Mỹ cấp vũ khí sát thương cho Ukraine sẽ là con dao hai lưỡi?

Lính Mỹ và Ukraine trong thời gian tập trận ở Lviv

Hôm 18/9, Thượng viện Mỹ đã làm một việc chưa từng có là thông dự luật ngân sách quốc phòng với trị giá gần 700 tỷ USD – một số tiền lớn vượt qua cả đỉnh cao chi tiêu quân sự Mỹ trong thời gian hoạt động tại Afghanistan và Iraq. Một nửa tỷ USD được dùng để hỗ trợ Ukraine trong lĩnh vực an ninh, bao gồm cả cung cấp vũ khí sát thương mang tính chất phòng thủ.

Phòng thủ chết người

Trước cả khi các thông tin về ngân sách quốc phòng mới của Mỹ xuất hiện trên các phương tiện truyền thông nước này, Tổng thống Ukraine Petro Poroshenko đã viết trên trang Facebook của mình, rằng dự luật đã được Thượng viện thông qua sẽ cung cấp cho Kiev "vũ khí sát thương với mục đích phòng thủ".

"Đây là lần đầu tiên ở cấp lập pháp Hoa Kỳ đề xuất cung cấp cho Ukraine những phương tiện phòng thủ như: radar phòng không và giám sát tình hình trên mặt nước, thiết bị chống thủy lôi, tàu chiến hoạt động ven biển và bảo vệ bờ biển", ông Poroshenko nói thêm rằng những người lính Ukraine bị thương sẽ được phục hồi chức năng tại các cơ sở y tế ở Mỹ với chi phí từ ngân sách Hoa Kỳ.

Trước đó, cũng có thông báo cho biết Hoa Kỳ có thể cung cấp cho các lực lượng vũ trang của Ukraine hệ thống tên lửa chống tăng Javelin trị giá 50 triệu USD.

Tên lửa Javenlin

Từ súng bắn sơn đến tên lửa

Cho đến nay, Mỹ đã chính thức cung cấp cho Lực lượng Vũ trang Ukraine và các cơ quan thực thi pháp luật của Ukraine một số thiết bị quân sự, nhưng không liên quan đến vũ khí sát thương. Trên trang web mua sắm công chính thức của nhà nước có đăng tải một đơn xin mua bộ dụng cụ paintball (súng bắn sơn) lớn. Đó là các khẩu súng Glock dùng cho việc đào tạo, hàng trăm ngàn hộp mực, các trang thiết bị đặc biệt và các thiết bị khác. Thông qua một trò chơi bán quân sự, các chuyên gia Mỹ có ý định đào tạo lực lượng đặc nhiệm UKraine.

Thêm vào đó có một đơn đăng ký mua một chiếc xe đặc biệt cho cảnh sát Ukraine, để có thể "kiểm soát đám đông". Sau đó, Đại sứ Ukraine tại Mỹ Valeriy Chaly tiết lộ rằng Kiev sẽ nhận được một lô hàng lớn gồm xe quân sự Humvee.

Gần đây, vào ngày 14/9, trên cổng thông tin điện tử về mua sắm công lại xuất hiện thông báo về việc ký kết một hợp đồng cung cấp thiết bị đặc biệt cho các tay bắn tỉa. Bộ thiết bị tối tân bao gồm nhiều chủng loại ống ngắm, camera ảnh nhiệt, giá 2 chân (để dựng vũ khí), và các thiết bị khác - tất cả mọi thứ ngoại trừ súng trường. Thiết bị này có thể được kết hợp với hầu như tất cả các loại vũ khí bộ binh, bao gồm súng trường tấn công và súng máy Kalashnikov.

Nghĩa là, nếu ngày hôm qua vẫn chưa biết được rằng quân đội Ukraine sẽ bắn cái gì vào những người trước đây là công dân của họ - các dân quân Donetsk – từ vũ khí Mỹ, nếu chỉ với các ống ngắm của Mỹ, bây giờ Kiev lại nắm trong tay thứ vũ khí có thể gây chết người.

Bộ trưởng Quốc phòng Mỹ J.Mattis

Chơi chữ

Cuối tháng Tám vừa rồi, Bộ trưởng Quốc phòng Hoa Kỳ James Mattis tuyên bố, Washington đang nghiên cứu khả năng cung cấp vũ khí sát thương cho Kiev. Theo ông, "vũ khí phòng thủ không phải là một phương tiện khiêu khích, trừ khi bạn là một kẻ xâm lược".

Ông Petro Poroshenko, trong bài phát biểu tại Học viện quân sự Hoa Kỳ West Point, nói rằng "điều này sẽ làm tăng chi phí của quân xâm lược Nga" và nó sẽ trở thành một sự răn đe nghiêm khắc đối với sự phát triển của cuộc xung đột ở phía đông Ukraine.

Giám đốc Trung tâm Dự báo quân sự Anatoly Tsyganok là tác giả của các cuốn sách xuất bản gần đây "Donbass - Cuộc chiến dang dở. Nội chiến tại Ukraine (2014-2016) ….", trong đó ngoài một số các vấn đề, ông có phân tích về nguồn gốc vũ khí cung cấp cho các bên tham chiến. Ông cho biết: tuyên bố kiểu này - không có gì hơn một cách chơi chữ. Theo ông, việc phân loại vũ khi trong một phần tư thế kỷ trước đây, khi phân chia vũ khí ra làm hai loại: gây sát thương và không gây sát thương, đã không còn phù hợp với thực tế hiện đại.

Ví dụ, các thiết bị được trang bị cho các tay súng bắn tỉa làm vũ khí hạng nhẹ thông thường nguy hiểm và gây sát thương hơn nhiều lần so với hình thức ban đầu của nó, nhưng bản thân nó lại được coi là không gây chết người.

Ông Tsyganok nhấn mạnh: "Trong số các điều kiện phát triển cuộc xung đột Ukraine, không có nghi ngờ rằng có một phần đáng kể tên lửa điều khiển chống tăng (ATGM) Javelin đang nằm trong tay của lực lượng dân quân, và các vũ khí gây chết người do Mỹ cung cấp sẽ ngắm bắn về cả hai phía".

Theo tính toán của nhà phân tích quân sự, ít nhất một phần ba số vũ khí mà quân đội Donetsk và Lugansk sở hữu là được nhận từ Ukraine. Vấn đề là ở chỗ nó đã được nhận, nhưng không bị bắt buộc tham gia trong quá trình hoạt động quân sự: các đầu sỏ chính trị Ukraine đang bán vũ khí và bán chúng cho cả hai bên tham chiến, kiếm món hời ngay trong chiến tranh.

Khoảng từng ấy số lượng vũ khí, bao gồm cả xe tăng, đã được các chiến binh lấy từ nhiều kho vũ khí quân đội trong khu vực và phục hồi chúng, ông Anatoly Tsyganok khẳng định.

Tổng thống Nga Vladimir Putin đã cảnh báo, thực tế "việc cung cấp vũ khí cho khu vực xung đột không có lợi cho hòa bình, mà chỉ làm trầm trọng thêm tình hình, không khác gì đổ thêm dầu vào lửa.

Lính Mỹ và Ukraine trong thời gian tập trận ở Lviv

Ngân sách vẫn chưa chính thức được thông qua

Ngân sách quân sự Hoa Kỳ mới được Thượng viện thông qua được gọi là "một món quà cho ông John McCain" - thượng nghị sĩ đảng Cộng hòa, Chủ tịch Ủy ban Quân vụ Thượng viện Mỹ. Trong đó là tất cả những mong muốn và nhu cầu của "diều hâu" nổi tiếng này, dẫn đến ước tính chi tiêu quốc phòng cao hơn 87 tỷ USD so với yêu cầu trước đó của Nhà Trắng. Tuy nhiên, ngân sách vẫn chưa được thông qua và có thể thay đổi.

Từ bản tài liệu dài 1215 trang, điều khoản về việc thành lập một đoàn đặc biệt để quản lý các chương trình vệ tinh và quân sự không gian và vệ tinh khác vốn được đưa ra trong bản dự thảo được thông qua bởi Hạ viện, đã biến mất. Sự khác biệt này có tính chất nghiêm trọng và có thể trở thành một trở ngại trong việc đối chiếu hai phiên bản của dự luật giữa hai viện.

Trong khi đó thời gian đã hết - năm ngân sách Mỹ bắt đầu vào ngày 1/10. Với tỷ lệ chi tiêu quốc phòng Hoa Kỳ thâm hụt trong ngân sách để trợ giúp Ukraine (khoảng 0,07%), thì cũng đặt ra một chút nghi ngờ rằng phần này có thể thay đổi theo một cách nào đó.