Lộ diện nhân vật có thể thay thế ông Assad giữa lúc Nga-Syria mâu thuẫn gay gắt?

T-14 Amatar có đúng như những gì Nga 'quảng cáo'?

Cuộc thử nghiệm của xe tăng T-14 tại Syria được coi là một “mánh lới” quảng cáo của Nga, trên thực tế xe tăng này còn tồn tại không ít những nghi vấn.

Gần đây, một “cơn bão” khác đang dần hình thành ở Syria, nhiều dấu hiệu cho thấy, dường như Chính phủ Syria đang đối mặt với một sự thay đổi lớn. Có vẻ, người Nga đang tìm cách lật đổ Tổng thống Syria Bashar al-Assad hoặc buộc ông phải chấp nhận một hiến pháp mới hạn chế đáng kể quyền lực của mình.

Nội bộ Chính phủ Syria đang chuẩn bị “biến thiên”? Nguồn: Sohu.

Các mâu thuẫn giữa Nga và Syria đang dần “trồi lên mặt nước” sau nhiều năm ẩn dấu. Hiện, Nga và Syria đang có 3 mâu thuẫn lớn khó có thể giải quyết, thứ nhất là sự hiện diện của Iran ở Syria đang làm đảo lộn các kế hoạch của Nga ở Trung Đông và làm Tổng thống Assad từng bước rời xa vòng tay của Nga.

Từ sau cái chết của tướng Soleimani của Iran, ảnh hưởng của Iran tại Syria đã giảm đáng kể, nhưng Iran vẫn ngầm hỗ trợ Chính phủ Syria tiến hành các cuộc tấn công ở Idlib, vi phạm nghiêm trọng thỏa thuận ngừng bắn ký kết giữa Nga và Thổ Nhĩ Kỳ ở khu vực này.

Hiện nay, mục tiêu hàng đầu của Nga là ổn định thế cục tại Syria, nhưng đây lại không phải là mục tiêu của Iran. Tehran đang muốn “mượn tay” Syria để đối phó với Israel. Tuy nhiên, Tổng thống Assad dường như cũng “thích thú” với điều này và đã tự đưa ra chủ trương, dưới sự hỗ trợ của Iran, ông Assad đã gần như làm đảo loạn chiến lược của Nga ở Trung Đông.

Israel liên tục tấn công các mục tiêu Iran ở Syria. Nguồn: Sohu.

Trong đó, vị tổng thống này đang là "hòn đá ngáng đường" trong các kế hoạch liên quan đến cảng Latakia của Nga bằng cách chấp thuận để Iran "lấn lướt" với việc xây dựng tuyến đường sắt Shalamcha. Tuyến đường sắt Shalamcha kết nối Basra, Baghdad ở Iraq với Albu Kamal (al-Bukamal) và Damascus ở Syria sẽ cho phép Tehran tiếp cận trực tiếp bờ biển Syria và Lebanon.

Tiếp theo, Syria đang “qua mặt” Nga để đi đêm với Các tiểu Vương quốc Ả rập Thống nhất (UAE). Vừa qua, Thái tử Mohammed Bin Zayed của UAE đã ngấm ngầm vận động Tổng thống Assad phá vỡ thỏa thuận ngừng bắn giữa Thổ Nhĩ Kỳ và Nga ký ngày 5/3 bằng cách tái phát động cuộc tấn công quân sự ở tỉnh Idlib, phía Tây Bắc Syria. Theo đó, Thái tử UAE đã đề nghị cung cấp cho ông Assad 3 tỉ USD để Quân đội Syria phát động lại cuộc tấn công vào Idlib. Trước đề nghị trên, Tổng thống Assad đã yêu cầu Abu Dhabi cung cấp 5 tỉ USD hỗ trợ trực tiếp cho Syria. UAE sau đó đã đồng ý cấp 3 tỉ USD, trong đó 1 tỉ USD sẽ được chuyển giao trước cuối tháng 3/2020.

Bộ trưởng Quốc phòng Nga Sergei Shoigu đã đến Syria cảnh báo ông Assad. Nguồn: Sohu.

Hành động của ông Assad đã làm Nga phải đối mặt với một sức ép chưa từng có của Mỹ, phương Tây và Thổ Nhĩ Kỳ. Theo đó, khi nắm được kế hoạch bí mật này giữa Syria và UAE, Tổng thống Putin đã "nổi trận lôi đình" và ngay lập tức ra lệnh cho Bộ trưởng Quốc phòng Sergei Shoigu tới Damascus để ngăn cản hành động của ông Assad.

Cuối cùng là vấn đề tài chính tái thiết đất nước, Syria đã trải qua nhiều năm chiến tranh, mặc dù sự can thiệp của quân đội Nga đã giúp ông Assad giành lại 70% Syria, nhưng giao tranh vẫn dai dẳng ở vùng tây bắc và hơn 80% người Syria phải sống trong cảnh nghèo khổ. Hơn nữa, hiện nay Syria cũng đang bị ảnh hưởng nặng nề bởi đại dịch Covid-19, điều này làm cho nền kinh tế của Damascus càng khó khăn hơn nữa.

Cần một con số khổng lồ để tái thiết Syria sau chiến tranh. Nguồn: Sohu.

Theo tính toán của các chuyên gia, công việc tái thiết sau chiến tranh ở quốc gia này sẽ tiêu tốn ít nhất 400 tỉ USD. Con số này là một con số quá lớn cho Syria và cũng là một mức giá không thể chịu nổi đối với một quốc gia lớn như Nga. Khi Mỹ và Thổ Nhĩ Kỳ can thiệp, các nước phương Tây đã từ chối tham gia vào công cuộc tái thiết sau chiến tranh của Syria, vì vậy Damascus không có nhiều lựa chọn.

Có thông tin cho rằng, Tổng thống Putin đã yêu cầu ông Assad lấy một phần tài sản của gia đình mình để trợ cấp cho việc tái thiết Syria và cảnh báo rằng, ông Assad nên kiềm chế các thành viên trong gia đình. Tuy nhiên, lời cảnh báo của Nga hoàn toàn bị phớt lờ, cuộc sống của gia tộc Assad vẫn diễn ra hoành tráng ở nước ngoài, điều này đã làm Tổng thống Putin bất mãn.

Mâu thuẫn giữa Tổng thống Assad và anh em họ Rami Makhlouf ngày càng gay gắt. Nguồn: Sohu.

Không chỉ vậy, Tổng thống Putin cũng đã mất kiên nhẫn với sự hỗn loạn của gia đình Assad. Từ tháng 4/2020 trở lại đây, tranh chấp giữa Tổng thống Assad và anh em họ Rami Makhlouf (người giàu nhất ở Syria) ngày càng nghiêm trọng và có thể dẫn đến một cuộc đảo chính.

Ông Rami Makhlouf là đại gia quyền lực nhất quốc gia Trung Đông với đế chế kinh doanh hoạt động từ lĩnh vực công nghiệp dầu khí, ngân hàng đến xây dựng. Hồi tuần trước, ông này đưa ra một tuyên bố chấn động, tố cáo chính quyền Syria khám xét công ty ông và và lực lượng cảnh sát đặc nhiệm nhắm vào các nhân viên của mình.

Tướng Hassan (bên trái) là người do Quân đội Nga huấn luyện trong nhiều năm. Nguồn: Sohu.

Đại gia giàu có nhất Syria bị Tổng thống Assad ép phải từ bỏ vị thế thống trị tài chính, bao gồm cổ phiếu ở Syriatel - mạng di dộng lớn nhất quốc gia. Nguyên nhân là ông Assad đang muốn củng cố lại quyền lực trong khi đất nước bị chiến tranh tàn phá và nền kinh tế tê liệt. Khi kế hoạch của ông Assad được thực hiện thành công, thành quả của Makhlouf trong nhiều năm sẽ bị “bốc hơi hoàn toàn, điều này làm ông Makhlouf tuyên bố công khai rằng, sẽ đối đầu với Assad.

Thông qua nhiều dấu hiệu trên, các chuyên gia ở Trung Đông tin rằng tất cả điều này chứng minh ông Assad ở Syria đã mất đi sự ủng hộ của Nga. Có vẻ như Tổng thống Putin chuẩn bị  “phế bỏ” chế độ Assad, đồng thời đưa Tướng Hassan, chỉ huy sư đoàn Tiger thân Nga trở thành Tổng thống đất nước này. Tướng Hassan là người được Nga "chống lưng" trong nhiều năm qua và tuyệt đối trung thành với các quyết sách của Moscow ở Syria.

Đức Trí (lược dịch)