong của cơ quan công an. Nói về hiệu quả hoạt động của công ty bình phong so với hậu quả của CNC gây ra, Phan Văn Vĩnh cho rằng thời điểm khi bị cáo ký đồng ý thì CNC chưa tổ chức đánh bạc.

“Thời điểm ấy cho đến nay thì hậu quả xảy ra nặng nề, mọi so sánh đều không đầy đủ nhưng bị cáo đã kiểm điểm ngay từ đầu là hậu quả xảy ra vô cùng nặng nề, không những 92 bị cáo ngồi đây mà cả những đối tượng đang bỏ trốn cần đến lực lượng CAND truy bắt, chưa kể hàng triệu gia đình bị liên lụy”, Phan Văn Vĩnh nói.

Trở lại câu chuyện về căn phòng số 10 Hồ Giám, bị cáo Vĩnh cho rằng mình chỉ phê đồng ý về mặt chủ trương, còn người thực hiện là Phó Tổng Cục trưởng phụ trách hậu cần và Phó Tổng cục trưởng trực tiếp phụ trách C50. Bút phê của bị cáo ghi “Kính chuyển anh Ba xem xét quyết định”.