Đài Loan cự tuyệt gợi ý “một quốc gia, hai chế độ” của Tập Cận Bình

Trong bài phát biểu với các phái đoàn ủng hộ thống nhất từ Đài Loan hôm 26/9, Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình nói, Trung Quốc có “lập trường vững vàng” về việc tái thống nhất Đài Loan. Ông cho rằng cách tốt nhất để giải quyết tình trạng bất hòa kéo dài trên eo biển Đài Loan là sử dụng cơ chế "một quốc gia, hai chế độ" để điều chỉnh mối quan hệ của Bắc Kinh với Hong Kong và Ma Cao.

Phát biểu trên nhất quán với lập trường có từ lâu của ông Tập Cận Bình rằng Đài Loan cuối cùng phải đoàn tụ với Trung Quốc. Tuy vậy, nhiều người Đài Loan lo ngại sẽ bị ông Tập đặt vào tình thế tương tự như của Hong Kong hiện nay.

Đài Loan nói không với "một quốc gia, hai chế độ".

Ông Huang Kuo-chang, lãnh đạo của phong trào Hoa hướng Dương, thường chỉ trích các thỏa thuận giữa chính phủ Đài Loan với Trung Quốc đại lục cho hay: "Với những gì đang diễn ra ở Hong Kong, nếu [ông Tập] vẫn nghĩ rằng "một quốc gia, hai chế độ” có thể lừa dối nhân dân, thì [ông ấy] rõ ràng đã quá ngây thơ".

Người đứng đầu Đài Loan, Mã Anh Cửu vẫn luôn cố gắng thúc đẩy mối quan hệ gần gũi hơn với Trung Quốc, nhưng hôm 26/9, ông khẳng định Đài Loan không thể chấp nhận được mô hình mà Trung Quốc áp dụng đối với Hong Kong.

Trong một tuyên bố, phát ngôn viên của ông Mã khẳng định ông Mã đã nhiều lần nhận định rằng không thể áp dụng được mô hình “một quốc gia, hai chế độ", bởi vì khu vực này không giống Hong Kong. Ông nói: "Đài Loan là một quốc gia dân chủ hoạt động độc lập. Chúng tôi tự bầu Tổng thống và cơ quan lập pháp".

Wu Jieh-min, một nhà nghiên cứu thuộc Viện hàn lâm khoa học Academia Sinica của Đài Loan, cũng đả kích đề nghị của ông Tập khi cho rằng hành động cứng rắn của Trung Quốc chỉ thu hút thêm sự ủng hộ đối với phong trào đấu tranh của Hong Kong và tăng thêm tình cảm chống Trung Quốc ở Đài Loan. Ông nói: “Cuộc đấu tranh hiện nay của Hong Kong để đòi một cuộc bầu cử đúng nghĩa cho thấy Trung Quốc không có ý định tiến hành mô hình “một quốc gia, hai chế độ”. Trong trường hợp này, Bắc Kinh không có uy tín”.

Các nhà phân tích ở Trung Quốc từ lâu đã mô tả Hong Kong với "một quốc gia, hai chế độ" là một cuộc diễn tập cho kế hoạch thống nhất Đài Loan. Mô hình trên được áp dụng ở Hong Kong để trấn an rằng khu vực này sẽ vẫn được quyền tự trị sau khi được trao trả về Trung Quốc năm 1997.  Nhưng việc Bắc Kinh quyết định rằng các ứng viên tham gia bầu cử cho vị trí đứng đầu Hong Kong vào năm 2017 tới, sẽ do một hội đồng thân Bắc Kinh đề cử, đã khiến nhiều người dân Hong Kong và Đài Loan thấy rằng Bắc Kinh sẽ không bao giờ thực hiện những cam kết đó.

Theo AP, hơn 30 tổ chức dân sự Đài Loan dự kiến sẽ tổ chức một cuộc diễu hành vào tối ngày 1/10 tới tại Đài Bắc để thể hiện tình đoàn kết với phong trào ở Hong Kong.

Nội dung được thực hiện qua tham khảo nguồn tin từ Associated Press (AP) của Mỹ. Đây là hãng tin lớn nhất trên thế giới, có trụ sở tại New York. AP cũng là một trong những nguồn cung cấp tin tức lớn nhất cho các tờ báo, đài truyền hình và đài phát thanh trên thế giới.