Xét nghiệm vi rút Ebola: Việt Nam cần phải được hỗ trợ gì?

Trước tình hình diễn biến phức tạp của dịch bệnh Ebola tại các nước Tây Phi, PGS Trần Như Dương - Phó Viện trưởng Viện Vệ sinh dịch tễ TƯ đã chia sẻ về năng lực xét nghiệm phát hiện vi rút Ebola.

PGS Trần Như Dương.

Xin ông cho biết trong trường hợp dịch Ebola xâm nhập vào Việt Nam, hệ thống xét nghiệm của Việt Nam có đáp ứng được các yêu cầu về xét nghiệm bệnh phẩm hay không?

PGS. Trần Như Dương: Hiện nay, với những trang thiết bị và đội ngũ cán bộ xét nghiệm hiện có, Viện Vệ sinh dịch tễ Trung ương, Viện Pasteur Hồ Chí Minh có đầy đủ năng lực để tiếp nhận kỹ thuật và thực hiện các xét nghiệm. Tuy nhiên tác nhân gây bệnh Ebola là tác nhân tối nguy hiểm đòi hỏi phải đảm bảo an toàn sinh học nghiêm ngặt trong khi xét nghiệm.

Tại Việt Nam, hiện nay đã có 02 phòng xét nghiệm đạt tiêu chuẩn an toàn sinh học cấp III tại Viện Vệ sinh dịch tễ Trung ương và Bệnh viện Bệnh Nhiệt đới Thành phố Hồ Chí Minh được Bộ trưởng Bộ Y tế công nhận và 01 phòng xét nghiệm an toàn sinh học cấp III lưu động do Chính phủ Nhật Bản viện trợ đặt tại Viện Pasteur Thành phố Hồ Chí Minh.

Trong thời gian vừa qua, các phòng xét nghiệm an toàn sinh học cấp III này đã phát huy được hiệu quả tốt trong việc xét nghiệm các bệnh phẩm liên quan đến các dịch bệnh nguy hiểm như: H5N1, H1N1, H7N9, MERS-CoV...

Trên cơ sở các phòng xét nghiệm nêu trên, Bộ Y tế đã có Công văn gửi Tổ chức Y tế thế giới đề nghị cung cấp primers và test kits cho vi rút Ebola, hỗ trợ kỹ thuật, các hướng dẫn xét nghiệm để đáp ứng được yêu cầu xét nghiệm tác nhân Ebola trong thời gian sớm nhất dưới sự chỉ đạo của Bộ Y tế.

Xét nghiệm vi rút Ebola: Việt Nam cần phải được hỗ trợ gì? - ảnh 2

Vi rút Ebola gây sốt xuất huyết Ebola

Bộ Y tế Việt Nam đã chỉ đạo các Viện phối hợp chặt chẽ với Tổ chức Y tế thế giới chuẩn bị sẵn sàng năng lực và hoàn thiện các điều kiện về an toàn sinh học đối với xét nghiệm tác nhân Ebola để có thể tiếp nhận và xét nghiệm các bệnh phẩm của các bệnh nhân nghi ngờ mắc bệnh.

Thưa ông! Xin ông cho biết Việt Nam sẽ làm gì để đáp ứng nhu cầu xét nghiệm đối với bệnh phẩm nghi mắc vi rút Ebola?

PGS. Trần Như Dương: Hiện nay, các xét nghiệm để chuẩn đoán Ebola chủ yếu phải dựa vào các kỹ thuật sinh học phân tử hiện đại nhất. Ngay khi các điều kiện về an toàn sinh học được đảm bảo và được Bộ Y tế cho phép chúng tôi sẽ thực hiện xét nghiệm. Các kỹ thuật xét nghiệm này thường cho kết quả trong vòng từ 24 đến 48 giờ.

Hiện nay, tại Viện Vệ sinh dịch tễ Trung ương đang tiến hành triển khai hệ thống khử trùng, tiêu độc, làm sạch lưu động. Đây là hệ thống khử trùng, tiêu độc làm sạch lưu động do Cộng hòa liên bang Đức viện trợ cho Viện Vệ sinh Dịch tễ Trung ương. Mục đích chính của hệ thống này là để phục vụ cho những tình huống khẩn cấp trong những dịch bệnh tối nguy hiểm hay trong thảm họa, đặc biệt những thảm họa do hóa chất và các khí chất độc gây nên.

Thông thường, hệ thống được thiết lập tại những vùng đệm ngay trước ổ dịch hoặc những nơi phát hiện bệnh nhân đầu tiên để tiệt trùng và làm sạch ban đầu các tác nhân gây bệnh trên cơ thể bệnh nhân nhằm hạn chế tối đa việc phát tán mầm bệnh ra bên ngoài trước khi chuyển bệnh nhân đến các cơ sở y tế và khi di chuyển qua các khu dân cư.

Trước mắt, hệ thống này được thiết lập ở Viện Vệ sinh dịch tễ Trung ương để làm nhiệm vụ huấn luyện cho các cán bộ y tế, sau đó, theo chỉ đạo của Bộ Y tế, chúng tôi sẽ lựa chọn địa điểm và triển khai ở những nơi phù hợp nhất để phát huy tối đa chức năng của hệ thống trong phòng chống dịch do vi rút Ebola.

Cho tới nay, Bộ Y tế đang chuẩn bị với tinh thần cao nhất để hoàn thiện các điều kiện cho công tác xét nghiệm bệnh phẩm nghi mắc Ebola.

Vâng xin cảm ơn ông!

Khánh Ngọc