Tuyên bố chung của lãnh đạo 3 nước Azerbaijan, Armenia và Nga về Nagorno-Karabakh

Mới đây, Tổng thống Nga Vladimir Putin tuyên bố Nga, Armenia và Azerbaijan ký Tuyên bố chung ngừng bắn hoàn toàn ở Nagorno-Karabakh.

Theo Điện Kremlin, Tổng thống Azerbaijan Ilham Aliyev, Thủ tướng Armenia Nikol Pashinyan và Tổng thống Nga Vladimir Putin đã ký 1 tuyên bố chung bao gồm 9 điểm nổi bật về giải pháp lâu dài cho cuộc xung đột ở Nagorno-Karabakh, như sau:

Tuyên bố chung của lãnh đạo 3 nước Azerbaijan, Armenia và Nga về Nagorno-Karabakh. (Ảnh: Reuters)

1. Lệnh ngừng bắn hoàn toàn và mọi hành động thù địch trong khu vực xung đột Nagorno-Karabakh từ 00h00 (theo giờ Moscow) ngày 10/11/2020.

2. Vùng Aghdam được trao trả cho Azerbaijan trước ngày 20/11/2020.

3. Dọc theo đường liên lạc ở Nagorno-Karabakh và dọc theo hành lang Lachin, lực lượng gìn giữ hòa bình của Nga được triển khai với số lượng 1.960 quân nhân với trang bị vũ trang, 90 xe bọc thép, 380 đơn vị ô tô và thiết bị đặc biệt.

4. Lực lượng gìn giữ hòa bình của Nga đang được triển khai song song với việc rút các lực lượng vũ trang Armenia. Thời hạn lưu trú của lực lượng gìn giữ hòa bình của Nga là 5 năm, có thể tự động gia hạn trong 5 năm tiếp theo, nếu không bên nào tuyên bố 6 tháng trước khi hết thời hạn có ý định chấm dứt áp dụng điều khoản này.

5. Để tăng hiệu quả kiểm soát việc thực hiện các thỏa thuận của các bên xung đột, một trung tâm gìn giữ hòa bình đang được triển khai để kiểm soát lệnh ngừng bắn.

6. Armenia sẽ trả lại vùng Kelbajar cho Azerbaijan vào ngày 15/11/2020 và vùng Lachin vào ngày 01/ 12/2020. Hành lang Lachin (rộng 5 km), đảm bảo kết nối Nagorno-Karabakh với Armenia, đồng thời không ảnh hưởng đến thành phố Shusha, vẫn nằm dưới sự kiểm soát của lực lượng gìn giữ hòa bình Nga.

Theo thỏa thuận của các bên, trong ba năm tới một kế hoạch xây dựng tuyến đường mới dọc theo hành lang Lachin sẽ được xác định, cung cấp thông tin liên lạc giữa Nagorno-Karabakh và Armenia, với việc tái triển khai lực lượng gìn giữ hòa bình của Nga để bảo vệ tuyến đường này. Azerbaijan đảm bảo an toàn giao thông dọc hành lang Lachin của công dân, phương tiện và hàng hóa trên cả hai hướng.

7. Những người di tản trong nước và những người tị nạn trở lại lãnh thổ Nagorno-Karabakh và các khu vực lân cận dưới sự kiểm soát của Văn phòng Cao ủy Liên Hợp Quốc về Người tị nạn.

8. Tiến hành trao đổi tù binh chiến tranh, con tin, những người bị giam giữ khác và thi thể của những người đã thiệt mạng.

9. Tất cả các liên kết kinh tế và giao thông trong khu vực đều không bị phong tỏa. Armenia đảm bảo an toàn cho các liên kết giao thông giữa các khu vực phía tây của Azerbaijan và Cộng hòa tự trị Nakhchivan nhằm tổ chức sự di chuyển không bị cản trở của công dân, phương tiện và hàng hóa theo cả hai hướng. Việc kiểm soát giao thông vận tải được thực hiện bởi các lực lượng Biên phòng Nga trực thuộc Cơ quan An ninh Liên bang Nga (FSB) của Nga. Theo thỏa thuận của các bên, việc xây dựng các tuyến giao thông vận tải mới nối Cộng hòa Tự trị Nakhchivan với các khu vực phía tây của Azerbaijan sẽ được đảm bảo.

Trước đó, theo ông Putin thỏa thuận đạt được sẽ tạo ra các điều kiện cần thiết để giải quyết cuộc khủng hoảng tại Nagorno-Karabakh một cách lâu dài và đầy đủ trên cơ sở công bằng và vì lợi ích của Armenia và Azerbaijan.

Nagorno-Karabakh là khu vực có phần lớn dân là người Armenia, nằm trong biên giới Cộng hòa Azerbaijan song đã ly khai khỏi nước này năm 1991 khi Liên Xô tan rã. Năm 1994, Armenia và Azerbaijan ký hiệp đình đình chiến với việc lực lương Armenia kiểm soát phần lớn Nagorno-Karabakh cũng như lãnh thổ xung quanh Azerbaijan.