Chạy vốn lãi suất cao, địa phương làm đường rộng để phơi lúa?!

Bộ trưởng Bộ Giao thông vận tải Đinh La Thăng nêu câu chuyện về sự lãng phí đầu tư đường xá tại một số địa phương với Chính phủ.

Đường rộng thênh thang để... phơi lúa

Báo cáo các thành viên Chính phủ chiều 24/12, Bộ trưởng Đinh la Thăng nêu thực tế, bất cập về chuyện sử dụng vốn xây dựng đường xá tại nhiều địa phương.

Tư lệnh ngành giao thông phản ánh, có tình trạng nhiều địa phương cứ “xin” vốn thật nhanh để làm đường xá, nhưng rồi lại sử dụng không hết gây lãng phí. Thậm chí “nhiều địa phương kết hợp xây đường làm sân phơi lúa nên đường rộng lắm!”. 

Tại nhiều địa phương đường xá xây dựng nhiều để... phơi lúa (Ảnh: Internet)

“Hôm trước tôi có chuyến công tác tại tỉnh Quảng Nam thấy nhiều con đường rất rộng, đẹp, khang trang nhưng chẳng ai đi. Tôi đã cho rà soát lại. Qua việc ra soát lại dự án để phân kỳ đầu tư, giảm thiểu quy mô thiết kế nhưng vẫn đảm bảo được mục tiêu, đến nay đã giảm được 35.000 tỷ đồng”- ông Đinh La Thăng nói.

Cũng đề cập tới chuyện địa phương xin cấp vốn làm đường từ các địa phương, Bộ trưởng Bộ Kế hoạch & Đầu tư Bùi Quang Vinh lưu ý, Bộ Giao thông vận tải và các địa phương phải hết sức cân nhắc khi cấp phép đầu tư cho các dự án làm đường theo hình thức đầu tư BT (hợp đồng xây dựng - chuyển giao).

Những dự án triển khai theo hình thức hợp đồng BT nghĩa là dự án thực sự cấp bách đến mức Chính phủ cần phải làm ngay lập tức, theo kiểu “chìa khóa trao tay”, xong rồi phải thanh toán ngay. Nhưng có tình trạng là doanh nghiệp vay ngân hàng lãi cao để đầu tư, có thời điểm năm 2011 lãi vay tới 17%/năm để làm đường.

“Vay lãi cao, nhưng lẽ ra chỉ làm một con đường thì số tiền này lại dành chi làm tới 2-3 con đường. Như vậy thà chính quyền địa phương và Chính phủ làm luôn đi, đằng nào mà chẳng phải trả ngay” – ông Vinh nói.

Rà soát cấp phép dự án theo hình thức BT

Người đứng đầu ngành đầu tư nhìn nhận, hình thức BT cần phải hết sức hạn chế, thậm chí là loại bỏ trong thời gian tới. Ngoài ra, nhất quyết không được cho phép thực hiện các dự án BT trả bằng tiền. Bởi nếu trả bằng tiền thì doanh nghiệp sẽ sẵn sàng vay với lãi suất cao, tính vào dự án, “nhẽ ra chỉ làm một con đường thì làm hai, rất là vô lý”. Còn nếu dự án BT yêu cầu trả bằng đất thì có thể xem xét.

Ông cũng cho biết, Bộ Kế hoạch & Đầu tư và Bộ Tài chính đã thống nhất trong dự thảo Nghị định tới sửa đổi, bổ sung Nghị định 108 về quy định chi tiết và hướng dẫn thi hành một số điều của Luật Đầu tư, sẽ phải loại bỏ ngay hình thức này.

Đồng ý với ý kiến của bộ trưởng Vinh, Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng lưu ý, ngành giao thông cần nhanh chóng rà soát lại các dự án đầu tư theo hình thức BT, tránh tình trạng, địa phương phê duyệt dự án còn Trung ương thì chi nhưng chi không nổi.

Đặc biệt với hình thức đầu tư BT, Thủ tướng yêu cầu, nếu dự án sử dụng vốn địa phương thì các tỉnh, thàn phố được phép quyết định, còn nếu là dự án sử dụng vốn Trung ương, thì cần phải được thẩm định và phê duyệt. Theo đó, cần cân nhắc về sự cần thiết của dự án, đánh giá quy mô dự án và phân kỳ đầu tư.

“Bây giờ, các địa phương cứ phê duyệt dự án, Trung ương chi tiền rồi trả nợ không nổi đâu! Tôi đề nghị khắc phục, chấm dứt tình hình này!” – người đứng đầu Chính phủ nói.

Thủ tướng cũng nhấn mạnh, nếu cần thì phải chấm dứt hình thức đầu tư BT, chấm dứt tình hình doanh nghiệp chạy vốn, phải kiểm soát chặt trong đầu tư công.

“Chúng ta bước được những dài trong tái cơ cấu rồi, việc quản lý đầu tư phải cho chặt, Trung ương và địa phương có trách nhiệm phối hợp với nhau để làm sao, đã thực hiện thì phải hiệu quả” – Thủ tướng Chính phủ kết luận.