Chiều lòng Nga, Thổ Nhĩ Kỳ sẵn sàng “nhún mình” ở Syria?

Nhận định trên được tờ The Financial Times đưa ra sau khi tạp chí này có được các nguồn tin từ giới ngoại giao cũng như từ phe đối lập Syria cung cấp.

Tổng thống Thổ Nhĩ Kỳ Erdogan và Tổng thống Nga Putin.

Hiện nay, mâu thuẫn chính của Thổ Nhĩ Kỳ trong vấn đề Syria nằm ở chỗ Thổ Nhĩ Kỳ đang ủng hộ mạnh mẽ cho các lực lượng đối lập chống lại chính quyền của Tổng thống Syria Bashar al-Assad (lực lượng được Nga hậu thuẫn) và chống lực lượng khủng bố Nhà nước Hồi giáo (IS).

Tuy nhiên, Thổ Nhĩ Kỳ lại chống lại các lực lượng người Kurd (được Mỹ hậu thuẫn) và người Kurd là các lực lượng hiệu quả hàng đầu trong cuộc chiến chống lại IS.

The Financial Times chỉ ra rằng quan điểm này của Thổ Nhĩ Kỳ đang dẫn đến tình trạng nước này hầu như đang bị cô lập trên trường quốc tế. Và sau vụ khủng bố đẫm máu tại Istanbul (các phần tử IS đã đánh bom cảm tử, giết chết hơn 40 người), Thổ Nhĩ Kỳ buộc phải xem xét lại chính sách trên của mình.

Trước đó, Ngoại trưởng Nga Sergey Lavrov và Ngoại trưởng Thổ Nhĩ Kỳ Mevlut Cavosuglu đã có cuộc gặp gỡ và hội đàm vào ngày 1/7 tại Sochi, Nga. Trong cuộc gặp này, hai bên đã thống nhất thời gian tới sẽ tiếp tục tổ chức các cuộc tiếp xúc cấp cao để thảo luận tiến trình bình thường hóa quan hệ Nga-Thổ Nhĩ Kỳ.

Ngoại trưởng Nga Sergey Lavrov khẳng định rằng hai bên cũng đã đạt được thỏa thuận về việc khôi phục lại hoạt động của Nhóm công tác về chống khủng bố.

Cuộc gặp này được tổ chức ngay sau khi Tổng thống Thổ Nhĩ Kỳ Recep Tayyip Erdogan viết thư xin lỗi Tổng thống Nga Putin về sự vụ Không quân Thổ Nhĩ Kỳ bắn hạ máy bay ném bom Su-24 của Nga ngày 24/11/2015.

Các nguồn tin của Financial Times khẳng định rằng một tuần trước khi ông Erdogan gửi thư xin lỗi Tổng thống Nga Putin, phía Thổ Nhĩ Kỳ đã tổ chức một cuộc gặp bí mật với các thủ lĩnh phe đối lập Syria và các đại diện của Nga. Ngoài ra, thông qua Algieria, Thổ Nhĩ Kỳ cũng đã tổ chức một kênh khép kín để thảo luận vấn đề người Kurd với giới lãnh đạo Syria.

Bên cạnh đó, Financial Times cũng coi các nỗ lực tăng cường quan hệ với Israel của Thổ Nhĩ Kỳ là nhằm thoát khỏi tình trạng bị cô lập như hiện nay.

Mặc dù chưa rõ mức độ sẵn sàng vì cuộc chiến chung chống IS của Thổ Nhĩ Kỳ nhưng Ankara sẽ phải có một loạt nhượng bộ trong quan hệ với các lực lượng người Kurd.

Các nguồn tin từ phe đối lập Syria khẳng định rằng họ và các nhóm cực đoan được Thổ Nhĩ Kỳ ủng hộ đang cảm nhận được rõ nét tác động từ mối quan hệ đang được khôi phục giữa Nga và Thổ Nhĩ Kỳ.

Ngoại trưởng Nga Sergey Lavrov và Ngoại trưởng Thổ Nhĩ Kỳ Mevlut Cavosuglu (bên trái).

Chính quyền Thổ Nhĩ Kỳ mới đây cũng đã sa thải quan chức tình báo nước này chịu trách nhiệm về mảng Syria. Theo nguồn tin ngoại giao tiết lộ với Financial Times, nguyên nhân được đưa ra là quan chức này đã quá cứng rắn trong vấn đề quan hệ với chính quyền Tổng thống Syria Bashar al-Assad.

Nhiều khả năng Thổ Nhĩ Kỳ sẽ phải nhượng bộ Nga và từ bỏ ý định thay đổi chế độ chính trị ở Syria.

Được biết, cuộc khủng hoảng trong quan hệ giữa Nga và Thổ Nhĩ Kỳ bắt nguồn từ sự vụ Không quân Thổ Nhĩ Kỳ đã bắn hạ máy bay ném bom Su-24 của Nga vào ngày 24/11/2015 khi máy bay này vẫn đang trong không phận Syria. Tổng thống Nga Putin chỉ trích kịch liệt hành động này của Thổ Nhĩ Kỳ, coi đây là hành động “đâm sau lưng” và đồng lõa với khủng bố.

Sau sự vụ này, Nga đã ban hành một loạt lệnh cấm vận chống Thổ Nhĩ Kỳ trong lĩnh vực kinh tế.

Đến ngày thứ hai vừa qua (27/6), Thư ký Báo chí của Tổng thống Nga Dmitri Peskov cho biết Tổng thống Thổ Nhĩ Kỳ Erdogan đã gửi thư cho Tổng thống Nga Putin để chính thức xin lỗi về sự vụ với máy bay Su-24 của Nga, đồng thời tỏ ý sẵn sàng bồi thường thiệt hại cho Nga.

Sau đó, Tổng thống Nga và Tổng thống Thổ Nhĩ Kỳ đã có cuộc điện đàm trực tiếp bàn về khả năng khôi phục lại quan hệ hai bên. Cả Moscow và Ankara cho hay hai nhà lãnh đạo đã có một cuộc điện đàm “mang tính xây dựng”.

Theo đó, ông Putin khẳng định sẽ yêu cầu chính phủ bắt đầu đàm phán với Thổ Nhĩ Kỳ về việc khôi phục lại “những lợi thế chung” trong mối quan hệ thương mại và gỡ bỏ các biện pháp hạn chế du khách Nga tới Thổ Nhĩ Kỳ.

Tổng thống Nga cũng chia sẻ với Tổng thống Thổ Nhĩ Kỳ về vụ đánh bom liều chết tại sân bay Istanbul đêm 28/6 vừa qua khiến ít nhất hơn 40 người thiệt mạng và 239 người bị thương.

Cả ông Putin và Erdogan đều nhấn mạnh sự cần thiết phải hợp tác chặt chẽ trong việc giải quyết các mối đe dọa khủng bố.

Đến ngày 30/6, Tổng thống Nga Putin đã cho phép các công ty du lịch Nga mở bán lại các tour du lịch đến Thổ Nhĩ Kỳ.

Nội dung được thực hiện qua tham khảo nguồn tin từ Financial Times.