Đắk Lắk: "Mất cầu", người dân phải liều mình chèo thuyền đi làm rẫy

Mẹ con bà Ngấy lênh đênh trên sông nước.

Từ dùng công nông phải chuyển sang... chèo thuyền

Năm 2014, đập Krông Búk Hạ (xã Ea Phê, huyện Krông Pắk, tỉnh Đắk Lắk) bắt đầu tích nước, đi vào hoạt động. Đây là công trình thủy lợi trọng điểm A2 quốc gia, lớn nhất nhì khu vực các tỉnh Tây Nguyên.

Theo thiết kế, hồ Krông Búk hạ có dung tích chứa gần 110 triệu m3 nước, năng lực tưới tiêu 11.400 ha diện tích cây trồng các loại, đồng thời cung cấp nước sinh hoạt cho 72.000 hộ dân… tại huyện Krông Pắk và một phần huyện Ea Kar.

Thế nhưng, việc đập Krông Búk Hạ tích nước đã khiến nhiều người dân tại thôn 19 và thôn 20 xã Krông Búk (giáp với xã Ea Phê, huyện Krông Pắk) lâm vào tình cảnh hết sức khó khăn, bị cô lập giữa nhà cửa với nương rẫy truyền thống của họ.

Cụ thể, nhiều hộ dân tại thôn 19 và thôn 20 xã Krông Búk không thể đi bộ từ nơi ở đến rẫy của mình. Bởi con đường duy nhất và cây cầu nhỏ bắc qua suối Cạn (hay còn gọi là suối Ea Mích) để người dân lên rẫy, vận chuyển nông sản bao năm qua nay đã chìm sâu dưới lòng hồ.

Nhiều người dân quen với việc lái xe công nông, vượt đồi, dốc nay phải chèo thuyền để vào rẫy mưu sinh.

Cực chẳng đã, nhiều gia đình tại thôn 19 và thôn 20, xã Krông Búk phải đóng thuyền để có phương tiện vượt hồ, lên nương rẫy. Nhà nào có nhiều nương rẫy, có tiền thì đóng thuyền lớn (trên 10 triệu đồng/chiếc); nhà nào ít rẫy thì đóng thuyền nhỏ, chất liệu bằng gỗ (giá từ 3-5 triệu đồng).

Bà Long Thị Ngấy (SN 1967, thôn 20) cho biết: “Nhà tôi có gần 2 ha rẫy bên kia suối. Ngày xưa, khi đường và cầu chưa bị ngập, cả nhà tôi ngồi xe công nông, qua rẫy làm việc rồi về. Khoảng 6 năm trở lại đây, khi đập Krông Búk Hạ tích nước, đường ngập, cầu ngập, ngày nào chúng tôi cũng phải chèo thuyền qua hồ rất vất vả, cực nhọc”.

“Khi đã vào mùa vụ, nhà nào cũng bận rộn trong khi thuyền vận chuyển nông sản khan hiếm khiến chúng tôi cực khổ trăm bề. Nếu thời tiết thuận lợi, gió lặng thì không sao. Trường hợp mưa gió, không thuê được thuyền máy, nhiều hộ phải để nông sản lại trên rẫy”, bà Ngấy chia sẻ thêm.

Những chiếc thuyền đơn giản, hằng ngày giúp bà con vượt hồ vào rẫy.

Khó khăn vây quanh

Theo bà Trương Thị Lý (SN 1968, thôn 20), dù sống trong môi trường sông nước đã được 6 năm, nhưng số người biết bơi trong thôn rất ít. Đặc biệt, phụ nữ và các cháu gái trong thôn hầu như đều không biết bơi.

Trong khi đó, vì cuộc sống mưu sinh, phụ nữ và trẻ em trong thôn vẫn phải chèo thuyền qua hồ để lên nương rẫy, nên thường xuyên phải đối diện với không ít nguy hiểm mỗi khi trời giông gió nổi.

Bà Lý kể: “Năm 2017, có 4 mẹ con chở 6 bao cà phê từ rẫy về. Khi ra đến giữa lòng hồ, do gió to nên chiếc thuyền bị lật, cả người và nông sản rơi xuống nước. Rất may, có vài người đánh cá gần đó đã cứu sống được 4 mẹ con, nhưng thuyền và 6 bao cà phê đành bỏ lại dưới đáy hồ”.

Mẹ con bà Ngấy chuẩn bị chèo thuyền qua hồ vào rẫy.

Đặc biệt, do lòng hồ chia cắt nên học sinh của thôn 19 và thôn 20 (đi học ở xã Ea Siên, thị xã Buôn Hồ, tỉnh Đắk Lắk) phải đi đường vòng tới 20km nếu đi đường bộ để đến trường; còn không sẽ phải vượt lòng hồ.

Theo ông Hứa Văn Vân (Bí thư Chi bộ thôn 19), việc đường bị nước chia cắt khiến đời sống của bà con tại thôn 19 và thôn 20 gặp nhiều khó khăn. Điển hình như công việc trên nương rẫy vất vả hơn (tốn nhiều thời gian, công sức vận chuyển nông sản, phân bón...); các cháu nhỏ đi học bất tiện hơn... 

Nếu trời trở gió, cả 2 mẹ con sẽ đối diện với nguy hiểm vì thuyền nhỏ, dễ lật.

Liên quan đến vấn đề trên, ông Mai Kim Huệ-Chủ tịch UBND xã Krông Búk cho hay, trước đây thôn 19 và 20 thuộc xã Ea Siên (thị xã Buôn Hồ). Năm 2011, 2 thôn này được sáp nhập về xã Krông Búk. Cả 2 thôn có khoảng 180 hộ dân, tỷ lệ hộ nghèo tại 2 thôn này khá cao. Mấy năm qua, bà con nơi đây đã phản ánh về việc nước ngập, không có cầu đi lại, khiến công việc nương rẫy và giao thương gặp nhiều khó khăn.

UBND xã Krông Búk đã nhiều lần kiến nghị UBND huyện Krông Pắk có giải pháp hỗ trợ, làm đường vào 2 thôn nói trên. Mới đây UBND huyện Krông Pắk  đã cử cán bộ xuống địa phương khảo sát thực địa, ghi nhận tình hình để tìm phương án, chủ trương đầu tư xây dựng cầu dân sinh mới giúp người dân tại thôn 19 và thôn 20. Tuy nhiên, do chưa bố trí được kinh phí nên việc bao giờ người dân tại thôn 19 và thôn 20 có cầu mới thì vẫn còn... phải chờ.