Lý do doanh nghiệp khó xây dựng nhà ở cho công nhân

Thảo luận về vấn đề nhà ở cho công nhân ở khu công nghiệp (KCN), ở góc độ doanh nghiệp, ông Đỗ Đức Đạt - Chủ tịch HĐQT Công ty Cổ phần Đầu tư và Thương mại Thủ Đô đánh giá, nhà ở công nhân là một trong những mô hình nhà ở xã hội, mặc dù nhà ở xã hội đang phát triển tốt nhưng tỷ lệ nhà công nhân đang xây dựng cho KCN còn rất thấp và chắc chắn trong tương lai sẽ thiếu hụt nhiều.

Nhà ở cho công nhân đang ngày càng trở nên quan trọng nhưng nguồn cung vẫn thiếu. (Ảnh minh họa)

Theo ông Đạt, rất khó để làm nhà công nhân bởi 2 vấn đề, đó là khách hàng - công nhân, sức mua và sức thuê của họ là rất thấp cũng như tập tính sinh hoạt của họ khác biệt, không có tính gắn bó lâu dài tại KCN nên nhu cầu mua thấp, nhu cầu thuê lại có nhiều đòi hỏi.

Thứ hai là đối thủ cạnh tranh. Ông Đạt cho biết, hiện có 3 mô hình: nhà nước đầu tư - KCN đầu tư - các nhà đầu tư đầu tư nhà công nhân. Nếu các chính sách không công bằng, thế yếu sẽ bị rơi vào những nhà đầu tư nhà công nhân, mặc dù rất muốn đầu tư nhưng lại gặp nhiều khó khăn. Nếu không có sự kết nối công bằng, chia sẻ để người công nhân có thể thấy được lợi ích từ nhà ở công nhân thì sẽ rất khó để họ quyết định gắn bó với nhà ở công nhân.

Từ góc độ đơn vị quản lý, ông Hà Quang Hưng - Phó Cục Trưởng Cục quản lý nhà và thị trường bất động sản (Bộ Xây dựng) cho biết, hệ thống chính sách đối với nhà ở xã hội và nhà ở công nhân hiện có hành làng pháp luật đầy đủ như Luật Nhà ở và Nghị định 100.

Thế nhưng, ông Hưng cho rằng, kết quả triển khai nhà ở xã hội, trong đó có nhà ở cho công nhân chưa được như kỳ vọng khi cả nước hiện đạt 42%, phát triển 5,2 triệu m2 nhà ở. Nhà ở công nhân hoàn thành 28% so với nhu cầu 8,3 triệu m2.

Phân tích lý do kết quả xây dựng loại nhà ở này chưa cao, ông Hưng cho hay, trong quy định của Luật Nhà ở và Nghị định 100, có quy định về việc dành quỹ đất để phát triển nhà ở xã hội và nhà ở cho công nhân. Quy định xây dựng hạ tầng phải dành quỹ đất xây dựng nhà ở xã hội, tuy nhiên chưa có nhiều địa phương thực hiện.

Cùng với đó, nút thắt về nguồn vốn, người có thu nhập thấp, khách hàng chưa được tham gia vào vay vốn. Nguồn vốn Chính phủ dành ra phát triển nhà ở xã hội là rất ít. Chính phủ vừa giao Bộ Kế hoạch và Đầu tư xem xét cấp thêm 1.000 tỷ đồng cho Ngân hàng Chính sách và 2.000 tỷ đồng bù lãi suất để nhà đầu tư phát triển nhà ở xã hội và nhà ở cho công nhân.

Tuy nhiên, chuyên gia kinh tế TS. Lê Xuân Nghĩa đánh giá, với mức 1.000 tỷ  đồng cho vay và 2.000 tỷ đồng để bù lãi suất chưa thực sự hỗ trợ được thị trường. 

“Nhà ở cho công nhân đang ngày càng trở nên quan trọng. Công nhân trong khu công nghiệp về cơ bản có chất lượng cuộc sống, điều kiện đi lại chưa được hỗ trợ và cải thiện nhiều. Nếu chúng ta có chính sách hỗ trợ thì cần một chính sách thực sự chất lượng, đi đúng vào nhu cầu của họ. Sắp tới chúng tôi sẽ kiến nghị rõ ràng cho một chính sách lớn dành cho việc phát triển nhà ở cho công nhân trong các KCN”, ông Nghĩa nói.

Đồng quan điểm cần có thêm chính sách mạnh hơn cho loại nhà ở này, ông Nguyễn Mạnh Hà - Phó Chủ tịch Hiệp Hội BĐS Việt Nam cho biết, năm 2018, nhà nước đã có kế hoạch phát triển nhà ở xã hội (nhà công nhân viên chức, nhà công nhân và nhà sinh viên) - hỗ trợ giải quyết nhu cầu nhà ở lớn. Tuy nhiên đó mới chỉ là một phần của khó khăn.

Theo ông Hà, điều khó khăn nhất hiện nay như doanh nghiệp đề cập, đó chính là vấn đề khách hàng là công nhận hiện có thu nhập thấp, chưa thể đáp ứng được. Nếu để giảm giá thành đầu tư, sẽ cần tăng nguồn cung.

“Tôi nghĩ rằng hiện nay chúng ta đã có các doanh nghiệp phát triển KCN chuyên đầu tư nhà ở. Tuy nhiên 80% lại là những doanh nghiệp địa phương nhỏ lẻ, xây dựng khu nhà ở cho công nhân nhưng điều kiện nhà ở chưa được tốt. Chính phủ cần quy hoạch lại các khu vực để xây dựng được mô hình nhà ở cho công nhân phù hợp. Một trong những biện pháp bên ngoài việc nhà nước đầu tư, cần học tập, phát triển nhà ở cho công nhân theo mô hình condotel du lịch hiện nay”, ông Hà nêu quan điểm.

Minh Thư

Bất động sản công nghiệp đang 'dọn tổ đón đại bàng'?

Nhiều ý kiến cho rằng, hiện đang là thời cơ để Việt Nam chuẩn bị tốt, trở thành điểm sáng thu hút nhiều dòng vốn đầu tư vào bất động sản công nghiệp.