Luật sư đề nghị miễn trách nhiệm hình sự cho bị cáo Phạm Nhật Vũ

Phiên tòa xét xử vụ MobiFone mua AVG sáng nay tiếp tục với phần bào chữa của các luật sư.

Thẩm phán Trương Việt Toàn cho biết, bị cáo Phạm Nhật Vũ vì lý do sức khỏe, đang nằm viện. Bị cáo có đơn gửi đến tòa xin giữ nguyên lời khai tại Cơ quan điều tra (CQĐT) và tại tòa, xin vắng mặt ở phần tranh luận. Tình trạng sức khỏe của ông Vũ có xác nhận của cán bộ y tế.

Bào chữa cho thân chủ, các luật sư của bị cáo Phạm Nhật Vũ đưa ra quan điểm: Ngay khi dư luận dị nghị về giá mua bán cao, làm thất thoát tài sản Nhà nước, dù chưa cơ quan Nhà nước nào xác định có sai phạm gì, ông Vũ đã gom tiền gia đình, vay mượn thêm để chủ động đề xuất xin hủy hợp đồng trả lại hết tiền đã nhận.

Ông Vũ còn trả thêm toàn bộ tiền lãi và các chi phí phát sinh khác mà MobiFone đã chi là hơn 329 tỷ đồng...

Các luật sư tại tòa.

Khi biết trong kho của MobiFone còn tồn đọng khoảng 120 tỷ đồng tiền thiết bị, vật tư tồn kho đã đầu tư mua sắm, ông Vũ hỗ trợ mua lại hết, để không xảy ra bất cứ tác hại nào dù nhỏ nhất cho Nhà nước.

Về lý do ông Vũ xin hủy hợp đồng, theo luật sư là do có hàng vạn người đã từng được nhận sự trợ giúp của ông Vũ trong thời gian qua. Ông Vũ sợ những người này nghi ngại về số tiền mà ông đã giúp đỡ họ nên quyết định hủy hợp đồng.

Theo luật sư, ông Phạm Nhật Vũ không chủ đích, sắp đặt, trù tính, mong làm thất thoát tài sản Nhà nước và đã nhất tâm, trách nhiệm, ăn năn hối cải khi chấp nhận khó khăn về mình, kể cả vay nợ để khắc phục triệt để mọi thiệt hại, tác hại có thể xảy ra.

Ông Vũ hoàn toàn có điều kiện không trở về Việt Nam để trốn tránh, thoái thác trách nhiệm, song đã chọn cách đối mặt và chủ động nhận trách nhiệm, tìm mọi cách khắc phục triệt để mọi thiệt hại cho Nhà nước.

Luật sư chỉ ra nhiều tình tiết giảm nhẹ có thể áp dụng đối với bị cáo như: Tích cực hợp tác; lập công chuộc tội; có thành tích xuất sắc trong sản xuất, chiến đấu học tập hoặc công tác; thường xuyên làm việc thiện nguyện, trợ giúp xã hội; gia đình có công với cách mạng; người phạm tội có nhân thân tốt và phạm tội lần đầu.

Theo luật sư, trước khi bị khởi tố, ông Vũ là một doanh nhân có gần 20 năm cống hiến cho xã hội. Những đóng góp của bị cáo trong các hoạt động kinh doanh, hoạt động xã hội đã được Chủ tịch nước, các lãnh đạo Đảng và Nhà nước, các bộ, ngành, chính quyền các cấp và các tổ chức cá nhân ghi nhận thông qua việc trao tặng nhiều bằng khen, giấy khen, văn bản tuyên dương.

Ông Vũ cũng là người thực hiện hàng nghìn hoạt động thiện nguyện, tài trợ cho các dự án, chương trình an sinh xã hội… với số tiền hàng nghìn tỷ đồng, trong đó xác nhận chính thức là hơn 1.300 tỷ đồng.

Vẫn theo luật sư, ông Vũ từng là cầu nối thu hút hàng tỷ USD đầu tư nước ngoài của cả doanh nghiệp nước ngoài và bà con Việt kiều chung tay xây dựng đất nước.

Đại sứ quán Liên bang Nga, ngài  Kirsan Ilyumzhinov (cựu Tổng thống đầu tiên của nước cộng hòa Kalmykia thuộc Liên bang Nga), cũng như rất nhiều các tổ chức, cá nhân tiêu biểu của nước ngoài đã ghi nhận và có đơn xin khoan hồng cho ông Vũ.

Luật sư cho rằng, đối với tội Đưa hối lộ, nếu thời điểm đó ông Vũ biết mình phạm tội thì đã chủ động khai nhận. Lúc đó, ông Vũ chỉ nhận thức là mình biếu quà. Đề nghị HĐXX áp dụng chính sách miễn giảm hình sự đối với ông Vũ, để bị cáo tiếp tục có cơ hội đóng góp cho xã hội, đất nước.

Luật sư Nguyễn Thị Hằng Nga đọc đơn xin khoan hồng của nhiều tổ chức trong và ngoài nước xin cho ông Vũ, trong đó có đơn của Hội đồng trị sự giáo hội Phật giáo Việt Nam.  

Theo bà Nga, có gần 2.000 tổ chức, cá nhân xin khoan hồng cho bị cáo Phạm Nhật Vũ, trong đó có nhiều nhân sỹ, trí thức, nhiều người nghèo, bệnh nhân đã nhận được sự giúp đỡ quý báu của ông Vũ. Luật sư đề nghị cho bị cáo Vũ được miễn trách nhiện hình sự, để bị cáo có cơ hội tiếp tục giúp đỡ người nghèo, khó khăn; tiếp tục đóng góp cho xã hội.

Đồng bào chữa cho bị cáo Vũ, luật sư Hà Đăng cho rằng, vụ án này được khắc phục hậu quả phần nào là công sức của bị cáo Phạm Nhật Vũ.

Các quy định của pháp luật không buộc người không tạo ra lỗi phải thực hiện nghĩa vụ. Nhưng trên thực tế, trong vụ án này, tài sản của Nhà nước đã được thu hồi, bù đắp, còn bị cáo Vũ phải chịu số nợ gần 1.000 tỷ.

Để đánh giá về con người bị cáo Vũ và tính nguy hiểm, luật sư đặt vấn đề, có cần thiết phải cách ly bị cáo ra khỏi xã hội?

Nước mắt của bị cáo

Bào chữa cho bị cáo Phạm Đình Trọng (cựu Vụ trưởng Vụ Quản lý doanh nghiệp, Bộ TT&TT), luật sư cho rằng: Những giọt nước mắt, sự nghẹn ngào của ông Trọng đã thể hiện trách nhiệm của bị cáo.

Phiên tòa xét xử vụ MobiFone mua AVG.

Ông Trọng có ít nhất 4 tình tiết giảm nhẹ, ngoài ra còn có thể xem xét thêm cho bị cáo những tiết tiết giảm nhẹ khác.

Theo luật sư, ông Trọng chỉ thực hiện nhiệm vụ cấp trên giao. Lời khai của các bị cáo khác cho thấy, hành vi của ông Trọng đều xuất phát từ ý kiến chỉ đạo của cấp trên. Nó thể hiện trong lời khai của ông Nguyễn Bắc Son.

Ông Trọng không chỉ làm theo chỉ đạo mà còn phải làm theo định hướng của lãnh đạo Bộ như lời khai của các bị cáo đã thể hiện tại phiên tòa.

Theo luật sư, ông Trọng không biết việc mua AVG là hiệu quả thấp khi các văn bản MobiFone trình lên đã làm sai lệch hồ sơ. Điều này đã được các luật sư đã phân tích rất kỹ.

Việc xem xét đánh giá tương quan, vị trí, vai trò của các bị cáo trong việc giải quyết vụ án là thiết yếu. Trong đó vai trò của ông Trọng là hết sức mờ nhạt. Chính ông Trọng là người băn khoăn về việc mua, đã có ý kiến nhưng không được giải quyết để giải đáp các băn khoăn.

Có tới 4 lần ông Nguyễn Bắc Son gạch bỏ nội dung đề xuất của ông Trọng về giá mua và hiệu quả dự án. Tại tòa, ông Nguyễn Bắc Son cho rằng, những việc như chịu trách nhiệm về giá thì đương nhiên là MobiFone phải chịu trách nhiệm về giá mua nên đã gạch bỏ nội dung đề xuất của ông Trọng. Ông Nguyễn Bắc Son cho rằng, không cần ghi chi tiết vào trong văn bản.

Ngay cả khi có công văn 2678 của VPCP về việc chấp nhân chủ trương, nhưng ông Trọng vẫn có đề xuất xin ý kiến của Bộ Tài chính. Ông Trọng là người luôn đưa ra các đề xuất hợp lý để các cơ quan chức năng có ý kiến về dự án MobiFone mua AVG đúng pháp luật.

Luật sư đề xuất HĐXX xem xét một số tình tiết giảm nhẹ cho bị cáo như: ăn năn hối cải, có thành tích xuất sắc, chủ động khai nhận, tích cực hợp tác để CQĐT sớm kết thúc vụ án...

Cùng bào chữa cho bị cáo Trọng, luật sư Hoàng Văn Dũng cho rằng, trong phần luận tội của mình, đại diện VKS không nhắc đến chính sách khoan hồng đặc biệt điệt với bị cáo Trọng như đề nghị của CQĐT. Luật sư mong HĐXX xem xét.

Được quyền tự bào chữa, bị cáo Võ Văn Mạnh (cựu Giám đốc công ty TNHH tư vấn đầu tư và thẩm định AMAX) khóc khi nhắc đến người mẹ 80 tuổi đang phải sống một mình.

Bị cáo Mạnh trình bày: Bản thân bị cáo không có thắc mắc gì về bản cáo trạng, cảm thấy hối hận vì sai phạm mắc phải. Nhưng khi nghe mức đề nghị của đại diện VKS, bị cáo bị sốc, rất buồn, đó là mức quá nặng nề và khắc nghiệt đối với bị cáo.

Bị cáo sinh ra và lớn lên ở miền núi, cha mẹ đều là người nông dân chất phác, bản thân bị cáo chưa bao giờ dám phạm pháp, kể cả trong ý nghĩ. Nếu biết sai phạm, bị cáo đã không thực hiện hợp đồng với MobiFone.

Tại thời điểm thẩm định giá, có những nguyên nhân khách quan dẫn tới sai phạm. Bị cáo không có điều kiện để trực tiếp tham gia thẩm định giá, cũng như theo sát quá trình thẩm định giá.

Ngay từ lúc bắt đầu, bị cáo nhận được tin ba bị cáo mất, bị cáo đã về nhà lo hậu sự cho ba. Khi quay lại công ty, việc thẩm định giá đã hoàn thành.

Do thời gian thẩm định gấp, lại tại Hà Nội nên bị cáo không có thời gian tiếp cận nguồn tài liệu dùng để thẩm định giá kỹ hơn. Tại thời điểm thẩm định giá, các tiêu chuẩn thẩm định giá ở Việt Nam có nhiều nội dung còn chung chung, chưa rõ ràng, chưa có tiêu chuẩn thẩm định giá doan nghiệp.

Việc vừa làm vừa tham khảo các quy định khác đã có tác động tiêu cực nhất định đến cách hiểu đúng các quy định của pháp luật.

Bản thân bị cáo trong quá trình thực hiện không có động cơ, mục đích vụ lợi nào. Bị cáo không quen biết, bàn bạc cá nhân nào ở bên Bộ và MobiFone.

Phí thu được là hơn 400 triệu đồng, sau khi thanh toán phí quản lý, số tiền còn lại để lại quỹ công ty chứ bị cáo cũng không được hưởng lợi gì trong số tiền này.

Quá trình làm việc với CQĐT và VKS, nghe được các ý kiến phân tích tại tòa, bị cáo hiểu và nhận thức được nhiều vấn đề pháp luật. Tuy nhiên, sai phạm đã mắc phải, bị cáo không né tránh. Bị cáo mong HĐXX xem xét cho bị cáo được hưởng các tình tiết giảm nhẹ.

Bào chữa cho thân chủ, luật sư của bị cáo Mạnh đặt vấn đề, bị cáo là người không có chức vụ quyền hạn, nhưng lại bị truy tố tội Vi phạm các quy định về quản lý đầu tư công gây hậu quả nghiêm trọng là rất đặc biệt. Việc đánh giá ý thức, vai trò của bị cáo trong quá trình phạm tội là rất quan trọng, liên quan đến việc xác định bị cáo có tội hay không phạm tội.

Hoàng Duy Quang (thẩm định viên công ty TNHH tư vấn đầu tư và thẩm định AMAX) trong phần tự bào chữa cho mình đã không ngăn được nước mắt.

Quang trình bày: Bị cáo vô cùng đau đớn khi nghe đề nghị của đại diện VKS. Việc để ra sai phạm lần này, bị cáo không có động cơ, mục đích gì, chỉ là yếu kém trong đánh giá doanh nghiệp.

Gia đình bị cáo rất khó khăn, phải đi thuê nhà nhiều năm nay. Từ khi bị cáo bị bắt tạm giam, một mình vợ bị cáo phải chăm sóc, dạy các con.

Việc để xảy ra sai phạm, bị cáo không chủ đích giúp sức cho MobiFone. Bị cáo mong HĐXX xem xét, lượng thứ, khoan hồng, cho bị cáo sớm có được cơ hội trở về làm tròn trách nhiệm của người chồng, người cha. Bị cáo có cha mẹ già, mong được sớm về hiếu thảo với cha mẹ, trở thành người có ích cho xã hội.

Bào chữa cho bị cáo Quang, luật sư cho rằng, tuy là thẩm định viên, nhưng Quang chưa tham gia thẩm định doanh nghiệp nào. Khi được phân công tham gia thẩm định dự án này, biết là dự án lớn, bị cáo đề nghị công ty cử thêm cán bộ trong Sài Gòn ra Hà Nội hỗ trợ.

Luật sư cho rằng, AMAX thẩm định giá AVG dựa trên các tài liệu do MobiFone cung cấp, nên AMAX đã tin tưởng sử dụng các tài liệu này. Nếu MobiFone cung cấp tài liệu khác, AMAX đã định giá khác, thấp hơn.

Luật sư đặt vấn đề, MobiFone vô tình hay vì lý do gì cố tình cung cấp số liệu không chính xác cho AMAX. Việc thẩm định chỉ làm cho đủ thủ tục pháp lý chứ không mang tính quyết định, mong HĐXX đánh giá đúng mức độ sai phạm của AMAX.

Luật sư cũng đề nghị HĐXX xem xét đến các tình tiết giảm nhẹ tội cho bị cáo.