Bộ Y tế đòi ĐBQH giải trình và chuyện ông Cuông bị Chủ tịch tỉnh “dọa"

ĐBQH Lê Văn Cuông ngày còn ở nghị trường

Nguyên Phó đoàn chuyên trách đoàn ĐBQH Thanh Hóa Lê Văn Cuông trao đổi với phóng viên nhân công văn đề nghị giải trình của Bộ Y tế, đang nhận được sự quan tâm của dư luận trong mấy ngày qua.     

Ông nghĩ sao về văn bản của Bộ Y tế đề nghị UBND TP HCM phải yêu cầu Sở Y tế giải trình sau những chất vấn của đại biểu Phạm Khánh Phong Lan – Phó Giám đốc Sở Y tế TP HCM?

Văn bản này cho thấy Bộ Y tế chưa hiểu pháp luật, chưa hiểu được chức năng, quyền hạn và nhiệm vụ của đại biểu cũng như luật tổ chức Quốc hội.

Bộ Y tế tưởng bà Phạm Khánh Phong Lan là cấp dưới vì thuộc ngành dọc nên có quyền chỉ đạo giải trình. Tuy nhiên bà Lan ngoài chức danh Phó Giám đốc Sở Y tế còn là một đại biểu, và với danh nghĩa đại biểu Quốc hội, bà Lan hoàn toàn có quyền chất vấn, đề nghị cơ quan có thẩm quyền giải thích những vấn đề mình nêu ra.

Nội dung phát biểu đúng hay sai thì cần xét ở góc độ khác, tuy nhiên hành động đó của bà Lan rất có trách nhiệm và đúng quy định của pháp luật. Bộ Y tế không có quyền phán xét việc làm của đại biểu, càng không có quyền ra văn bản yêu cầu giải trình. Việc làm đáng tiếc này của Bộ Y tế đã vi phạm thẩm quyền của đại biểu.

Công văn này của Bộ Y tế nói lên điều gì?

Bộ Y tế không tôn trọng hoạt động của đại biểu và như thế cũng là không tôn trọng cử tri. Văn bản này cũng cho thấy Bộ Y tế đã không cầu thị lại còn có thái độ dọa dẫm, che giấu những hạn chế thiếu sót của ngành.

Không chỉ vụ việc này, mà tôi thấy trong thời gian qua Bộ Y tế đã xảy ra nhiều vấn đề, nhiều tai tiếng và thái độ của Bộ đối về những vấn đề đó cũng không thực sự cầu thị.

Ông đã từng hoạt động trong Quốc hội hai khóa, theo ông những văn bản như thế này có ảnh hưởng đến tâm lý của đại biểu trong các phiên thảo luận, chất vấn?

Thông thường với đại biểu yếu bóng vía, sợ đụng chạm đến lợi ích cá nhân, họ sẽ không phát biểu và “im lặng là vàng”. Hoặc nếu có đứng lên phát biểu thì cũng chỉ nói chung chung không đụng chạm đến ai, thậm chí lợi dụng diễn đàn để nịnh bợ nhau. Những người vốn đã ngại nói thì chỉ dọa như thế họ cũng sợ ngay.

Ngược lại với những người thẳng thắn, quyết liệt thì đa số họ có bản lĩnh và không sợ gì cả. Nếu có cũng chỉ là họ sợ nói không đúng thực tế, làm sai chức năng nhiệm vụ của đại biểu, còn nếu nói đúng thì không sợ gì hết. Nghị trường chính là nơi thể hiện bản lĩnh, trí tuệ và trách nhiệm của đại biểu.

Bộ trưởng Nguyễn Thị Kim Tiến và bà Phạm Khánh Phong Lan (Ảnh VNN)

Theo ông Bộ Y tế cần phải làm gì sau khi phát đi văn bản này, và Quốc hội có nên làm gì để bảo vệ đại biểu?

Với một văn bản phát ra không đúng thì phải thu hồi và hủy đi. Bên cạnh đó ai ra văn bản này cũng phải đứng lên nhận khuyết điểm và công khai nói lời xin lỗi.

Ngoài ra, Ủy ban Thường vụ Quốc hội cũng cần chỉ đạo cơ quan chức năng kiểm tra, xem xét để bảo vệ đại biểu. Nếu cứ để như thế, sự việc đúng sai không rõ ràng thì sẽ không có lợi. Vì lúc đó người ta sẽ đặt ra câu hỏi: Nếu đại biểu phát biểu đúng như vậy mà không được bảo vệ thì ai bảo vệ người dân?   

Việc này gây ảnh hưởng rất lớn nên cần phải làm cho rõ, Bộ Y tế tự giác làm thì tốt. Nếu Bộ trưởng dũng cảm làm rõ sự việc thì sẽ lại càng sáng giá, ngược lại cứ để như thế thì sẽ càng mất uy tín mà thôi.

Được biết ngày còn hoạt động ở Quốc hội, cá nhân ông cũng từng “bị” một văn bản như thế này?

Đó là việc tôi nhớ nhất khi còn ở Quốc hội. Lúc đó tôi chất vấn Thủ tướng Chính phủ về việc Chủ tịch UBND tỉnh Hà Giang Nguyễn Trường Tô 5 lần kháng lệnh của Thủ tướng.

Sau phiên chất vấn buổi sáng, đến đầu giờ chiều cùng ngày tôi nhận được điện thoại "dọa" từ ông Tô. Mấy ngày sau tôi và trưởng đoàn ĐBQH 63 tỉnh, thành nhận được văn bản do Bí thư tỉnh ủy, trưởng đoàn ĐBQH tỉnh Hà Giang Hoàng Minh Nhất ký ban hành.

Văn bản dài 4 trang A4, trong đó có đề cập 2 vấn đề là tôi lấy chứng cứ ở đâu để nói Chủ tịch UBND tỉnh Hà Giang 5 lần kháng lệnh Thủ tướng? Và nếu không có chứng cứ thì tôi phải có trách nhiệm thế nào với cử tri tỉnh Hà Giang?

Phiên họp rút kinh nghiệm sau kỳ họp đó, vấn đề của tôi cũng được nêu ra, lãnh đạo tỉnh cũng có thái độ không đúng mực với tôi... Câu chuyện khá dài, nhưng trước kiến nghị của tôi, Thủ tướng đã lên tận nơi xem xét chỉ đạo và cuối cùng đã giải quyết dứt điểm vụ việc.

Thú thực, bây giờ về hưu nghĩ lại tôi vẫn thấy rợn tóc gáy. Tuy nhiên nếu bây giờ được quay lại tôi sẽ làm quyết liệt hơn, chắc chắn hơn. Đã là đại biểu của nhân dân thì phải có trách nhiệm với dân, và như vậy thì không việc gì phải sợ hết.

Xin cảm ơn ông!