Thượng đỉnh Syria: Thất bại của phương Tây, cơ hội cuối cùng thay đổi quan điểm

Thủ tướng Đức Merkel, Tổng thống Nga Putin, Tổng thống Thổ Nhĩ Kỳ Erdogan, Tổng thống Pháp Macron tại hội nghị 4 bên về Syria hôm 27/10 tại Istanbul

Chuyên gia Al Sabayleh chỉ ra rằng, các nước phương Tây như Pháp và Đức đã buộc phải ngồi vào bàn đàm phán bốn bên cùng với Nga và Thổ Nhĩ Kỳ, hay thậm chí phải chiều theo quyết định của Nga, bởi họ không còn lựa chọn nào khác nếu không muốn bị loại ra khỏi cuộc chơi tại Syria.

Sự tham gia của Pháp và Đức trong cuộc họp bốn bên tại Istanbul bàn về vấn đề Syria đã chứng minh ưu thế chính trị của Nga trong vấn đề Syria. Cuộc họp ở Thổ Nhĩ Kỳ là cơ hội cuối cùng để các nước châu Âu thay đổi quan điểm của họ với Syria nếu họ vẫn muốn tiếp tục trở thành thành viên đưa ra quyết định chính trị và quá trình tái thiết đất nước Trung Đông này. Đây là nhận định của giám đốc Trung tâm Nghiên cứu Chiến lược Jordan (MEMPSI) Amer Al Sabayleh, trong một bài phỏng vấn mới đây với các phóng viên của RIA Novosti.

Cuộc họp bốn bên bàn về việc giải quyết vấn đề Syria đã diễn ra vào thứ Bảy (27/8) tại Istanbul với sự tham gia của nguyên thủ các nước Nga, Thổ Nhĩ Kỳ và Pháp là ông Vladimir Putin, ông Tayyip Erdogan và ông Emmanuel Macron, cũng như Thủ tướng Đức, bà Angela Merkel. Các bên đã chú trọng thảo luận về tình hình ở tỉnh Idlib, nhấn mạnh về sự cần thiết phải duy trì một chế độ ngừng bắn tại đó. Họ cũng lưu ý về tầm quan trọng của việc chống khủng bố và kêu gọi thành lập một ủy ban hiến pháp vào cuối năm nay.

Ông Al Sabayleh lưu ý: "Trước tiên hãy thừa nhận, rằng tất cả đều phải bắt kịp Nga để đạt được thành công cuối cùng trong việc giải quyết tình hình ở Syria. Các nước này (Pháp và Đức) phản đối chính sách của Nga ở các cấp độ khác nhau, kể cả Thổ Nhĩ Kỳ. Hiện giờ, quan điểm của Thổ Nhĩ Kỳ đã thay đổi, sau đó họ chuyển sang giải quyết vấn đề ở Idlib, và bây giờ họ đã kết nối hai người chơi quan trọng tại đấu trường quốc tế - đó là Đức và Pháp, chắc chắn, hai quốc gia này cho thấy họ không muốn bị loại ra khỏi kịch bản giải pháp chính trị ở Syria cũng như nằm ngoài giai đoạn phục hồi của Syria".

Theo chuyên gia Jordan, về phía mình, Thổ Nhĩ Kỳ cần Pháp và Đức để đạt được một sự cân bằng trong cuộc đối thoại với Nga, cả về vấn đề Idlib và về những gì tiếp theo tại Syria. "Vì vậy, theo ý kiến của tôi, cuối cùng, mọi người buộc phải tính toán và tuân theo chính sách của Nga. Họ tham gia cuộc họp cuối cùng (ở Istanbul) không phải với tư cách người chiến thắng, mà là kẻ thua cuộc, bởi họ không thể phản đối và buộc phải thỏa thuận".

Hội nghị 4 bên Nga, Pháp, Đức, Thổ Nhĩ Kỳ bàn về Syria

Những thay đổi ở Damascus

Ông Al-Sabayleh nhấn mạnh, chính sách của Damascus có khả năng sẽ thay đổi do liên quan đến các nước phương Tây, đang hành động để gần hơn với chính sách của Nga.

Lãnh đạo Syria đã nhiều lần tuyên bố rằng họ phản đối sự tham gia của các quốc gia hỗ trợ cho những kẻ khủng bố và phe đối lập vũ trang trong việc tái thiết đất nước sau chiến tranh.

"Tôi nghĩ rằng quan điểm của Syria là hợp lý, nhưng phải có những thay đổi trong chính trị. Dù sao chính trị là môn khoa học của những biến đổi, chứ không phải hằng số. Tôi nghĩ rằng Syria sẽ phân tích lợi ích của họ một lần nữa và xem xét lại quan điểm của họ về những bên tham gia của quá trình phục hồi đất nước".

Hoạt động quân sự ở Idlib

Đáp lại một câu hỏi về việc liệu có xảy ra một kịch bản quân sự ở Idlib, chuyên gia Al-Sabayleh giải thích rằng, rất có thể, nó sẽ diễn ra, nhưng trong một phiên bản giới hạn. Một hoạt động quân sự có thể được tiến hành tại Idlib nhằm tiêu diệt lính đánh thuê nước ngoài và các nhóm cực đoan chống lại một khu định cư hòa bình.

Các chuyên gia và chính khách Syria thường xuyên lưu ý rằng thỏa thuận về Idlib là tạm thời và quân đội Syria vẫn sẵn sàng khởi động một cuộc tấn công bất cứ lúc nào nếu các điều kiện của thỏa thuận Sochi không được hoàn thành.

"Nhiều người trong số họ ở Idlib, là công dân của các nước thuộc Liên Xô cũ, ví dụ như Tajiks và Uzbeks, cũng như Chechnya. Do đó, có thể Nga sẽ tương tác với họ hoặc cho phép họ rời đi, bởi vì nếu không những kẻ khủng bố này có thể đe dọa an ninh quốc gia. Do đó, sẽ có một hoạt động quân sự hạn chế tại Idlib chống lại những kẻ ở lại và tin rằng đối đầu là giải pháp duy nhất", chuyên gia giải thích.

Theo nhà phân tích, Nga đã làm một việc tuyệt vời cho Thổ Nhĩ Kỳ, khi cho phép họ, trên cơ sở hiệp ước Sochi, rút quân của phe đối lập vũ trang có liên hệ với Ankara khỏi Idlib. Vì vậy, Thổ Nhĩ Kỳ đang cố gắng thực hiện nghĩa vụ của mình nhằm phân định các chiến binh ôn hòa khỏi những kẻ khủng bố.