Giải phóng mặt bằng sân bay Long Thành: Cần tránh sự chống phá, kích động

Sáng 27/10, sau khi Bộ trưởng Bộ GTVT Nguyễn Văn Thể trình bày tờ trình Báo cáo nghiên cứu khả thi Dự án thu hồi đất, bồi thường, hỗ trợ, tái định cư Cảng hàng không quốc tế Long Thành, Chủ nhiệm Ủy ban Kinh tế của Quốc hội Vũ Hồng Thanh đã trình bày Báo cáo Thẩm tra dự án.

Ủy ban Kinh tế nhận thấy, Dự án thu hồi đất, bồi thường, hỗ trợ, tái định cư Cảng HKQT Long Thành khi thực hiện sẽ ảnh hưởng đến rất nhiều người dân vùng Dự án.

Thực tế khi triển khai công tác giải phóng mặt bằng thường gặp rất nhiều khó khăn, vướng mắc, do vậy, đề nghị Chính phủ chỉ đạo UBND tỉnh Đồng Nai có các biện pháp hữu hiệu trong tuyên truyền để người dân hiểu, đồng thuận về chủ trương thực hiện, tránh sự chống phá, kích động của các thế lực thù địch; xử lý những tác động, thay đổi về kinh tế - xã hội do dự án tạo ra đối với các khu vực chịu tác động.

Bộ trưởng Bộ GTVT Nguyễn Văn Thể trình bày Báo cáo nghiên cứu khả thi dự án.

Ủy ban Kinh tế của Quốc hội cho biết, còn nhiều ý kiến băn khoăn về tính chính xác của số liệu diện tích đất ở, trong tổng diện tích 5.000 ha chỉ có 35,64 ha đất ở và cho rằng, nếu số liệu này không chính xác sẽ dẫn đến kinh phí bồi thường, hỗ trợ phát sinh lớn khi thực hiện.

 Về các khu tái định cư (TĐC) và nghĩa trang, Ủy ban Kinh tế đề nghị cần có sự tách bạch rõ ràng nguồn vốn đầu tư, phần nào thuộc Dự án Cảng HKQT Long Thành do ngân sách trung ương bảo đảm, phần nào thuộc các dự án khác do ngân sách địa phương bảo đảm để xác định chính xác khi tính toán mức đầu tư cho Dự án Cảng HKQT Long Thành.

Đồng thời, đề nghị làm rõ số hộ có nhu cầu tái định cư vì theo Báo cáo trong số 4.864 hộ dân có 4.330 hộ gia đình bị giải tỏa trắng, số hộ không bị giải tỏa trắng vẫn còn đất thì có cần tái định cư không. Theo quy định, nếu hộ gia đình bị thu hồi một phần diện tích, phần còn lại vẫn đủ để ở thì không phải tái định cư.

Về diện tích nghĩa trang, theo quy hoạch diện tích này là 20 ha, có ý kiến đề nghị rà soát lại quy mô vì nhu cầu di dời trong khu vực dự án là 2.183 ngôi mộ trong khi khả năng đáp ứng theo quy hoạch khoảng 15.233 ngôi mộ. Ngoài ra, có ý kiến đề nghị cần thận trọng, khảo sát lấy ý kiến cộng đồng, nhất là tổ chức tôn giáo, tín ngưỡng, người theo đạo về việc quy hoạch vị trí an táng, phù hợp với tôn giáo, tín ngưỡng, tránh phát sinh những phức tạp sau này.

Chủ nhiệm Ủy ban Kinh tế của Quốc hội Vũ Hồng Thanh trình bày báo cáo thẩm tra dự án.

Về tổng mức đầu tư và cơ chế bố trí vốn, theo Báo cáo, tổng mức đầu tư cho Dự án thành phần này khoảng 23.049 tỷ đồng nhưng hiện vốn ngân sách nhà nước mới bố trí được 5.000 tỷ đồng. Có ý kiến cho rằng, với lượng vốn ngân sách đã được bố trí, khó tiến hành thu hồi đất một lần theo tinh thần Nghị quyết 94, do vậy, cần phân kỳ ra nhiều giai đoạn để thực hiện giải phóng mặt bằng.

Về phương án quản lý và khai thác ngắn hạn quỹ đất đã giải phóng mặt bằng nhưng chưa xây dựng hạ tầng, Ủy ban Kinh tế cho rằng, việc phân tích, đánh giá đất đai đối với quỹ đất đã giải phóng mặt bằng nhưng chưa xây dựng hạ tầng là rất cần thiết, nhằm đảm bảo việc lựa chọn phương án sử dụng đất phù hợp với thời gian ngắn hạn đạt hiệu quả cao; cần cân nhắc giữa tính hiệu quả sử dụng đất với vấn đề giải quyết việc làm, đời sống khó khăn của hàng nghìn hộ gia đình, cá nhân trực tiếp sản xuất nông nghiệp đang thiếu đất hoặc không còn đất nông nghiệp do bị Nhà nước thu hồi. Đây là nội dung rất nhạy cảm về mặt xã hội, dễ dẫn đến khiếu nại, do đó, khi triển khai khai thác cần có phương án hết sức cụ thể đối với từng đối tượng theo thứ tự ưu tiên.