Tránh lộ bí mật như vụ Dương Chí Dũng: VKS phải được điều tra?
![]() |
Đại biểu Nguyễn Đình Quyền đề nghị giao cho cơ quan điều tra VKS được điều tra một số vụ án tham nhũng, những vụ án có dấu hiệu bỏ lọt tội phạm. |
Thảo luận về Luật tổ chức VKSND (sửa đổi) chiều 27/10, Đại biểu Hà Công Long (Gia Lai) tán thành với việc giao cho cơ quan điều tra VKS điều tra những vụ án tham nhũng trong hoạt động tư pháp mà người phạm tội là cán bộ các cơ quan tư pháp. Tuy nhiên, với quy định như trong dự thảo luật thì chưa giải quyết được triệt để những vướng mắc của hoạt động điều tra của cơ quan điều tra VKS.
Ông Long phân tích, theo Chương về tội phạm chức vụ trong Bộ luật Hình sự, ngoài mục A - các tội tham nhũng còn có mục B- các tội phạm khác về chức vụ. Trong thực tiễn hoạt động tư pháp đã xảy ra nhiều vụ cán bộ các cơ quan tư pháp làm lộ bí mật công tác, như làm lộ thông tin bắt tạm giam, khám xét, kê biên dẫn đến người phạm tội chạy trốn, tiêu hủy chứng cứ, tẩu tán tài sản.
Về việc này, ông Long viện dẫn một ví dụ điển hình về vụ án ở Vinalines, đối tượng Dương Chí Dũng đã bỏ trốn sau khi có lệnh bắt.
Ngoài ra, cũng theo đại biểu Long, còn rất nhiều những hành vi như môi giới hối lộ, đưa hối lộ, lợi dụng ảnh hưởng của người có chức vụ, quyền hạn trong cơ quan tư pháp chiếm đoạt tài sản mà xã hội thường gọi là “chạy án”.
“Đây là những tội phạm thật sự xâm phạm đến trật tự hoạt động tư pháp. Nếu cơ quan điều tra của VKSND không được giao thẩm quyền điều tra những tội phạm nêu trên thì khó bảo đảm thực hiện tốt chức năng thực hành quyền công tố vốn là mục tiêu của cải cách tư pháp”. Đại biểu Long nói và đề nghị bổ sung vào dự thảo luật giao cho cơ quan điều tra VKS điều tra một số tội phạm khác.
Cũng liên quan đến thực hiện quyền tư pháp, Phó Chủ nhiệm Ủy ban Tư pháp Nguyễn Đình Quyền cho rằng, VKS bình đẳng với cơ quan điều tra, nhưng đó là thiết chế đặc biệt thực hiện quyền công tố. Công tố phải tham gia từ khi xử lý tin báo tội phạm, tố giác tội phạm. Bởi theo ông Quyền, thực tế cho thấy oan sai, bức cung thường xảy ra ở tiền điều tra mà VKS lại chưa có quyền giám sát, do vậy phải kiểm tra ngay từ khi đó.
“VKS cũng phải trực tiếp tiến hành điều tra, một mặt đề cao tính chuyên nghiệp điều tra. Khi đã đến giai đoạn xét xử, không đủ căn cứ thì không trả hồ sơ mà chỉ trả trong giai đoạn công tố”. Ông Quyền cũng đề nghị nên giao cho VKS khởi tố cả các vụ việc dân sự, kinh tế trong trường hợp các việc dân sự đó liên quan DNNN. Nếu để VKS khởi tố vụ án dân sự thì sẽ không mất 4.000 tỷ đồng trong vụ án Huyền Như.
Qua thực tiễn điều tra tội phạm trong hoạt động tư pháp, ông Quyền cho rằng, nếu chỉ giao cơ quan điều tra là chưa khắc phục triệt để những khó khăn khi điều tra, làm rõ hành vi phạm tội trong hoạt động tư pháp.
Đồng tình với các phát biểu trước đó, ông Quyền đề nghị giao cho cơ quan điều tra VKS thẩm quyền điều tra các tội xâm phạm trong hoạt động tư pháp, thay vì chỉ 2 tội xâm phạm như trong dự thảo luật. Đồng thời, cũng cần nghiên cứu cho cơ quan này điều tra một số vụ án tham nhũng, những vụ án có dấu hiệu bỏ lọt tội phạm.
Nhất trí với các kiến nghị trước đó, đại biểu Nguyễn Thị Bích Nhiệm (Yên Bái) cũng kiến nghị, dự thảo luật cần bổ sung thêm cơ quan điều tra VKS có thể thực hiện điều tra các loại tội phạm khác. Đồng thời đại biểu này cũng cho rằng, với những vụ án vi phạm quyền và lợi ích của nhà nước hoặc cá nhân nên giao cho VKSND thẩm quyền khởi tố những vụ án dân sự để bảo vệ quyền lợi của những người yếu thế. “Không cơ qua nào phù hợp hơn Viện kiểm sát nhân dân thực hiện quyền này” – đại biểu Nhiệm khẳng định.
Theo đại biểu Nguyễn Bá Thuyền (Lâm Đồng), kiểm sát viên đóng vai trò lực lượng nòng cốt. Về nhiệm kỳ của kiểm sát viên, ông Thuyền nghiêng về phương án suốt đời kể từ khi đã được bổ nhiệm “để anh em yên tâm công tác, còn trường hợp nào sai thì xử lý, kỷ luật”.
Để nâng cao chất lượng, ông đề nghị kiểm sát viên, thẩm phán cần được lựa chọn qua hình thức thi cử để chọn ra những người có đủ năng lực đáp ứng yêu cầu công việc. “Nếu chất lượng kiểm sát viên được nâng cao và làm việc với cái tâm trong sáng, thì dù luật pháp có kém một chút thì án oan sai sẽ hạn chế rất nhiều” – đại biểu Thuyền nhấn mạnh.