"Cuộc chiến" Nga - Mỹ ở Syria và Ukraine (P2)

Chiến tranh lai ở Ukraine

Chương trình hỗ trợ huấn luyện và viện trợ vũ khí phi sát thương cho quân chính phủ Kiev chống lại phe nổi dậy tại miền đông Ukraine cho thấy Lầu Năm Góc đang chuẩn bị đối phó với một đối thủ tiềm năng trong tương lai gần. Song nhiều ý kiến chỉ trích cho rằng Mỹ đã phản ứng quá chậm chạp nhằm ngăn chặn Moscow sáp nhập bán đảo Crimea và can thiệp vào tình hình ở Donetsk và Luhansk, miền đông Ukraine. 

Theo phương Tây, tại Ukraine, Nga đã triển khai "cuộc chiến tranh lai" với sự kết hợp hoạt động của các tay súng phi chính phủ, xe tăng và pháo hạng nặng, máy bay không người lái, chiến tranh điện tử và cuộc chiến thông tin để giành lợi thế trên chiến trường. 

Chính quyền của Tổng thống Obama từ chối chuyển vũ khí sát thương cho quân chính phủ Kiev.

Đối với các chuyên gia quân sự Mỹ từng hợp tác làm việc với quân chính phủ Kiev, cuộc chiến chống lại phe nổi dậy thân Nga ở miền đông Ukraine hiện là mối thách thức lớn sau những bài học kinh nghiệm ở chiến trường Iraq và Afghanistan. 

Trong đó, việc hỗ trợ quân sự cho chính phủ Ukraine là một phần trong nỗ lực của Mỹ nhằm bảo vệ các quốc gia đồng minh trong khối NATO khỏi mối đe dọa từ Nga. Tuy nhiên, chính quyền của Tổng thống Obama đã từ chối chuyển vũ khí sát thương cho quân chính phủ Kiev nhằm tránh vấp phải một cuộc chiến ủy nhiệm với Nga.  

Theo Mỹ, Nga đã điều động hàng ngàn binh sĩ cùng số lượng lớn xe tăng, các đơn vị pháo binh tới khu vực dọc biên giới Ukraine. Phương Tây còn cáo buộc nhiều binh sĩ Nga sát cánh chiến đấu cùng phe nổi dậy ở miền đông Ukraine. Do đó, để tránh một cuộc chiến với Nga, Mỹ chỉ cam kết "viện trợ vũ khí phi sát thương" như xe bọc thép chở quân Humvess cùng các loại máy bay không người lái cỡ nhỏ và radar cho Kiev đồng thời hỗ trợ đào tạo cho quân chính phủ. 

Bên cạnh đó, Washington cũng liên tiếp áp đặt lệnh cấm vận kinh tế vớ Nga, đồng thời tăng cường tiến hành các cuộc tập trận quân sự dọc khu vực Đông Âu. Kể từ tháng 3/2014, thời điểm Moscow quyết định sáp nhập bán đảo Crimea thuộc Ukraine vào Liên bang Nga, Mỹ đã đóng góp 244 triệu USD viện trợ an ninh phi sát thương và đào tạo cho Kiev. Tuy nhiên, khoản tiền này chỉ đủ để chi trả cho 3 tuần triển khai chiến dịch quân sự cảu Mỹ ở Iraq và Syria. 

Về phần mình, giới chức Ukraine đã nhiều lần lên tiếng kêu gọi phương Tây và Mỹ hỗ trợ hệ thống chống tăng Javelin, máy bay không người lái tình báo và chiến đấu cơ, trực thăng, radar để đối phó với các loại vũ khí hiện đại của Nga mà phe nổi dậy miền đông Ukraine đang sử dụng như lời Thượng tướng quân đội Ukraine Victor Muzhenko nói. Thậm chí, Kiev còn mong Mỹ hỗ trợ pháo phòng không cũng như các thiết bị nhằm vô hiệu hóa lực lượng lính bắn tỉa của đối phương. 

Còn theo Thứ trưởng Bộ Quốc phòng Ukraine Ihor Dolhov, khoảng 30.000 – 35.000 binh sĩ Nga đang có mặt ở miền đông Ukraine. Lực lượng này đang sử dụng các hệ thống chiến tranh điện tử hiện đại nhằm gây nhiễu hệ thống liên lạc, radar, GPS và các thiết bị cảnh báo sớm của Ukraine. 

Trong tương lai, cuộc chiến ở Ukraine vẫn còn là một ẩn số. Dù từ hồi tháng Chín năm ngoái, các bên tham chiến đã đồng ý rút lui xe tăng cùng vũ khí hạng nặng khỏi chiến trường miền đông. Ngay cả thỏa thuận ngừng bắn Minsk 2 vẫn đang được duy trì song các cuộc bầu cử quốc hội địa phương dự kiến diễn ra vào ngày 25/10 tới có thể là bước ngoặt làm thay đổi tình hình an ninh ở miền đông do phe ly khai vẫn quyết tâm tự tổ chức các cuộc bầu cử của riêng mình. 

Về phần mình, Tổng thống Obama nhấn mạnh Mỹ không chịu thừa nhận bán đảo Crimea đã thuộc về Nga. 

Điểm nóng kế tiếp

Trong hơn một năm qua, Mỹ và đồng minh châu Âu đã tiến hành tái đánh giá cán cân sức mạnh quân sự dọc biên giới phía đông của NATO. Đây cũng chính là lý do khiến Mỹ tăng cường sự hiện diện quân sự tại Ba Lan, các nước vùng Baltic, Romania và Bulgaria.

Đáp trả, Nga liên tiếp điều động máy bay quân và tàu ngầm hoạt động trên không phận và hải phận biển Baltic. Giới chức Nga cũng đã lên tiếng ủng hộ cộng đồng thiểu số nói tiếng Nga sinh sống tại các nước vùng Baltic. Và nhiều khả năng, Nga sẽ tiến hành hội nhập cộng đồng này trong tương lai. 

Các quốc gia thành viên NATO tăng cường tập trận do lo sợ Nga tấn công.

Cụ thể, theo phương Tây, Tổng thống Putin có thể áp dụng cuộc chiến tranh lai từng phát huy hiệu quả bất ngờ ở Ukraine để kích động cộng đồng người dân nói tiếng Nga ở các nước Baltic tăng cường sự ủng hộ với một lực lượng chuyên biệt còn gọi là "những người lính xanh" (little green men). 

Phương Tây còn lo ngại một khi những lời hăm dọa không phát huy tác dụng, Tổng thống Putin có thể dùng sức mạnh quân sự để phá vỡ NATO. Do đó, NATO đang lên kế hoạch phản ứng trong bối cảnh các quốc gia thành viên có quan điểm khác nhau về việc thái độ của Nga như thế nào là bị coi là vượt qua “giới hạn đỏ”. 

Lựa chọn khác cho Nga là chuyển sang chiến tranh thông thường (không dùng vũ khí nguyên tử). Với tốc độ tăng cường sức mạnh ở vùng Baltic như hiện nay, Nga hoàn toàn chiếm ưu thế nếu triển khai chiến dịch trên không chống lại NATO. 

Trong khi, Hạm đội Baltic hiện là hạm đội chính có quy mô nhỏ nhất của Nga. Sau khi Liên Xô cũ sụp đổ, cấu trúc đường bờ biển trải dài từ Kalingrad tới Leningrad đã bị chia cắt về các nước Baltic mới thành lập. 

Còn hiện nay, hạm đội này đang bị phân chia hoạt động giữa Kalingrad và St. Petersburg, khiến nó khó có thể tập hợp lại thành một hạm đội quy mô lớn hơn. Ngoài ra, sức mạnh của Hạm đội Baltic chỉ dựa vào 2 tàu ngầm diesel nhỏ lớp Kilo trong đó, một chiếc chỉ dùng cho công tác huấn luyện. Hạm đội Baltic còn có thêm một vài tàu khu trục lớp Sovremenny, một tàu hộ vệ, 4 tàu hộ tống cùng vài tàu cung ứng. 

Nội dung được thực hiện qua tham khảo nguồn tin từ MilitaryTimes.com, một trong những nguồn tin trực tuyến hàng đầu về lĩnh vực quân sự do Tập đoàn truyền thông Sightline xuất bản và là chi nhánh của TEGNA, công ty xuất bản báo chí lớn nhất tại Mỹ.