Tin mật từ LHQ: Triều Tiên giúp Syria chế tạo vũ khí hóa học, tên lửa?

Tờ Washington Post dẫn thông tin từ bản báo cáo sơ bộ về tài liệu mật của LHQ cho hay, Triều Tiên đã từng bước hỗ trợ cơ quan chính phủ Syria phụ trách chương trình sản xuất vũ khí hóa học và tên lửa hiện đại. 

Cụ thể, từ cách đây hơn 10 năm, nhóm chuyên gia kỹ thuật vũ khí Triều Tiên đã nhiều lần tới Syria trong đó có 3 lần vào năm 2016 cùng 40 chuyến hàng mang theo các vật liệu chuyên dụng và thiết bị để xây dựng các nhà máy sản xuất vũ khí hóa học.

Triều Tiên bị tình nghi hỗ trợ cho chương trình phát triển tên lửa hiện đại và vũ khí hạt nhân của LHQ.

Trong khi đó, nhiều cuộc điều tra của LHQ đã cáo buộc quân chính phủ của Tổng thống Bashar al-Assad từng sử dụng chất độc thần kinh sarin và gây thương vong lớn cho dân thường. Về phần mình, ông Assad đã nhiều lần phủ nhận cáo buộc trên.

“Triều Tiên có lịch sử cung cấp công nghệ sản xuất vũ khí hủy diệt hàng loạt cho nhiều quốc gia bao gồm Syria để kiếm tiền. Việc mở rộng kho vũ khí hạt nhân, hóa học và sinh học cùng các hệ thống tên lửa là điều cực kỳ nguy hiểm”, ông Andrew C. Weber, cựu quan chức hàng đầu tại Lầu Năm Gióc phụ trách chương trình giải trừ vũ khí hạt nhân, hóa học và sinh học chia sẻ trong cuộc điều tra mới đây.

Những cáo buộc liên quan tới việc Triều Tiên hỗ trợ cho Syria cũng đã được trình bày trong 70 trang của bản báo cáo do Ủy ban chuyên gia LHQ soạn.

Dù bản báo cáo trên chưa được công khai song mục đích của bộ tài liệu này là nhằm tố cáo Triều Tiên đang tìm cách cứu vớt nền kinh tế bị ảnh hưởng trầm trọng từ lệnh trừng phạt của cộng đồng quốc tế cũng như hoạt động buôn bán trái phép thiết bị quân sự cho hàng chục đối tác nước ngoài từ Trung Đông, Nam Phi cho tới Mỹ Latinh. Chi tiết thông tin về việc Triều Tiên bị tình nghi chuyển hàng cho Syria được đăng tải lần đầu tiên trên tờ New York Times và Express của Anh.

Những thông tin liên quan tới bộ tài liệu mật của LHQ được công bố trong bối cảnh ông Joseph Yun, quan chức phụ trách vấn đề Triều Tiên của Bộ Ngoại giao Mỹ sẽ về nghỉ hưu vào ngày 2/3 tới. Việc ông Yun nghỉ hưu làm dấy lên mối nghi ngờ về việc giới chức ngoại giao Mỹ đang bất đồng với chính quyền của Tổng thống Donald Trump liên quan tới chính sách đối phó với Triều Tiên.

Tuy nhiên, hôm 26/2, Tổng thống Trump cũng đã úp mở việc Mỹ sẵn sàng tham gia vào các cuộc đàm phán Hàn – Triều song “phải dưới những điều kiện thích hợp”.

Trước đó, Ủy ban chuyên gia LHQ cũng đã cáo buộc Triều Tiên hỗ trợ cho chương trình sản xuất vũ khí hóa học của Syria. Một bản báo cáo hồi tháng Tám năm ngoái nhấn mạnh, Bình Nhưỡng từng bí mật vận chuyển mặt nạ chống độc và các thiết bị bảo vệ khác cho chính phủ của Tổng thống Assad. Song trong các bản báo cáo mới nhất, Ủy ban chuyên gia LHQ còn khẳng định quy mô hỗ trợ của Triều Tiên với chính phủ Syria lớn hơn rất nhiều như việc cung cấp nguyên vật liệu để tái thiết các cơ sở sản xuất vũ khí hóa học đã bị hư hại của Syria.

Trong đó, phần lớn các chuyến hàng hỗ trợ của Triều Tiên được chuyển thẳng tới Trung tâm Nghiên cứu Khoa học Syria, một cơ quan của chính phủ Syria tuyển dụng hàng ngàn nhà khoa học và kỹ thuật viên ở phía bắc và trung Syria.

Theo các nhà điều tra LHQ, Trung tâm Nghiên cứu Khoa học Syria là cơ sở nghiên cứu hàng đầu trong chương trình phát triển tên lửa tiên tiến và vũ khí hóa học của quốc gia Trung Đông này.

Dù chính phủ Syria đã giao nộp và cho tiêu hủy số lượng vũ khí hóa học lưu trữ trong kho vào năm 2013, song quân đội Syria vẫn được cho tiếp tục sử dụng số lượng nhỏ chất độc thần kinh sarin và nhiều chất độc khác trong cuộc nội chiến.

Trong một tuyên bố tại Ủy ban chuyên gia LHQ, Syria từng nhấn mạnh “không có bất cứ công ty kỹ thuật nào của Triều Tiên hoạt động ở Syria”, đồng thời khẳng định số công dân Triều Tiên ở Syria chỉ là các huấn luyện viên và vận động viên “hoạt động trong lĩnh vực thể thao”.