Quy định trần lãi vay không quá 200% lãi suất cơ bản là "phi thực tế"

Các ĐBQH, đồng thời là các chuyên gia tài chính, ngân hàng "bác" quan điểm quy định "lãi suất trong hợp đồng vay tài sản không được vượt quá 200% theo lãi suất cơ bản của NHNN".

Trái với quan điểm đồng tình trong báo cáo thẩm tra của Uỷ ban Pháp luật của Quốc hội về lãi suất trong hợp đồng vay tài sản không được vượt quá 200% theo lãi suất cơ bản của NHNN công bố, hầu hết các ĐBQH đều “bác” cho rằng, quy định như vậy là “phi thực tế”.

Theo Điều 483 dự thảo Bộ luật dân sự (sửa đổi) quy định về lãi suất: “Trường hợp các bên có thỏa thuận về lãi suất thì lãi suất theo thỏa thuận không được vượt quá 200% theo lãi suất cơ bản do Ngân hàng nhà nước (NHNN) công bố, trừ trường hợp Luật các tổ chức tín dụng có quy định khác”.

Theo Phó chánh án Tòa án Nhân dân Tối cao TP. Hồ Chí Minh Huỳnh Ngọc Ánh, quy định như vậy khiến việc xử lý của toà án rất lúng túng.

Ông Ánh dẫn giải, thực tế xử án dân sự, toà đang phải tiếp nhận khá nhiều vụ việc tranh chấp liên quan tới tranh chấp hợp đồng vay, nhưng quá trình thụ lý và xét xử rất phức tạp. Theo quy định, những hợp đồng này là hợp đồng tín dụng thương mại giữa ngân hàng và người đi vay, lãi suất theo thoả thuận ngân hàng, nhưng lại “thòng” quy định lãi suất không được vượt quá 150% lãi suất cơ bản do NHNN quy định. Nay theo dự thảo lại nâng con số này lên 200% thì sẽ càng gây khó khăn trong xét xử.

“Thiết kế điều luật này phải thống nhất, khi đã tranh chấp thì phải đảm bảo quy định, một là theo hợp đồng tín dụng thì sẽ “chiểu” theo quy định của Luật các TCTD của NHNN, còn nếu là hợp đồng dân sự thì quy định như dự thảo luật và mức lãi suất vay là mức lãi tại thời điểm xét xử vào thời điểm xảy ra tranh chấp, chứ không phải thời điểm đi vay. Để tránh tranh chấp sau này thì luật cũng cần quy định rõ, phần vượt trừ vào phần vốn đã vay hoặc phần lãi đã trả”- ông Ánh nói.

Còn theo ĐB Trần Hoàng Ngân (TP. Hồ Chí Minh) đồng thời cũng là chuyên gia tài chính, ngân hàng, thì việc dự thảo nâng con số từ 150% (theo luật hiện hành) lên 200% là phi thực tế. Thực tế, từ năm 2010 đến nay, NHNN cũng đã “né” không còn công bố lãi suất cơ bản mà chỉ công bố lãi suất tái cấp vốn (hiện là 6,5%/năm) và lãi suất tái chiết khấu (hiện là 4,5%/năm). Ngoài ra, NHNN cũng cung cấp thêm thông tin lãi suất liên NH 3 – 6 hoặc 9 tháng.

Quy định trần lãi vay không quá 200% lãi suất cơ bản là

Nhiều quan điểm cho rằng nên loại bỏ quy định lãi suất vay hợp đồng dân sự không được vượt quá 200% lãi suất cơ bản của NHNN

Còn theo thông lệ quốc tế, lãi suất cơ bản được các quốc gia ban hành ở mức rất thấp, chủ yếu mang tính định hướng chính sách tiền tệ và rất ít điều chỉnh, nhằm tạo ổn định thị trường tiền tệ chứ không nhắm vào mục đích khác. Thay vào đó, áp dụng cơ chế cho vay theo lãi suất liên ngân hàng.

Ông Ngân đơn cử, tại Thái Lan lãi suất cơ bản chỉ 1,5%/năm, nhưng lãi suất thông thường trên thị trường dao động từ 6-12%, vì thế nếu lấy lãi suất cơ bản áp cho lãi suất thị trường là không hợp lý. “Tôi đề nghị loại bỏ quy định lãi suất cho vay thoả thuận không vượt quá 200% như dự thảo luận, nếu áp dụng thì có thể lấy lãi suất vay liên ngân hàng làm tham chiếu”- ĐB Trần Hoàng Ngân nhấn mạnh.

Theo quy định của BLDS hiện hành, quy định hợp đồng vay theo lãi suất cơ bản 150% của NHNN nhằm mục đích làm cơ sở để cơ quan điều tra truy tố cho vay nặng lãi. “Gần 10 năm ra đời nhưng thử hỏi đã có bao nhiều trường hợp cho vay nặng lãi được truy tố, xét xử? Nguyên nhân là do việc căn cứ vào trần lãi suất cơ bản để định tội cho vay nặng lại còn thiếu cơ sở”- ông Lịch đặt vấn đề. 

Cũng đã từng có bài học, trong giai đoạn 2008-2009 khi lãi suất cho vay được đẩy lên tới 20-21%, đã có hiện tượng người vay “trốn” trả nợ và kiện huỷ hợp đồng... và cuối cùng để giúp giải quyết tranh chấp các hợp đồng vay dân sự kiểu này Quốc hội đã phải ban hành nghị quyết để các bên thoả thuận với nhau.

ĐB Trần Du Lịch góp ý kiến: “NHNN thực tế cũng không sử dụng lãi suất cơ bản trong điều hành chính sách tiền tệ. Do đó, việc ban hành riêng lãi suất cơ bản chỉ nhằm phục vụ mục đích chống cho vay nặng lãi là không cần thiết. Thậm chí việc điều chỉnh lãi suất cơ bản còn có thể gây tác động bất lợi đối với thị trường tiền tệ”.

Ông đề xuất, “không quy định lãi suất cơ bản trong BLDS vì, trong nền kinh tế thị trường, giao dịch dân sự dựa trên sự thỏa thuận; không quy định lãi suất cơ bản vẫn có căn cứ để thực hiện nghĩa vụ tài chính”.

Thực tế, ngành ngân hàng muốn “né” Điều 483 dự thảo BLDS là dễ hiểu, bởi nếu chiểu theo quy định này, nhà băng bị đặt vào tình thế pháp lý bất lợi khi xét về lãi suất cho vay, còn NHNN cũng bị quy “không làm tròn trách nhiệm”.

Nguyễn Hoài

Căn hộ Sun Group ở Hà Nam ‘chạm’ tới giấc mơ mua nhà của người trẻ

Dự án đô thị Sun Urban City Phủ Lý, Hà Nam đã chọn “đi ngược dòng” để người trẻ có thể “chạm” đến giấc mơ mua nhà riêng.

Khu đô thị Sun Group đón đầu làn sóng an cư mới ở Hà Nam

Sun Urban City Phủ Lý (Hà Nam) là một trong những dự án đô thị tiên phong kiến tạo không gian sống trong lành, thân thiện với môi trường nhưng vẫn đảm bảo sự kết nối thuận tiện.

SHB thuê máy bay đưa cổ động viên sang Thái Lan tiếp lửa đội tuyển Việt Nam

Nhằm tiếp lửa đội tuyển bóng đá quốc gia Việt Nam tại trận chung kết lượt về ASEAN Cup 2024, ngân hàng SHB quyết định thuê một số chuyến bay đưa cổ động viên và gia đình các cầu thủ sang Thái Lan sát cánh cùng đội tuyển.

Căn hộ Sun Urban City Hà Nam: không gian sống sáng tạo, thông minh

Thiết kế thông minh, tối ưu trải nghiệm, căn hộ nghệ thuật Art Residence tại Sun Urban City Hà Nam không chỉ chinh phục khách hàng mọi lứa tuổi, mà còn được ví như một “biểu tượng” của sự sáng tạo và tối ưu không gian sống.

Dư âm sự kiện ‘Kỷ nguyên vươn mình - Hành trình rực rỡ’ của Sun Property

Diễn ra từ 9-11/12, chuỗi sự kiện “Kỷ nguyên vươn mình - Hành trình rực rỡ” được Sun Property (thành viên Sun Group) tổ chức để tri ân các đại lý trên khắp ba miền Bắc - Trung - Nam.

Bỏ việc lương cao, chàng trai về quê nuôi hươu thu 600 triệu đồng mỗi năm

Nghỉ việc lương cao ở Nhật Bản để về quê nuôi hươu lấy nhung, chàng trai 9x có thu nhập hơn 600 triệu đồng mỗi năm.

Đô thị Sun Group tại Hà Nam - tái định nghĩa lại khái niệm ‘ngôi nhà’ hiện đại

Trần cao mọi căn hộ lên đến 5m, cửa kính “khổng lồ” 4m, công năng tối ưu đến từng chi tiết … là một phần trong “từ điển vị nhân sinh” tại đô thị nghỉ dưỡng Sun Urban City Phủ Lý, Hà Nam.

Cách SHB truyền cảm hứng cho thế hệ nhân sự tương lai

Thế hệ trẻ có xu hướng tìm kiếm môi trường làm việc hiện đại, linh hoạt, có nhiều cơ hội để phát triển bản thân. Hiểu được điều đó, SHB đang nỗ lực để tạo ra một môi trường làm việc “không giới hạn”, hướng tới xây dựng mô hình ngân hàng tương lai.

Vinamilk liên tục được gọi tên tại các giải thưởng về phát triển bền vững

Cam kết mạnh mẽ hướng đến mục tiêu Net Zero 2050 đã giúp Vinamilk lan tỏa tinh thần phát triển bền vững đến cộng đồng doanh nghiệp. Cũng vì vậy mà cái tên Vinamilk liên tiếp được xướng lên tại các giải thưởng về ESG, phát triển bền vững vừa qua.

Vinamilk - hành trình ấn tượng 16 năm liền là Thương hiệu Quốc gia

Vinamilk tiếp tục được vinh danh Thương hiệu Quốc gia Việt Nam 2024, viết tiếp một hành trình đặc biệt và khác biệt của doanh nghiệp sữa Việt duy nhất giữ vững danh vị này trong 16 năm liên tiếp.