Chuyện Mỹ cung cấp vũ khí sát thương cho Ukraine sắp thành sự thật?

Theo Business Insider, hiện tại cả Bộ Ngoại giao và Bộ Quốc phòng Mỹ đều đang hướng tới giải pháp cung cấp cho chính phủ Ukraine khoản tiền 47 triệu USD để mua "vũ khí phòng vệ" từ các công ty Mỹ. Trong đó, những vũ khí Ukraine có thể mua gồm tên lửa chống tăng như FGM-148 Javelin. Đây cũng chính là loại vũ khí chính phủ Ukraine từng đề nghị Mỹ hỗ trợ cung cấp.

Giới chuyên gia nhận định, việc quân đội Ukraine nhận được thêm các loại vũ khí hiện đại sẽ làm thay đổi cục diện cuộc chiến ở miền đông nước này. Song một khi quân đội Ukraine sở hữu các loại vũ khí sát thương, hậu quả chiến tranh sẽ vô cùng nặng nề.

Chính phủ Ukraine muốn Mỹ chuyển giao vũ khí sát thương để giành ưu thế trong cuộc chiến với quân nổi dậy ở vùng Donbass.

Lâu nay, Ukraine đã đề nghị các nước NATO đặc biệt là Mỹ cung cấp vũ khí để chiến đấu chống lại các tay súng ly khai thân Nga ở khu vực miền đông nam hay còn gọi là vùng Donbass. Trên thực tế, Ukraine mới chỉ nhận được các lô thiết bị quân sự phi sát thương từ Mỹ còn vũ khí sát thương thì chưa. 

"Chăn màn, kính google nhìn ban đêm cũng rất quan trọng nhưng không thể giành chiến thắng chỉ bằng chăn màn. Binh sĩ của chúng tôi cần thêm thiết bị quân sự cả sát thương và phi sát thương. Thực sự là đang rất cần", Tổng thống Ukraine Petro Poroshenko phát biểu trước Quốc hội Mỹ trong chuyến thăm đầu tiên của ông này tới Mỹ.

Nhưng thực tế, việc cung cấp cho Ukraine các loại vũ khí hiện đại và đắt đỏ của Mỹ sẽ chỉ khiến tình hình chiến sự thêm phần căng thẳng.

Bởi theo thỏa thuận hòa bình Minsk, cuộc chiến ở vùng Donbass hiện đang được giới hạn trong phạm vi các cuộc va chạm quy mô nhỏ và dùng pháo cối, chứ không phải là các cuộc phản công lớn để giành thêm phần lãnh thổ kiểm soát. Do đó, cung cấp tên lửa chống tăng cũng không phù hợp với tình hình chiến sự hiện nay tại Donbass. Ngoài ra, nếu Mỹ cung cấp vũ khí sát thương cho Ukraine, Nga sẽ có hành động phản đối. 

Tư lệnh các lực lượng Mỹ tại châu Âu, Trung tướng Ben Hodges từng chia sẻ hồi năm 2015 rằng, "nếu chính sách của Mỹ thay đổi và chính quyền Mỹ quyết định cung cấp tên lửa Javelin cho Ukraine, chắc chắn mức độ tàn khốc trên chiến trường Ukraine sẽ gia tăng nhanh chóng.

Cũng theo vị tướng Mỹ, hoạt động chuyển giao vũ khí của Mỹ cho Ukraine sẽ ngay lập tức vấp phải phản ứng mạnh mẽ của quân đội Nga, trước cả thời điểm các vũ khí của Mỹ kịp phát huy hiệu quả chiến đấu trên chiến trường Ukraine.

Lâu nay, phương Tây và giới chức Ukraine đều lên tiếng cáo buộc quân đội Nga đã tiến hành các cuộc tấn công bằng pháo cối xuyên biên giới từ đầu năm 2014 cũng như can thiệp quân sự trực tiếp hồi tháng Tám năm nay làm thay đổi toàn bộ cục diện chiến sự mà quân đội chính phủ Ukraine đã giành được ở vùng Donbass.

Một vấn đề khác ảnh hưởng tới quyết định của Mỹ về việc nên hay không cung cấp vũ khí sát thương cho Ukraine chính là tình trạng tham nhũng ở chính quyền Kiev. Bởi không ngoại trừ khả năng các thiết bị quân sự Mỹ viện trợ cho Ukraine sẽ rơi vào tay "người xấu" là không tránh khỏi.   

Trong khi đó, bản thân Ukraine đang sở hữu một ngành công nghiệp quốc phòng quy mô lớn có đủ khả năng sản xuất vũ khí phục vụ cuộc chiến của quân chính phủ. Cụ thể, tập đoàn quốc phòng Ukroboronprom đã sản xuất các xe thiết giáp không người lái Phantom, hay xe tăng chiến đấu chủ lực T-84 Oplot-M hiện đang phục vụ trong quân đội Thái Lan và có thể đã được bán sang cả Pakistan. Ngoài ra, Ukraine còn sản xuất cả các tên lửa chống tăng nội địa RK-3 "Corsar".

Song vấn đề lại nằm ở chỗ ngành công nghiệp quốc phòng Ukraine mới chỉ tập trung vào hoạt động xuất khẩu thay vì thị trường trong nước. Bên cạnh đó, Ukraine cũng không đáp ứng được yêu cầu hiện đại hóa quân sự theo tiêu chuẩn quốc tế hiện hành.

Điển hình, các xe tăng chiến đấu chủ lực T-84 Oplot-M được bán với giá 5 triệu USD. Số tiền này đủ để nâng cấp 10 chiếc xe tăng đời cũ là T-64. Nói cách khác, Ukraine mới chỉ chú trọng tới số lượng mà chưa nâng cấp được chất lượng. Do đó, việc đầu tư tài chính cho ngành công nghiệp quốc phòng Ukraine để nâng cấp chất lượng sản phẩm dường như sẽ đạt hiệu quả hơn.

Còn hiện tại khi mà Tổng thống Donald Trump đang thực hiện chuyến công du 12 ngày tới 5 nước châu Á, khoản kinh phí đề xuất trị giá 47 triệu USD cho Ukraine sẽ chưa thể thông qua. Đây chính là lúc cố vấn an ninh McMaster và các quan chức Nhà Trắng có thêm thời gian để đánh giá những tác động nếu Mỹ chuyển giao vũ khí sát thương cho Ukraine.