Thanh toán bằng tiền mặt, khó kiểm soát hoạt động rửa tiền!

Hoạt động thanh toán bằng tiền mặt tạo điều kiện cho tội phạm rửa tiền bùng phát

Các chuyên gia cho rằng, đây chính là điều kiện tốt cho tội phạm rửa tiền bùng phát. Một nền kinh tế sử dụng nhiều tiền mặt sẽ tạo ra nhiều khoảng tối, các cơ quan chức năng không thể kiểm soát được dòng chảy của đồng tiền. Họ không biết giá trị thật của các giao dịch, nguồn gốc của nguồn tiền được dùng để giao dịch. Từ đó dẫn đến khó kiểm soát được hoạt động rửa tiền.

Trên thực tế, khi bọn tội phạm sử dụng tiền mặt, không giao dịch, thực hiện hành vi rửa tiền thông qua hệ thống ngân hàng thì các cơ quan chức năng chỉ có thể phát hiện hành vi này sau khi phát hiện ra hành vi tội phạm nguồn như buôn ma túy, tham nhũng…

Còn khi giao dịch thông qua hệ thống ngân hàng, các cơ quan chức năng hoàn toàn có thể phát hiện được các giao dịch đáng ngờ và từ đó điều tra, xác định được hành vi đó là rửa tiền hay không một cách trực tiếp, thậm chí kết quả của cuộc điều tra rửa tiền còn là cơ sở để phát hiện ra hành vi tội phạm nguồn.

Đẩy mạnh hoạt động thanh toán không dùng tiền mặt để chống rửa tiền

Ở nhiều nước trên thế giới, hoạt động thanh toán không dùng tiền mặt từ lâu đã trở thành phương thức thanh toán phổ biến. Theo khảo sát của Ngân hàng Thế giới, tại nhiều quốc gia phát triển trên thế giới như Bỉ, Pháp, Canada, giá trị chi tiêu không dùng tiền mặt của người dân chiếm tới hơn 90% tổng số giao dịch hằng ngày.

Ở Việt Nam, theo thống kê của Ngân hàng Nhà nước (NHNN), hiện nay, mới 20% người dân Việt Nam có tài khoản và tỷ lệ thanh toán không dùng tiền mặt mới ở mức 12%. Tuy nhiên, trên thực tế, người dân Việt Nam vẫn còn thói quen sử dụng tiền mặt khi có đến 90% các giao dịch bằng thẻ đơn thuần chỉ là rút tiền tại máy ATM và chỉ có 10% còn lại là dùng để thanh toán qua POS.

Nhận biết được lợi ích của việc thanh toán không dùng tiền mặt, Thủ tướng Chính phủ đã phê duyệt Đề án đẩy mạnh thanh toán không dùng tiền mặt tại Việt Nam giai đoạn 2011-2015 hồi cuối năm 2011.

Mục tiêu của kế hoạch này là nâng dần số lượng và giá trị giao dịch thanh toán qua POS, đưa thanh toán qua POS trở thành thói quen của chủ thẻ, phấn đấu đạt mục tiêu trên cả nước có khoảng 200.000 POS được lắp đặt và số lượng giao dịch đạt khoảng 80 triệu giao dịch/năm vào cuối năm 2014, khoảng 250.000 POS được lắp đặt và số lượng giao dịch đạt khoảng 200 triệu giao dịch/năm vào cuối năm 2015.

NHNN cũng tập trung thực hiện đề án đẩy mạnh thanh toán không dùng tiền mặt đã được Thủ tướng phê duyệt. Theo đó, đến cuối năm 2015, tỷ lệ thanh toán không dùng tiền mặt phải giảm xuống 11% và 35-40% dân số sẽ có tài khoản tại ngân hàng. 

Thay vào đó, khi thực hiện giao dịch nêu trên, các bên có thể thanh toán bằng séc, ủy nhiệm chi - chuyển tiền và sử dụng các hình thức không sử dụng tiền mặt phù hợp khác theo quy định. Các hình thức thanh toán nói trên cũng được áp dụng với các doanh nghiệp không phải tổ chức tín dụng khi thực hiện các giao dịch vay, cho vay và trả nợ vay lẫn nhau.