Phó Thủ tướng yêu cầu tăng kiểm tra, thanh tra tuyến metro số 1 và 2

Robot khoan đường hầm ngầm của tuyến metro số 1.

Theo đó, trong cuộc họp tại trụ sở Chính phủ vào cuối tháng 1 vừa qua với các bộ: Giao thông vận tải, Kế hoạch đầu tư, Xây dựng, Kiểm toán Nhà nước... cùng UBND TP.HCM, Phó Thủ tướng đã yêu cầu các cơ quan liên quan thực hiện nghiêm chỉ đạo của Bộ Chính trị về việc điều chỉnh tổng mức đầu tư dự án metro số 1 (Bến Thành - Suối Tiên) và metro số 2 (Bến Thành - Tham Lương).

Ngoài ra Phó Thủ tướng Trịnh Đình Dũng cũng yêu cầu các bộ tăng cường công tác kiểm tra, thanh tra việc tổ chức thực hiện để đảm bảo các dự án hoàn thành chất lượng, đúng tiến độ, tiết kiệm và hiệu quả.

Tuyến metro số 1 có chiều dài 19,7 km, gồm 2,6 km đi ngầm và 17,1 km đi trên cao, hiện đã hoàn thành gần 60% khối lượng thi công. 

Thành phố phê duyệt dự án vào tháng 4/2007 với tổng mức đầu tư 17.388 tỷ đồng. Tại thời điểm này dự án được xác định ở nhóm A nên không thuộc diện trình Quốc hội phê duyệt.

Sau đó vào năm 2009 tư vấn chung của dự án đã tính toán và xác định lại tổng mức đầu tư của dự án là 47.325 tỷ đồng (thuộc thẩm quyền phê duyệt của Quốc hội). 

Theo thành phố, có ba nguyên nhân dẫn đến tổng mức đầu tư tăng. Thứ nhất, dự án đã tăng khối lượng xây dựng như đầu máy, toa xe, trang thiết bị nhà ga… để hiệu quả khai thác cao hơn.

Thứ hai là “sự biến động khách quan” của nguyên – nhiên vật liệu do trượt giá, cùng việc tăng lương tối hiểu từ năm 2006 đến năm 2009. Thứ ba là vì cập nhật tỷ giá Yên Nhật – Việt Nam Đồng (do trượt giá) và tỷ lệ tính toán các chi phí dự phòng rủi ro, trượt giá theo quy định mới.

Do vậy trong suốt thời gian dài sự án không nhận được giải ngân. Tính đến thời điểm này TP.HCM đã phải nhiều lần ứng vốn để trả cho các nhà thầu với số tiền hàng ngàn tỷ đồng.

Trong khi đó tuyến metro số 2 có chiều dài khoảng 11,3 km (9,3 km đi ngầm và 2 km đi trên cao). Tổng mức đầu tư cho dự án khoảng 2 tỷ USD (đang được điều chỉnh).

Năm 2012 dự án được thành phố phê duyệt, tuy nhiên trong quá trình thiết kế đơn vị tư vấn phát hiện nhiều nội dung thiếu sót và chưa phù hợp nên phải điều chỉnh thiết kế cơ sở.

Tới năm 2015 Phó Thủ tướng Hoàng Trung Hải đã “đồng ý về nguyên tắc” để thành phố điều chỉnh dự án này. Tuy nhiên sau đó các bộ đang có hai luồng ý kiến về thẩm quyền phê duyệt điều chỉnh dự án.

Theo Bộ KH&ĐT, Bộ GTVT, Ngân hàng Nhà nước thì đây là dự án chuyển tiếp nhóm A, do vậy thuộc thẩm quyền của thành phố.

Trong khi đó Bộ Tài chính, Bộ Xây dựng có quan điểm ngược lại, cho rằng thành phố cần báo cáo Thủ tướng và trình Quốc hội chấp thuận.