“Phải có phong bì bôi trơn thì công việc mới đạt”

Ông Nguyễn Đức Kiên. Ảnh tư liệu. Xuân Hải.

Trao đổi với báo giới bên lề kỳ họp thứ 5, Quốc hội 13 chiều 30/5, Phó Chủ nhiệm Ủy ban Kinh tế của Quốc hội Nguyễn Đức Kiên cho rằng nhiệm vụ của chúng ta thảo luận hôm nay là để làm sao nâng cao niềm tin của doanh nghiệp vào các chính sách vĩ mô của Nhà nước.

Thưa ông, tại buổi thảo luận ở hội trường về đánh giá bổ sung kết quả thực hiện kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội và ngân sách nhà nước năm 2012; việc triển khai thực hiện kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội và ngân sách nhà nước những tháng đầu năm 2013, ông quan tâm đến những vấn đề gì?

Tôi quan tâm tới hai vấn đề trong thảo luận kinh tế xã hội: Một là nâng cao niềm tin của doanh nghiệp vào các chính sách điều hành của Chính phủ. Theo điều tra do các cơ quan chức năng mới công bố thì thấy rằng chỉ số niềm tin của các doanh nghiệp với các chính sách vĩ mô ngày càng giảm.

Cụ thể là gì thưa ông?

Ví dụ như: Chỉ số về minh bạch, chống tham nhũng thì thời điểm 2011 chỉ có 28% doanh nghiệp trả lời phải có phong bì bôi trơn thì công việc mới đạt được, nhưng tới 2012 thì con số này đã lên tới 41%. Như vậy là chỉ trong vòng một năm, tỉ lệ này đã tăng tới hơn 40%. Nhiệm vụ của chúng ta thảo luận hôm nay là để làm sao nâng cao niềm tin của doanh nghiệp vào các chính sách vĩ mô của Nhà nước.

Còn vấn đề quan tâm tiếp theo của ông tại buổi thảo luận ngày hôm nay là gì thưa ông?

Vấn đề thứ hai tôi quan tâm là việc triển khai thực hiện các chính sách, tôi cũng chia sẻ với ý kiến của đại biểu Trần Du Lịch, nhưng tôi muốn đưa ra một giải pháp dài hơi hơn. Tức là từ nay tới kỳ họp thứ 6 của Quốc hội, Chính phủ phải làm một đề án tổng thể trong 3 năm để khôi phục nền kinh tế. Đề án này phải kéo dài tới hết 2016, như vậy nó không phụ thuộc vào nhiệm kỳ của Quốc hội cũng như không phụ thuộc vào nhiệm kỳ của Chính phủ, không phụ thuộc vào kế hoạch 5 năm. Để chúng ta có thể nói thẳng như tinh thần của Đảng là nhìn thẳng vào sự thật.

Sự thật như ông nói ở đây là gì, thưa ông?

Sự thật ở đây là chúng ta đang gặp khó khăn. Cho nên chúng ta phải có những giải pháp quyết liệt, vượt qua tư duy nhiệm kỳ để xây dựng kế hoạch phát triển kinh tế. Rõ ràng tới thời điểm này thì kế hoạch phát triển kinh tế từ 2011 – 2015 là không đạt kết quả, do đó chúng ta phải điều chỉnh lại, phải tái cơ cấu nền kinh tế để tạo một động lực mới. Mà để tái cơ cấu nền kinh tế thì vừa qua các đại biểu mới chỉ tập trung vào các giải pháp kích cầu thị trường nội địa, nhưng chúng ta quên mất một điều là tổng kim ngạch xuất nhập khẩu hiện nay của chúng ta đã bằng 1,8 lần so với tổng thu nhập GDP, vì thế chúng ta phải tái cơ cấu cả thị trường quốc tế mà chúng ta đang lấy làm trọng tâm thì chúng ta mới đạt được mục tiêu đề ra.

Tái cơ cấu phải có chi phí. Như vậy trần nợ công, tái cơ cấu đầu tư công, bội chi ngân sách là những khâu then chốt phải thực hiện trong kế hoạch 3 năm để phục hồi nền kinh tế. Còn cái tái cơ cấu các tổ chức tín dụng thì chúng ta đang làm, hi vọng trong 2013 thì chúng ta sẽ giải quyết được tương đối cơ bản.

Trong 6 nhóm giải pháp mà Chính phủ đề ra, theo ông đâu là nhóm giải pháp sẽ có hiệu quả nhất?

Một trong 6 nhóm này là về vấn đề an sinh xã hội. Vừa qua, trong khi kinh tế suy thoái, rất khó khăn thì chúng ta vẫn cố gắng đảm bảo các chỉ tiêu về an sinh xã hội. Đây là một điều rất đáng hoan nghênh từ Chính phủ, chi tăng hơn 2011 là 28%. Tuy nhiên, nếu nhìn nhận một cách cụ thể hơn, chúng ta phải xem là người dân được thụ hưởng bao nhiêu phần trăm từ chính những chinh  sách về an sinh xã hội như thế này? Cái người dân đòi hỏi là chi cho an sinh xã hội tác động trực tiếp tới người dân ra sao, thì thực tế vẫn còn một khoảng cách nhất định từ lúc ban hành chính sách đến khi thực hiện. Nó thể hiện rằng cơ quan ban hành chính sách trong quá trình trình chính sách không trình kèm theo biện pháp hành động. Cho nên thời gian để chính sách được đưa vào cuộc sống bị kéo dài ra. Chính sự lệch pha này làm cho bức xúc xã hội nổi lên không đáng có.

Việc triển khai các chính sách chậm, gây bức xúc trong xã hội thì cần phải xem xét việc xử lý trách nhiệm những người liên quan ra sao, thưa ông?

Tôi xin nói một ví dụ cụ thể là ngày 7/1/2013, Chính phủ có Nghị quyết 02 về xử lý một số vấn đề cấp bách của nền kinh tế, trong đó có gói kích cầu cho bất động sản là 30 nghìn tỷ. Thế nhưng, chúng ta thử tưởng tượng xem, phải đến tận ngày 15/5, Bộ Xây dựng và Ngân hàng nhà nước mới ký được Thông tư hướng dẫn việc tiêu chuẩn nào thì được vay, tiêu chuẩn nào không được vay từ gói kích cầu này. Đây rõ ràng là một sự bất cập, khi mà Nghị quyết của Chính phủ thì có sự đồng tình của tất cả hơn 23 thành viên của Chính phủ thảo luận, biểu quyết, trong đó đương nhiên có cả Bộ Xây dựng và Ngân hàng nhà nước. Như vậy chỉ riêng để hai ngành này thống nhất được với nhau đã mất hơn 5 tháng, là quá vô lý.

Còn việc xử lý như thế nào khi triển khai chính sách chậm. Xử lý ở mức độ nào, hình thức nào mới quan trọng, chứ chỉ nói xử lý không thì không giải quyết vấn đề gì.

Xin cảm ơn ông!