Putin: Phương Tây đang “sa lầy ngoại giao” ở Trung Đông
Việc các nước phương Tây can thiệp vào vùng Trung Đông và Bắc Phi trong vòng hơn một thập kỷ đã khiến nhiều nước trong khu vực trên rơi vào hỗn loạn, hàng triệu người phải rời bỏ nhà cửa và gây ra cuộc khủng hoảng di dân lớn nhất từ trước tới nay.
Tại Syria, sau nhiều năm bày tỏ mong muốn lật đổ Tổng thống Assad, các nước phương Tây đang phải đối mặt với sự thật, rằng giải pháp khả thi nhất vào thời điểm hiện tại là chấp nhận đề xuất của Tổng thống Putin, qua đó gia nhập một liên quân để hỗ trợ Assad chống tổ chức khủng bố IS.
![]() |
Tổng thống Mỹ Barack Obama có cuộc trao đổi với Tổng thống Nga Vladimir Putin và Ngoại trưởng Nga Sergei Lavrov. |
Trong bài phát biểu tại Đại hội đồng Liên Hợp Quốc, Tổng thống Nga chỉ ra rằng một trong những nguyên tắc cơ bản mà Liên Hợp Quốc đưa ra, đó là quyền được tự quyết của mỗi nước, quyền được cho phép chính phủ hợp hiến và công dân của một nước tự bảo vệ mình.
“Khoảng trống quyền lực tại một số nước ở vùng Trung Đông và Bắc Phi đã khiến nhiều nước rơi vào tình trạng hỗn loạn, các phần tử khủng bố cực đoan lợi dụng tình hình này đã nổi lên. Tổ chức khủng bố như Nhà nước Hồi giáo (IS) có hàng chục ngàn thành viên, trong đó có những binh lính Iraq không có việc làm sau khi Mỹ xâm lược nước này vào năm 2003”, ông Putin nói.
“Nhiều thành viên trong số đó là những người Libya sau khi chính phủ của họ sụp đổ, kết quả của một hành vi vi phạm Nghị quyết Hội đồng Bảo an Liên Hợp Quốc năm 1973. Giờ đây các nhóm cực đoan cùng với những nhóm nổi dậy “ôn hòa” được phương Tây hỗ trợ đang nắm tay nhau. Bọn họ có vũ khí và được đào tạo bài bản, rồi nhảy sang gia nhập IS”, Tổng thống Nga tiếp tục phát biểu.
“Khoảng trống quyền lực” mà ông Putin nói đến xảy ra khi Mỹ, cùng các nước Anh, Úc và Ba Lan xâm lược Iraq để lật đổ chính quyền Saddam Hussein, với lý do mà cựu Tổng thống Mỹ George W. Bush đưa ra đó là “giải giáp toàn bộ vũ khí hủy diệt hàng loạt của Iraq, chấm dứt sự hậu thuẫn chủ nghĩa khủng bố của Saddam Hussein và giải phóng người Iraq”.
Tuy nhiên, sau khi cuộc xâm lược điễn ra, nhiều cuộc họp của Liên Hợp Quốc và các chuyên gia đều lên tiếng nói rằng hành động can thiệp của Mỹ là không có cơ sở vững chắc. Trong một bài phỏng vẫn với hãng thông tấn BBC, cựu Tổng thư ký Liên Hợp Quốc Kofi Annan từng nói: “Theo quan điểm của chúng tôi và cả theo Hiến chương Liên Hợp Quốc, cuộc chiến này là phạm pháp”.
Tính pháp lý của cuộc chiến vẫn còn là đề tài bàn tán sôi nổi, và cựu Thủ tướng Anh Tony Blair đã từng bị cáo buộc là tội phạm chiến tranh. Cho dù thế nào đi chăng nữa, cuộc xâm lược khiến Iraq không còn Saddam Hussein và rơi vào tình trạng hỗn loạn.
Tại Syria, Mỹ và đồng minh cũng tìm cách lật đổ chính phủ Assad, và vào năm 2013 đã tiến hành một chiến dịch không kích nhằm vào quân đội của Assad, sau nhiều thông tin cho rằng họ đã sử dụng vũ khí hóa học để chống lại phe đối lập. Về điểm này, ông Putin nói rằng việc ông Assad sử dụng các loại vũ khí này vào thời điểm quân của ông đang giành lại thế chủ động trước quân nổi dậy là điều “vô lý”.
![]() |
Một gia đình trong căn nhà bị không kích tại thủ đô Baghdad, Iraq. |
Ngoài ra, Mỹ cũng hỗ trợ những lực lượng đối lập với chính phủ Assad. Giáo sư Rodriguez Tremblay từ Trung tâm Nghiên cứu Toàn cầu hóa (CRG) ở Montreal, Canada cho biết: “Chính quyền Obama đã ngang nhiên vi phạm hiến pháp quốc tế khi đã hỗ trợ và trang bị vũ khí cho một lực lượng nổi dậy chống lại chính phủ Assad hợp hiến”.
Tại Libya, các nước phương Tây cũng đã sử dụng tên lửa Tomahawk và máy bay chiến đấu để lật đổ chính quyền Muammar Gaddafi. Hành động này đi ngược lại với nghị định mà Liên Hợp Quốc đưa ra, đó là “thực thi lệnh ngừng bắn tại Libya, cấm toàn bộ các chuyến bay vào không phận của quốc gia này, đồng thời thắt chặt cấm vận đối với chế độ Gaddafi”.
Có thể thấy rằng, sau khi Tổng thống Putin khẳng định rằng cách duy nhất để chống lại IS là hợp tác với chính phủ Syria và nhiều lần Mỹ và các đồng minh phương Tây can thiệp quân sự vào khu vực này mà không mang lại kết quả như mong đợi, phương Tây đang sa vào một vũng lầy lớn.
Nội dung được thực hiện qua tham khảo nguồn tin từ Sputnik, hãng thông tấn mới của Nga khai trương ngày 10/11/2014, có quy mô toàn cầu để cạnh tranh trên thị trường truyền thông thế giới. Sputnik thay thế các dịch vụ truyền thông tiếng nước ngoài của hãng thông tấn RIA Novosti và đài phát thanh Tiếng nói nước Nga.