Hạn chế chi phí lãi vay có thể khiến 1 giao dịch bị đánh thuế 2 lần

Việc hạn chế chi phí lãi vay không vượt quá 20% EBIDA của người nộp thuế (theo quy định tại khoản 3 điều 8 Nghị định 20/2017) có thể dẫn đến việc đánh thuế 2 lần đối với cùng một giao dịch, vì sao?

Ngày 24/2/2017, Chính phủ đã ban hành Nghị định số 20/2017/NĐ-CP quy định về quản lý thuế đối với các doanh nghiệp có giao dịch liên kết. Qua hơn 3 năm áp dụng, Nghị định 20 bị đánh giá có nhiều bất cập. Doanh nghiệp bị tăng lợi nhuận ảo, dẫn đến phải nộp thuế thu nhập doanh nghiệp (TNDN) cao hơn và lợi nhuận thật của doanh nghiệp bị giảm đáng kể, không ít doanh nghiệp bị lỗ nặng.

Theo đó, hàng ngàn doanh nghiệp với chục ngàn tỷ đồng tiền thuế không thể quyết toán được vì phải chờ những động thái sửa đổi của Bộ Tài chính.

Cụ thể, quy định tại khoản 3 Điều 8 của Nghị định 20 có thể dẫn đến việc đánh thuế 2 lần trên cùng một giao dịch. Việc hạn chế chi phí lãi vay không vượt quá 20% EBIDA của người nộp thuế tại khoản 3 điều 8 Nghị định 20 có thể dẫn đến việc đánh thuế 2 lần đối với cùng một giao dịch trong trường hợp công ty mẹ phải đứng ra vay vốn ngân hàng, sau đó chuyển vốn vay cho công ty con hoạt động, do cả công ty mẹ và công ty con đều bị loại chi phí lãi vay vượt 20% EBITDA.

Trên thực tế, mặc dù cùng là một công ty thành viên trong cùng tập đoàn nhưng không phải công ty thành viên nào cũng có thể tiếp cận nguồn vốn vay ngân hàng để thực hiện dự án mới và do vậy một công ty thành viên phải vay công ty thành viên khác hoặc công ty mẹ phải huy động vốn, kể cả các nguồn vốn tín dụng ngân hàng hoặc phi ngân hàng cho công ty thành viên, và như vậy nếu tổng chi phí lãi vay vượt quá 20% EBIDA thì cả công ty mẹ và công ty con đều phải nộp thuế khống 2 lần cho phần chi phí lãi vay vượt quá 20% EBIDA này.

​Ngoài ra, nếu công ty phát sinh phí bảo lãnh trên khoản vay với ngân hàng (là bên độc lập) cho bên liên kết thì lãi vay trả cho ngân hàng của bên liên kết cũng bị xem là thuộc phạm vi khống chế không vượt quá 20% EBITDA.

Mới đây, Bộ Tài chính đã trình Chính phủ dự thảo Nghị định sửa đổi, bổ sung khoản 3 Điều 8 Nghị định số 20/2017/NĐ-CP quy định về quản lý thuế đối với các doanh nghiệp có giao dịch liên kết sau khi lấy ý kiến các bên liên quan.

​Mặc dù Bộ Tài chính đã sửa đổi, nâng trần chi phí lãi vay từ 20% lên 30% và áp dụng chuyển chi phí lãi vay liên tục không qua 5 năm…nhưng vấn đề cốt lõi vẫn chưa được xử lý triệt để.

Chuyên gia Trịnh Huy Quách, nguyên Phó Chủ nhiệm Ủy ban Tài chính – Ngân sách của Quốc hội phân tích: Bộ Tài chính xác định chi phí lãi vay thuần được trừ khi xác định thu nhập chịu thuế thu nhập doanh nghiệp không vượt quá 30% của tổng lợi nhuận thuần từ hoạt động kinh doanh công với chi phí lãi vay thuần và chi phí khấu hao. Như vậy, ngưỡng khống chế đã được nâng từ 20% lên 30% và khái niệm chi phí lãi vay được sửa thành chi phí lãi vay thuần (tổng chi phí lãi vay trừ lãi tiền gửi và lãi cho vay). Nhưng về dài hạn, cần xem xét thay đổi và chỉ nên áp dụng quy định đối với các doanh nghiệp có vốn đầu tư nước ngoài mà không áp dụng chung cho tất cả doanh nghiệp.

Chuyên gia Trịnh Huy Quách đưa ra ví dụ: Thuế suất thuế TNDN là 20%.

Công ty mẹ (A) cho Công ty con (B) vay 100 đồng, lãi 10% là 10 đồng.

Công ty mẹ: Lợi nhuận thuần từ hoạt động kinh doanh Công ty mẹ là 200 đồng (chưa tính thu nhập lãi cho vay), lãi cho vay là 10 đồng

Lợi nhuận tính thuế là 200 + 10 = 210 đồng

Thuế TNDN Công ty mẹ là 20% x 210 = 42 đồng

Lợi nhuận sau thuế là 210 – 42 = 168 đồng

Công ty con: Chi phí vay là 10 đồng; Lợi nhuận thuần từ hoạt động kinh doanh là 30 đồng (chưa tính chi phí vay)

Chi phí vay được trừ khi tính thu nhập chịu thuế theo NĐ 20 tối đa là 20% x (30 + 10) = 8 đồng

Lợi nhuận tính thuế là 30 – 8 = 22 đồng

Thuế TNDN là 20% x 22 = 4,4 đồng

Lợi nhuận sau thuế là 30 – 10 – 4,4 = 15,6 đồng

Nếu không có Nghị định 20 thì:

Lợi nhuận tính thuế là 30 – 10 = 20 đồng

Thuế TNDN là 20% x 20 = 4 đồng

Lợi nhuận sau thuế là 20 – 4 = 16 đồng

Tính gộp lợi nhuận sau thuế của cả Công ty mẹ và Công ty con:
Có Nghị định 20: 168 + 15,6 = 183,6 đồng

Không có Nghị định 20: 168 + 16 = 184 đồng

Khoản chênh lệch 184 – 183,6 = 0,4 đồng chính là khoản thuế nộp thêm do Nghị định 20.

Phần này là thu nhập của lãi vay 2 đồng bị đánh thuế 2 lần:

Lần 1: đánh vào khoản thu nhập lãi vay của Công ty mẹ (2 đồng trong tổng 10 đồng);

Lần 2: do không được trừ 2 đồng chi phí lãi vay vào chi phí được trừ khi tính thu nhập chịu thuế TNDN, Công ty cọn bị đánh thuế 2 đồng (10 đồng – 8 đồng), chính là khoản đã bị đánh thuế lần 1 cho thu nhập của Công ty mẹ.

Như vậy, Nghị định 20 làm phát sinh trường hợp đánh thuế 2 lần thuế TNDN đối với cùng 1 đối tượng chịu thuế.

Theo chuyên gia Trịnh Huy Quách, mục tiêu của chính sách này là chống chuyển giá, các doanh nghiệp có công ty mẹ, công ty con cùng hoạt động tại Việt Nam thì không phải đối tượng chống chuyển giá, các doanh nghiệp cho vay mượn qua lại giữa các thành viên cũng nên được loại ra khỏi phạm vi điều chỉnh.

Do đó, cần tiếp tục nghiên cứu để ban hành nghị định sửa đổi tổng thể, nghị định quy định về quản lý thuế đối với doanh nghiệp có giao dịch liên kết với nhiều thuận lợi cho doanh nghiệp, đặc biệt trong bối cảnh kinh tế gặp nhiều khó khăn như hiện nay.

Phương Dung

Agribank dành 10.000 tỷ đồng cho vay ngắn hạn, lãi suất chỉ từ 4,0%/năm

Khách hàng cá nhân có nhu cầu vay tiêu dùng như: mua nhà, sửa nhà, mua xe… có thể tiếp cận nguồn vốn 10.000 tỷ đồng của Agribank, với lãi suất chỉ từ 4,0% /năm.

Agribank nỗ lực truyền thông giáo dục tài chính cho học sinh, sinh viên

Agribank phối hợp với Ngân hàng Nhà nước tổ chức nhiều chương trình giáo dục tài chính, đặc biệt cho học sinh, sinh viên để hiểu biết đúng và đầy đủ về các vấn đề tài chính ngân hàng trong bối cảnh xã hội phát triển và chuyển đổi số.

Agribank đồng hành cùng doanh nghiệp giải bài toán ‘nguồn vốn’

Hỗ trợ doanh nghiệp tiếp cận nguồn vốn thúc đẩy sản xuất kinh doanh, Agribank dành 20.000 tỷ đồng triển khai chương trình tín dụng ưu đãi ngắn hạn dành cho doanh nghiệp lớn với lãi suất thấp hơn lãi suất cho vay thông thường đến 2,0%/năm.

FWD hợp tác cùng Microsoft phát triển trải nghiệm bảo hiểm dựa trên AI

Tập đoàn bảo hiểm FWD mở rộng hợp tác với Microsoft thông qua một thoả thuận có thời hạn bốn năm, cung cấp quyền truy cập những sáng kiến trí tuệ nhân tạo (AI) tạo sinh mới nhất, đồng thời tiếp tục hỗ trợ chiến lược công nghệ đám mây tại FWD.

Agribank ký thỏa thuận hợp tác toàn diện với Tập đoàn Dầu khí

Hai bên hướng đến đối tác toàn diện, trên các lĩnh vực phù hợp với khả năng, khai thác tối ưu tiềm năng sẵn có nhằm tạo hiệu quả kinh doanh, thực hiện các chủ trương, chính sách của Đảng, Nhà nước về phát triển kinh tế - xã hội.

BAT Việt Nam kết nối, truyền cảm hứng cho người lao động

BAT Việt Nam lần đầu tiên tổ chức sự kiện kết nối dành cho những cá nhân đang trải qua giai đoạn giữa của sự nghiệp (mid-career) với gần 150 người tham dự tại TP. HCM.

Hơn 18 tỷ đồng tri ân khách hàng gửi tiết kiệm Agribank

Để gia tăng lợi ích cho khách hàng gửi tiền nhân dịp Tết đến xuân về, Agribank triển khai chương trình Tiết kiệm dự thưởng “Tết An Khang - Rước Xế Sang” với tổng giá trị giải thưởng lên đến 18,14 tỷ đồng.

BAT Việt Nam nỗ lực thực hiện mục tiêu phát triển bền vững

British American Tobacco (BAT) Việt Nam vừa công bố Báo cáo Phát triển Bền vững 2022, tiên phong thực hiện báo cáo về ESG với những mục tiêu, cách tiếp cận, sáng kiến và lộ trình phù hợp với thị trường Việt Nam.

Lý do dự báo giá vàng trong nước có thể tăng lên 77 triệu đồng/lượng

Theo Phó chủ tịch Hiệp hội Kinh doanh vàng Việt Nam, nếu giá vàng thế giới lên mức 2.100 USD/ounce thì giá vàng trong nước có thể tăng lên mức 76-77 triệu đồng/lượng.

Michelin Guide và sức mạnh của những ‘ngôi sao’

Nếu nhìn hành trình Michelin Guide đến Việt Nam như một giấc mơ đã thành hiện thực thì tiếp nối giấc mơ ấy, người làm ẩm thực tại Việt Nam đang đứng trước một hành trình còn dài hơn thế.