Bầu cử giữa kỳ sắp diễn ra ở Mỹ có ý nghĩa thế nào với chính quyền Trump?

Chỉ còn chưa đầy một tuần nữa cuộc bầu cử giữa nhiệm kỳ tại Mỹ sẽ diễn ra. Đây là cuộc bầu cử có tác động lớn tới hai năm còn lại của chính quyền Tổng thống Trump và với một người “khó lường” như ông Trump thì không có gì là không thể xảy ra.

Mặc dù 2018 không phải là năm bầu cử Tổng thống ở Hoa Kỳ nhưng có rất nhiều cuộc “chạy đua” vào những vị trí quan trọng cấp địa phương, bang và liên bang, bao gồm: tất cả 435 ghế trong Hạ Viện; 1/3 số thượng nghị sĩ; 36 thống đốc bang và 3 thống đốc vùng lãnh thổ và rất nhiều thị trưởng thành phố.

Ngày 6/11 tới sẽ diễn ra bầu cử giữa kỳ tại Mỹ. Nguồn: Getty

Bầu cử Quốc hội và bầu cử giữa kỳ

Bầu cử Quốc hội sẽ quyết định người đại diện cho mỗi bang trong Quốc hội Hoa Kỳ. Quốc hội là một nhánh của chính quyền liên bang, mang trọng trách lập pháp. Quốc hội Mỹ bao gồm hai cơ quan là Hạ viện và Thượng viện.

Bầu cử Quốc hội được tiến hành theo hình thức bỏ phiếu phổ thông để chọn ra người thích hợp thay vì sử dụng phiếu đại cử tri đoàn như trong bầu cử Tổng thống.

Bầu cử giữa kỳ được tiến hành vào khoảng thời gian giữa mỗi nhiệm kỳ Tổng thống. Các cử tri sẽ chọn lại 1/3 số thượng nghị sĩ và toàn bộ thành viên của Hạ Viện. Ngày bầu cử Quốc hội giữa kỳ sẽ diễn ra vào ngày 6/11.

Bầu cử giữa kỳ quyết định đảng nào (Cộng hòa hay Dân chủ) sẽ kiểm soát hai cơ quan của Quốc hội trong hai năm cuối của một nhiệm kỳ Tổng thống. Đảng giành quyền kiểm soát Hạ viện hoặc Thượng viện thông thường sẽ có được thắng lợi trong các cuộc bỏ phiếu hành pháp. Mọi dự luật đề xuất cần phải được Hạ viện và Thượng viện thông qua trước khi đặt lên bàn làm việc của Tổng thống.

Hạ viện

Các thành viên của Hạ viện Hoa Kỳ có nhiệm kỳ làm việc là hai năm. Tất cả 435 ghế của Hạ viện phải bầu lại vào giữa kỳ cũng như vào năm tổ chức bầu cử Tổng thống. Số lượng đại diện một bang tại Hạ viện phụ thuộc vào dân số của bang đó. Mỗi thành viên Hạ viện đại diện cho một hạt bầu cử nhất định. Tiêu chuẩn để có ghế trong Hạ viện là từ 25 tuổi trở lên, là công dân Hoa Kỳ trong ít nhất 7 năm và sống ở bang mà người đó đại diện tranh cử.

Hiện tại, Hạ viện Mỹ đang có 240 nghị sĩ đảng Cộng hòa và 195 nghị sĩ đảng Dân chủ. Trong khi đó, mỗi bên cần tối thiểu 218 ghế để chiếm đa số hay giành quyền kiểm soát Hạ viện. Điều đó có nghĩa là đảng Dân Chủ đang cần thêm 23 ghế nữa, còn đảng Cộng hòa chỉ cần bảo vệ 218 số ghế trong tổng số 240 ghế hiện tại.

Ứng viên thượng nghị sĩ đảng Dân chủ tại bang Virginia Jennifer Wexton. Nguồn: Politico

Thượng viện

Các thượng nghị sĩ Hoa Kỳ có thời gian phục vụ lâu hơn, mỗi nhiệm kỳ kéo dài 6 năm. 1/3 số thượng nghị sĩ trong Thượng viện sẽ phải bầu lại hai năm một lần (vào giữa kỳ và hết kỳ bầu cử Tổng thống). Có tổng cộng 100 thượng nghị sĩ, mỗi bang có hai đại diện. Thượng nghị sĩ Mỹ phải ít nhất từ 30 tuổi trở lên, là công dân Hoa Kỳ ít nhất 9 năm và sống tại bang mà người đó đại diện.

Hiện đảng Cộng hòa đang chiếm 51 ghế còn đảng Dân chủ đang chiếm 49 ghế trong Thượng viện. Trong số 36 ghế được bầu lại, các nghị sĩ đảng Dân chủ sẽ cần 26 ghế trong khi đảng Cộng hòa chỉ cần 9 ghế để chiếm đa số trong cuộc bầu cử giữa nhiệm kỳ lần này.

Toàn bộ hơn 400 ghế trong Hạ viện sẽ được bầu lại, trong khi chỉ 1/3 số ghế trong Thượng viện sẽ "thay chủ". Nguồn: Politico

Bầu cử bang và địa phương

Bầu cử ở các bang và các địa phương có thể diễn ra bất kỳ năm nào, vào nhiều thời điểm khác nhau trong năm. Có thể đó là bầu cử trên toàn bang để chọn ra thống đốc hoặc là một cuộc bầu cử đơn vị lập pháp của bang. Ở các thành phố thì có thể tổ chức bầu cử thị trưởng. Ngoài ra, còn rất nhiều cuộc đua vào các vị trí thẩm phán và quan chức địa phương.

Bầu cử giữa kỳ 2018 có ý nghĩa thế nào với chính quyền Trump?

Nếu đảng Dân chủ kiểm soát một hoặc lưỡng viện quốc hội vào tháng 11 tới, họ có thể hạn chế những gì Tổng thống Trump có thể làm trong 2 năm cuối cùng của nhiệm kỳ.

Đảng Dân chủ có thể kiểm soát các ủy ban quan trọng của quốc hội, điều cho phép họ tiến hành các cuộc điều tra nhằm vào vài vấn đề, trong đó có các thỏa thuận kinh tế của Tổng thống và các cáo buộc tấn công tình dục chống lại ông.

Mặc dù những lời kêu gọi luận tội Tổng thống nhiều khả năng sẽ gia tăng nếu đảng Dân chủ kiểm soát Hạ viện, nó cũng có thể trở nên vô nghĩa trừ khi các thượng nghị sĩ Cộng hòa quay lưng với tổng thống do cần có 2/3 thành viên Thượng viện ủng hộ mới có thể phế truất ông.

Cuộc bầu cử giữa nhiệm kỳ sắp tới sẽ ảnh hưởng không nhỏ tới chính quyền của ông Trump. Nguồn: AP

Ngoài ra, theo Giáo sư Douglas Robinson, một nhà nghiên cứu tại Trung tâm Nghiên cứu các vấn đề Hoa kỳ có trụ sở tại Sydney, kết quả bầu cử giữa kỳ sắp tới cũng cho thấy Tổng thống Donald Trump được sự tín nhiệm như thế nào trong đảng Cộng hòa.

"Nếu Cộng hòa giữ được đa số tại Hạ và Thượng viện, thì đó là dấu hiệu cho thấy rằng, mặc dù ông Trump không được lòng người dân nói chung, song ông vẫn rất được lòng các thành viên đảng Cộng hòa", chuyên gia Robinson nhận xét.

Quan trọng hơn, cuộc bầu cử giữa nhiệm kỳ Tổng thống có khả năng làm giảm bớt hoặc gia tăng ảnh hưởng của Tổng thống đối với Quốc hội.

Một cuộc phân tích các vụ thăm dò công luận do Trung tâm Nghiên cứu Hoa kỳ cho thấy, đảng Cộng hòa có nhiều khả năng sẽ giữ được việc kiểm soát Thượng viện. Còn đảng Dân chủ để chiếm được đa số tại Hạ Viện cần phải có thêm 24 ghế nữa, một điều theo ông Robinson là rất có thể xảy ra.

Nếu đảng Dân chủ kiểm soát Hạ viện, ông Trump sẽ gặp khó khăn hơn khi phải thông qua một dự luật nào đó, cũng như việc bổ nhiệm các chức vụ hành pháp của ông có thể bị cản trở.

“Đảng Dân chủ sẽ có cơ hội thiết lập các ban hội thẩm và Ủy ban đặc biệt, nhằm mục đích chính là tìm cách gây khó khăn cho Tổng thống Trump. Đó là những gì mà đảng Cộng hòa đã làm, trước ngày diễn ra cuộc bầu cử năm 2016, khi họ thiết lập Ủy ban Benghazi, nhằm tìm cách bôi nhọ bà Hillary Clinton, Ngoại trưởng Mỹ khi đó, cũng như tìm cách gây tổn hại cho bà trước cuộc bầu cử năm 2016", ông Douglas Robinson phân tích.

Tuệ Minh (tổng hợp)

Nga phản ứng 'gắt' trước tuyên bố của Mỹ về thủ phạm khủng bố ở Moscow

Bộ Ngoại giao Nga cho rằng bất kỳ tuyên bố nào từ Mỹ nhằm biện hộ cho Ukraine trước khi cuộc điều tra về vụ khủng bố Moscow chưa kết thúc đều được coi là "bằng chứng".

Khoảnh khắc trục hạm Pháp bắn rơi tên lửa đạn đạo của Houthi

Hải quân Pháp ngày 21/3 đã đánh chặn 3 tên lửa đạn đạo của Houthi trên Biển Đỏ, đánh dấu cuộc đụng độ mới nhất giữa phương Tây và lực lượng vũ trang đến từ Yemen.

Video lính dù Nga bắn hạ UAV 'Ma cà rồng' của Ukraine gần Bakhmut

Bộ Quốc phòng Nga vừa công bố video quay cảnh lính dù nước này bắn cháy một máy bay không người lái (UAV) hạng nặng "Baba Yaga" (Ma cà rồng) của Kiev ở gần Bakhmut, miền đông Ukraine.

Ông Putin công du nước nào đầu tiên sau khi tái đắc cử?

Tổng thống Nga Vladimir Putin cho biết, ông sẽ xem xét việc đến Trung Quốc để thực hiện chuyến công du nước ngoài đầu tiên sau khi tái đắc cử.

Ông Putin tái đắc cử tổng thống, nước Nga sẽ thế nào trong 6 năm tới?

Chiến thắng của ông Putin sẽ đảm bảo sự trỗi dậy kinh tế và phát triển kỹ thuật - quân sự của Nga, giữa lúc sự thay đổi địa chính trị toàn cầu đang diễn ra.

Tỉ lệ dân Nga đi bầu tổng thống cao kỷ lục, ông Putin thắng cử vang dội

Ủy ban bầu cử trung ương Nga (CEC) cho biết, tỉ lệ cử tri nước này tham gia cuộc bầu cử năm nay cao kỷ lục và Tổng thống đương nhiệm Vladimir Putin dự kiến sẽ thắng vang dội với gần 90% phiếu ủng hộ.

Video quân đội Nga bắn nổ 2 trực thăng của Ukraine ở Donetsk

Quân đội Nga đã sử dụng bom dẫn đường để bắn nổ 2 trực thăng quân sự của Ukraine tại một sân bay dã chiến ở vùng Donetsk.

Tổng thống Putin nói Nga sẵn sàng cho cuộc chiến hạt nhân

Tổng thống Vladimir Putin cảnh báo phương Tây về việc Nga đã sẵn sàng về mặt kỹ thuật cho cuộc chiến hạt nhân.

Video trực thăng tấn công Nga dội lửa xuống mục tiêu Ukraine gần Kupyansk

Trong khi trực thăng tấn công Mi-35 của Nga nã đạn như mưa xuống mục tiêu Ukraine gần Kupyansk, trực thăng vận tải quân sự Mi-8 của các lực lượng Moscow quanh quẩn gần đó.

Video quân đội Nga bắn cháy xe tăng Abrams thứ 4 của Ukraine

Quân đội Nga đã sử dụng tên lửa chống tăng để bắn nổ xe tăng Abrams thứ 4 do Mỹ gửi tới Ukraine ở một khu định cư gần thành phố Avdiivka.

Đang cập nhật dữ liệu !