Nga-Iran-Thổ Nhĩ Kỳ gặp mặt riêng - Minh chứng sự thất bại của Mỹ tại Syria?

Cuộc gặp Nga-Iran-Thổ là dấu hiệu cho thấy sự thất bại của Mỹ tại Syria

Nhận định trên do tờ The Jerusalem Post của Israel đưa ra. Theo đó, các đại diện của Nga, Iran và Thổ Nhĩ Kỳ sẽ có cuộc gặp cấp cao tại thành phố Sochi của Nga trong ngày 22/11. Trọng tâm của cuộc đàm phán cấp cao này là thảo luận các giải pháp cho cuộc khủng hoảng Syria. Tuy nhiên, ý nghĩa thực sự của cuộc gặp này là nó giúp Nga thể hiện được vai trò, ảnh hưởng của mình đối với khu vực Trung Đông.

Bằng việc tiến hành đàm phán cấp cao tại Sochi về vấn đề Syria, Nga-Thổ Nhĩ Kỳ-Iranđã phát đi tín hiệu cho Mỹ thấy rằng Mỹ đã bị gạt khỏi cuộc chơi này và các quyết định quan trọng trong giai đoạn hậu IS sẽ do chính các quốc gia trong khu vực này thông qua.

The Jerusalem Post đánh giá rằng trong năm 2017, các đại diện của Thổ Nhĩ Kỳ đã thường xuyên hơn trong chỉ trích các chính sách của Mỹ. Cụ thể, Tổng thống Thổ Nhĩ Kỳ Recep Tayyip Erdogan đã cáo buộc Mỹ không thực hiện các lời hứa về rút các đồng minh của mình là lực lượng người Kurd khỏi các khu vực lãnh thổ Syria trước đó do IS chiếm đóng.

Tổng thống Thổ Nhĩ Kỳ Erdogan cho rằng Mỹ không cần thiết phải hợp tác với các lực lượng người Kurd. “Chúng tôi ở đây trước lực lượng người Kurd và chúng tôi hiểu rõ rằng ai là ai trong khu vực này”- ông Erdogan tuyên bố.

Cố vấn đặc biệt của Tổng thống Thổ Nhĩ Kỳ Ibrahim Kalyn cho biết hiện đang ngày càng rộ lên các quan điểm cho rằng Mỹ đang sử dụng IS và các lực lượng phòng vệ người Kurd như là lý do để Mỹ tiếp tục duy trì sự hiện diện tại miền Đông Syria. Muc đích của Mỹ là ngăn chặn sự xuất hiện của Iran và Nga tại khu vực này. Về phần mình, Thổ Nhĩ Kỳ coi Lực lượng phòng vệ người Kurd là một nhánh của Đảng Công nhân người Kurd và đây là các lực lượng khủng bố.

Thổ Nhĩ Kỳ vẫn giữ nguyên quan điểm về việc cần tôn trọng toàn vẹn lãnh thổ của Syria và rằng các lực lượng nước ngoài ủng hộ cho chế độ và lực lượng người Kurd cần phải rời khỏi Syria.

Ông Kalyn cũng kêu gọi thành lập chính phủ lâm thời có thể bảo vệ lợi ích của tất cả các bên tại Syria để chuẩn bị tổ chức các cuộc bầu cử dân chủ và trung thực. Theo ông Kalyn, Lực lượng phòng vệ người Kurd không thể tham gia vào các giải pháp chính trị ở Syria và ông Bashar al-Assad không phải là người đưa Syria đến nền dân chủ và sự tối thượng của pháp luật. Và vấn đề này sẽ được Thổ Nhĩ Kỳ đưa ra trong cuộc gặp 3 bên Nga-Iran-Thổ Nhĩ Kỳ tại Sochi trong ngày 22/11.

Về phía Nga, cuộc gặp ngày 22/11 sẽ là đảm bảo cho quá trình giải quyết cuộc khủng hoảng Syria bằng các giải pháp chính trị nhằm tạo sự ổn định và an ninh cho Syria.

Tổng thống Nga Putin, Tổng thống Mỹ Donald Trump

Theo Jerusalem Post, hội nghị cấp cao tại Syria diễn ra chỉ sau cuộc gặp Vladimir Putin-Donald Trump tại Hội nghị Thượng đỉnh APEC-2017 tại Việt Nam.

Trong Tuyên bố chung về Syria của Nga-Mỹ ngày 11/11 có nhấn mạnh rằng Tổng thống hai bên đã nhất trí về việc cuộc khủng hoảng Syria không thể giải quyết bằng các giải pháp quân sự, đồng thời kêu gọi thực hiện nghị quyết của Hội đồng Bảo an Liên Hợp Quốc về việc tiến hành cải cách Hiến pháp và tổ chức các cuộc bầu cử dân chủ, trung thực tại Syria dưới sự giám sát của Liên Hợp Quốc.

Tuyên bố chung của hai Tổng thống cũng nhấn mạnh đến tầm quan trọng của đối thoại giữa Syria, Nga với Mỹ, cũng như tầm quan trọng của bất cứ nỗ lực nào nhằm làm giảm căng thẳng tại Syria.

Jerusalem Post cho rằng bản Tuyên bố chung này gần như chỉ là một tuyên bố, còn cuộc gặp Nga - Iran - Thổ Nhĩ Kỳ tại Sochi được coi là một bước tiến ngoại giao quan trọng với khu vực.

Nga - Iran - Thổ Nhĩ Kỳ đang có được các vị thế khác nhau trong cuộc xung đột Syria. Tuy nhiên, thời gian gần đây, quan hệ giữa 3 quốc gia này đã được phát triển hài hòa hơn, cân bằng các lợi ích khi Mỹ “gần như không còn gì” tại khu vực này.

Iran và Thổ Nhĩ Kỳ đã trở nên gần gũi nhau hơn sau cuộc khủng hoảng Qatar hồi tháng 7/2017, cũng như sau cuộc trưng cầu dân ý về độc lập cho Nhà nước Kurdistan ở miền Bắc Iraq trong tháng 9/2017.

Nga và Thổ Nhĩ Kỳ cũng đã vượt qua được cuộc khủng hoảng trong quan hệ hai bên năm 2015 khi máy bay Su-24 của Nga bị Không quân Thổ Nhĩ Kỳ bắn hạ.

Trong khi đó, chính quyền Tổng thống Donald Trump đã vấp phải nhiều vấn đề nội bộ vì mối quan hệ giữa cựu Cố vấn An ninh Quốc gia Michael Flynn với Thổ Nhĩ Kỳ, cũng như mối quan hệ giữa cựu Chủ tịch Ủy ban vận động bầu cử cho ông Donald Trump với các lực lượng thân Nga tại Ukraine.

Tất cả những vấn đề này đang “trói tay” Tổng thống Donald Trump trong giải quyết các mối quan hệ với Nga và Thổ Nhĩ Kỳ.

Jerusalem Post kết luận rằng, Mỹ không có chiến lược riêng về Iraq và Syria, cũng như với Trung Đông thời hậu IS. Cuộc gặp 3 bên Nga - Iran  Thổ Nhĩ Kỳ tại Sochi sẽ là bằng chứng rõ nét cho nhận định này.

Đối thủ của Mỹ là Iran và đồng minh của Mỹ trong NATO là Thổ Nhĩ Kỳ cùng ngồi vào bàn đàm phán với Nga để bàn về Syria là tín hiệu cho thấy các đồng minh của Mỹ tại Syria sẽ có lý do để mà lo lắng.