Ngoại giao công nghệ và chuyện An ninh quốc gia

Lý giải cho quyết định có vẻ "lạ lẫm" này, Ngoại trưởng Đan Mạch cho biết: "Các công ty như Google, Facebook, IBM, Apple và Microsoft giờ đây đã lớn đến mức mà sức mạnh kinh tế và ảnh hưởng của họ đến cuộc sống hàng ngày của chúng tôi vượt rất xa những nước có đại sứ truyền thống".

Casper Klynge - đại sứ công nghệ của Đan Mạch

Vượt qua 54 đối thủ khác, tháng 5/2017, Casper Klynge – người từng khá quen thuộc với khu vực ASEAN và Việt Nam vì có thời gian ông này làm đại sứ của Đan Mạch tại Indonesia, một người mang một bản lý lịch khá lạ lẫm đối với giới công nghệ thế giới, đã được lựa chọn. Tuy nhiên, ông bộ trưởng ngoại giao đã nêu lý do để chọn Klynge là vì ông này đã "tích cực tham gia vào chương trình nghị sự về công nghệ và kinh tế số".

Từ tháng 8/2017, Klynge đã trở thành đại sứ của Đan Mạch tại Thung lũng Silicon. Klynge cho biết ông ta đang xây dựng một kế hoạch gọi là "ngoại giao công nghệ" (techplomacy – được ghép bởi 2 từ technology và diplomacy).

Là một đại sứ, Klynge sẽ làm công tác ngoại giao truyền thống, nuôi dưỡng các mối quan hệ và thiết lập mạng lưới, nhưng mọi nỗ lực của ông ta chỉ hướng tới các công ty công nghệ chứ không phải các quốc gia khác.

Đan Mạch là nước chiếm vị trí số 1 châu Âu trong lĩnh vực công nghệ. Quốc gia này đứng thứ đầu trong Bảng xếp hạng Chỉ số Kinh tế và Xã hội Số (The Digital Economy and Society Index DESI) 2017 EU, và Klynge nhận thấy vai trò mới của mình là kết quả của phấn đấu của Đan Mạch cũng như lợi ích của EU trong tiến trình số hóa.

Đan Mạch có thể không có nhiều thành công về công nghệ như các nước khác nhưng quốc gia này lại có ảnh hưởng đến thế giới số. Chẳng hạn tập đoàn khởi nghiệp khổng lồ Zendesk được thành lập tại Copenhagen, và tới 2019 Apple sẽ mở một trung tâm dữ liệu trị giá 921 triệu đô la tại Đan Mạch.

Công bằng mà nói, vị trí của Klynge không hoàn toàn mới. Theo tạp chí Forbes ngày 30/3/2017, cô Priya Guha được bổ nhiệm là tổng lãnh sự của Anh tại San Francisco trong 5 năm và nhiệm vụ của cô là thuyết phục các công ty công nghệ mới mở rộng sang Anh.

Cộng hòa Ireland cũng đã đặt cơ quan đại diện tại Bắc California, và văn phòng này tập trung vào cả công nghệ và các lĩnh vực khác như dược phẩm sinh học và dịch vụ tài chính. Tuy vậy, chắc chắn ở cấp độ đại sứ, quyết định của Đan Mạch chính thức tạo ra một hình thái ngoại giao mới. Điều này đã thu hút sự chú ý của công luận trên toàn cầu. Các kênh truyền thông lớn trong tháng 7 vừa qua đã ngập tràn hình ảnh của Klynge.

Trong khi làm việc với những ngành công nghệ cao, Klynge hy vọng ông có thể giúp Đan Mạch thực hiện những bước tiến trong các lĩnh vực chính sách đối ngoại khác. Chẳng hạn, các công ty lớn đang chỉ trích quyết định của Tổng thống Mỹ Donald Trump rời khỏi Thỏa thuận Paris về khí hậu, hay việc các nhà lãnh đạo quốc tế đang gây áp lực cho các mạng xã hội để ngăn chặn các hoạt động khủng bố trực tuyến.

Klynge cho rằng việc thương thảo với các tập đoàn công nghệ về các nội dung này sẽ có những giải pháp thiết thực.

Klynge mô tả công việc mới của ông như là một "vị trí mơ ước" nhưng ông không nghĩ rằng vị trí đại sứ công nghệ sẽ trở nên độc nhất vô nhị trong thời gian tới. Các nước khác sẽ làm như vậy, "tôi không phải người cuối cùng".

Từ câu chuyện của công nghệ, thông qua nền tảng hoặc quá trình tạo ra các sản phẩm số, những vấn đề chung toàn cầu hay chuyện an ninh quốc gia cũng sẽ được bàn tới.

Techplomacy dường như sẽ là xu hướng ngoại giao mới của thế giới. Thay cho những cấm gia nhập thị trường hoặc đưa ra ưu đãi đầu tư quá mức của giai đoạn trước, người ta có thể đi đến những thương lượng nhằm không chỉ phát triển kinh tế.

Người ta không thể từ bỏ các sản phẩm số bởi nó đã quá quen thuộc và là nền tảng của hàng loạt các hoạt động kinh tế, xã hội, chẳng hạn hệ sinh thái Android, chương trình MS Office.

Còn các nhà công nghệ, hiển nhiên họ không muốn mất đi các khách hàng truyền thống. Những thương lượng cấp cao theo nguyên tắc các bên cùng có lợi và tôn trọng lợi ích của nhau chắc chắn sẽ là một xu thế bắt buộc.