Cuộc chiến ở Syria qua lời kể của một binh sĩ đào ngũ

Một binh sĩ đào ngũ quân đội hiện đang là thành viên của Quân đội tự do Syria tại làng Janudieh ở tỉnh Idlib phía bắc Syria.

Rất nhiều binh sĩ quân đội Syria đã gia nhập lực lượng nổi dậy được biết đến với tên gọi là Quân đội tự do Syria và lực lượng này ngày càng được dư luận nhìn nhận là lực lượng nổi dậy chính thức.

Tuy vậy, không phải tất cả các binh sĩ từ bỏ quân đội đều quyết định gia nhập lực lượng nổi dậy. Tất cả binh sĩ từ bỏ quân đội đều kể về về một lực lượng quân đội chính phủ mà theo họ đã có những hành vi tàn bạo không còn gì để nói và một lực lượng quân nổi dậy chống lại cũng với sự tàn bạo không thua kém.

Ở Syria, khi một nam thanh niên bước sang tuổi 18 sẽ có nghĩa vụ phục vụ trong quân đội.

Maxim, một người Kurd, đã bắt đầu gia nhập quân đội cách đây 1 năm, đúng vào thời điểm cuộc nổi dậy Syria bắt đầu.

Lừa dối

Trong những ngày đầu của cuộc nổi dậy vào mùa xuân năm ngoái, khi hàng nghìn người Syria bắt đầu biểu tình trên các đường phố, các sĩ quan chỉ huy của Maxim đã nói với anh rằng các cuộc biểu tình này thực chất là một âm mưu của hoàng tử Ảrập Xêút nhằm biến Syria thành một quốc gia Hồi giáo.

Vào thời điểm đó, các binh sĩ đã tin theo. Maxim cho biết anh đã tham gia vào một đơn vị quân đội đặc biệt có tên gọi là “đội tấn công ồ ạt”.

“Chúng tôi thường đột nhập vào một khu vực nhất định vào 4 giờ sáng khi mọi người còn đang ngủ. Chúng tôi lục soát khu vực đó, từng nhà một, từng cửa hiệu một và chúng tôi có một danh sách những người mà chúng tôi cần truy nã”, Maxim kể lại.

Những bản danh sách đó do lực lượng an ninh thuộc trong số hàng tá các cơ quan tình báo của Syria và hoàn toàn độc lập với quân đội, cung cấp. Maxim và các đồng chí của mình đã chuyển các nghi phạm cho các lực lượng an ninh. Anh cho biết nhiều người đã bị tra tấn và một số người đã bị giết chết.

Maxim nói đó là lúc anh và các đồng chí của mình bắt đầu nghi ngờ câu chuyện của chính quyền. Họ thấy không thể nào tin nổi những người đó – gồm cả những người già, phụ nữ và trẻ em – lại là lực lượng phiến quân có vũ trang đang tìm cách tạo nên một quốc gia Hồi giáo.

Đến một ngày, một người bạn đồng thời là đồng chí của Maxim bị một trong người nổi dậy bắn chết tại thị trấn Rastan. Đại tá chỉ huy của Maxim đã yêu cầu anh và các đồng chí lục soát một ngôi nhà bị nghi là nơi ẩn náu của 4 nghi phạm. Họ đã tìm thấy một khẩu súng trường bắn tỉa và hai khẩu AK Kalashnikov nhưng vị đại tá không dừng lại ở đó.

“Ông ta bắt chúng tôi phải đi trên các con phố và đi đến đâu chúng tôi phải bắt giữ thêm người đến đó”, Maxim kể lại và cho biết họ đã bắt giữ những người có tên trong danh sách và chỉ dừng lại khi bắt được 30 người đàn ông.

Maxim kể rằng tất cả những người đàn ông bị bắt giữ đứng thành hàng, bịt mắt và tay bị bẻ quặt về sau lưng. Họ bị bắt phải quỳ xuống và sau đó tên đại tá cùng hai vệ sĩ của hắn đã bắn chết tất cả những người đó.

Tên đại tá giải thích hành động của mình với tất cả 100 binh sĩ chứng kiến rằng họ đang “trả thù cho các đồng chí” của họ và tất cả những người bị giết đều là những người xấu.

Maxim kể rằng khi tổng tư lệnh của đơn vị anh nghe tin về vụ bắn giết, ông ta đã ra lệnh để mặc các thi thể tại nơi họ bị bắn.

Sau đó, một số đồng chí của Maxim quyết định trừng phạt vị tổng tư lệnh. Họ đưa tiền cho một số người dân ở thị trấn Rastan, bảo họ dùng một chiếc xe tải lớn để chặn xe hơi của vị tổng tư lệnh tại cuối một cây cầu. Ba binh sĩ trèo lên nóc xe tải và bắn chết vị tổng tư lệnh.

Cả hai câu chuyện, vụ bắn giết 30 người đàn ông và vụ bắn chết vụ tổng tư lệnh, đều được người dân ở thị trấn Rastan kiểm chứng.

Trại tị nạn

Khi những binh sĩ như Maxim quyết định đào ngũ khỏi quân đội, họ phải trả tiền cho một mạng lưới buôn lậu để được giúp vượt biên ra khỏi Syria. Họ băng qua các con sông vào nửa đêm, họ trèo qua các ngọn đồi và cuối cùng đến được một thung lũng ở khu vực của người Kurd thuộc Iraq. Nơi này đã trở thành một trại tị nạn.

Trong một ngày gần đây, khoảng 30 thanh niên và nam giới trung tuổi tụ tập chơi bóng chuyền. Ngay cạnh họ là hai tòa nhà chưa hoàn thiện bị xám khói, nơi các binh sĩ đang nằm ngủ.

Không có cửa sổ, chỉ có vải tấm nhựa, những người đàn ông nằm cạnh nhau ngủ trên những chiếc đệm trên sàn nhà. Nếu bạn ở trong quân đội hay chuẩn bị gia nhập quân đội, bạn sẽ bị buộc phải giết chết kẻ thù nếu không sẽ bị kẻ thù giết chết, vì thế nơi mới này vẫn là sự lựa chọn tốt hơn quay trở lại Syria.

Trong một tòa nhà lớn và chưa hoàn thiện khác, khoảng 100 nam thanh niên ngồi hút thuốc, nằm trên đệm, quây xung quanh lò sưởi và uống trà. Bạn sẽ phải choáng váng khi nhìn thấy có nhiều người tại cùng một nơi như thế.

Khi được hỏi tại sao họ đào ngũ khỏi quân đội, những người đàn ông này cho biết họ bị ép buộc phải bắt giữ và bắn người. Họ nói rằng đó là những người anh em và họ không thể ở lại quân đội và làm điều đó với những người anh em của mình.

Ở bên ngoài tòa nhà, một người đàn ông kể rằng ông đã từng canh gác tại một bốt quân sự khi các lực lượng an ninh bắt một chiếc xe hơi dừng lại và lôi một người đàn ông ra để tra hỏi. Ông kể lại rằng những thành viên của lực lượng an ninh đã chui vào xe và quấy rối vợ và con gái của người đàn ông đó.

‘Chúng tôi nghe thấy tiếng hét và tiếng khóc vang lên từ trong xe, đặc biệt là tiếng của em gái đó”, người đàn ông kể lại.

Ngày hôm sau, các binh sĩ đã chui vào chiếc xe hơi kể lại rằng họ đã cưỡng hiếp hai người phụ nữ này.

Đào ngũ

Khi Maxim quyết định từ bỏ quân đội Syria, anh và khoảng chục binh sĩ khác đã tạo ra một vụ bắn nhau giả với quân nổi dậy để bỏ trốn. Họ dùng súng của mình bắn lên không trung và sĩ quan của Maxim nghe qua bộ đàm theo dõi tình hình.

Maxim nói với ông ta “Chúng tôi đang bị kháng cự” và ông ta hỏi “Các anh đang ở đâu?”. Maxim ngắt bộ đàm và các sĩ quan của anh nghĩ rằng anh và đồng đội đã bị bắt cóc.

Maxim nói rằng anh không hiểu rõ về lực lượng nổi dậy và vì thế anh không gia nhập họ sau khi bỏ trốn. Anh cho rằng lúc đầu họ chỉ tự vệ nhưng đến thời điểm này có vẻ như câu chuyện của chính quyền lại đang tỏ ra đúng. Anh nói quân nổi dậy đang ngày càng bạo lực và mang phong cách Hồi giáo hơn.

“Tôi không tin tưởng họ”, Maxim nói.

Tuy nhiên, Maxim cho rằng chính quyền vẫn xấu xa hơn lực lượng nổi dậy. Khi được hỏi liệu việc bắn giết 30 người đàn ông để trả thù cho một binh sĩ quân đội bị bắn giết có phải là tỉ lệ thể hiện thực tế nói chung không, tức là tội ác của chính quyền lớn gấp 30 lần tội ác của quân nổi dậy, Maxim nói không, “Họ còn tồi tệ hơn gấp trăm lần”.

Lê Dung