Viện Kiểm sát: Xét xử nghiêm vụ PVN thể hiện “pháp luật không có vùng cấm”

Không có “vùng cấm”

Sáng 22/3, Viện Kiểm sát (VKS) Nhân dân TP Hà Nội đã đưa ra quan điểm luận tội đối với bị cáo Đinh La Thăng và các đồng phạm trong vụ án “Cố ý làm trái quy định của nhà nước về quản lý kinh tế gây hậu quả nghiêm trọng” liên quan đến việc Tập đoàn Dầu khí Quốc gia Việt Nam (PVN) mất 800 tỷ đồng vốn góp vào OceanBank.

Theo nhận định của VKS, hành vi phạm tội cố ý làm trái quy định của Nhà nước về quản lý kinh tế của các bị cáo là “đặc biệt nguy hiểm cho xã hội”.

Hành vi của các bị cáo không chỉ gây thiệt hại số tiền đặc biệt lớn (800 tỷ đồng) của Nhà nước mà còn xâm hại đến sự đúng đắn trong công tác quản lý tài sản nhà nước, xâm hại nghiêm trọng đến uy tín đạo đức của đội ngũ cán bộ công chức trong bộ máy quản lý nhà nước nói chung và quản lý doanh nghiệp, Tập đoàn Nhà nước nói riêng, ảnh hưởng đến niềm tin của quần chúng nhân dân về hiệu quả hoạt động của các doanh nghiệp Nhà nước và tạo ra dư luận xấu trong xã hội.

Các bị cáo đều là những người có chức vụ, quyền hạn, trách nhiệm trong việc quản lý tài sản, điều hành Tập đoàn Dầu khí Quốc gia Việt Nam, là những cán bộ đã trải qua nhiều vị trí công tác khác nhau, có quá trình rèn luyện, phấn đấu để đạt vị trí cao trong công tác. Nhưng các bị cáo đã thực hiện các hành vi vi phạm pháp luật với những quyết định làm trái quy định của Nhà nước trong quản lý kinh tế, dẫn đến hậu quả PVN mất vốn 800 tỷ đồng, gây thiệt hại đặc biệt lớn cho Nhà nước, lợi ích chung.

Trong vụ án này, ngoài hành vi cố ý làm trái quy định của Nhà nước về quản lý kinh tế gây hậu quả nghiêm trọng, bị cáo Ninh Văn Quỳnh còn thực hiện hành vi đặc biệt nguy hiểm cho xã hội, bị cáo đã lợi dụng chức vụ, quyền hạn được giao chiếm đoạt số tài sản đặc biệt lớn (20 tỷ đồng). Hành vi của bị cáo xâm phạm đến tài sản của Nhà nước và sự liêm chính của cán bộ, công chức, là một trong những biểu hiện của sự suy thoái về đạo đức công vụ của một bộ phận cán bộ, công chức hiện nay, tạo ra sự mất lòng tin của quần chúng nhân dân đối với đội ngũ cán bộ, công chức Nhà nước.

Vì vậy, việc đưa vụ án ra xét xử nghiêm minh đối với các bị cáo thể hiện quyết tâm của Đảng, Nhà nước và của toàn xã hội trong công tác đấu tranh phòng chống tội phạm, đặc biệt là tội phạm về kinh tế, chức vụ, tội phạm tham nhũng, thể hiện rõ pháp luật không có vùng cấm, bất cứ ai, dù ở cương vị nào, nếu vi phạm đều bị xử lý theo quy định của pháp luật, qua đó củng cố lòng tin của nhân dân đối với Đảng và Nhà nước.

Đại diện Viện Kiểm sát Nhân dân TP Hà Nội giữ quyền công tố tại phiên tòa.

Tình tiết tăng nặng, giảm nhẹ của từng bị cáo

VKS cho rằng để quyết định hình phạt tương xứng với hành vi phạm tội của từng bị cáo cần đánh giá, làm rõ tính chất, vai trò và đặc điểm nhân thân của từng bị cáo trong vụ án.

Đối với Đinh La Thăng, nguyên Chủ tịch HĐQT/HĐTV của PVN, VKS lập luận: Bị cáo là người có chức vụ, quyền hạn cao nhất ở PVN có trách nhiệm bảo toàn vốn của PVN; bị cáo là người quyết định chủ trương, chỉ đạo cấp dưới thực hiện hành vi cố ý làm trái quy định của Nhà nước về quản lý kinh tế và phải chịu trách nhiệm chính về số tiền thiệt hại 800 tỷ đồng của PVN góp vốn vào Oceanbank. Sau khi thực hiện hành vi phạm tội, bị cáo không thực sự ăn năn, hối cải mà còn có thủ đoạn che giấu hành vi phạm tội, né tránh trách nhiệm và hậu quả gây ra. Bản thân bị cáo trong thời gian này cũng có hành vi phạm tội và đã bị xét xử. Quá trình điều tra và tại phiên tòa, bị cáo chưa thành khẩn nhận lỗi về các hành vi phạm tội. Do vậy, cần có mức án nghiêm khắc để giáo dục bị cáo cũng như răn đe, phòng ngừa chung. Tuy nhiên, khi xem xét lượng hình phạt, đề nghị Hội đồng xét xử xem xét giảm nhẹ một phần hình phạt cho bị cáo, vì bị cáo cũng có quá trình cống hiến và trong quá trình truy tố có nhận trách nhiệm với tư cách người đứng đầu. Đây là tình tiết quy định tại điểm v khoản 1 Điều 51 Bộ luật Hình sự (BLHS) năm 2015 sửa đổi, bổ sung năm 2017.

Đối với bị cáo Ninh Văn Quỳnh, nguyên Kế toán trưởng kiêm Trưởng ban Tài chính kế toán và Kiểm toán PVN: Bị cáo đã có hành vi thực hành tích cực cho bị cáo Đinh La Thăng và các đồng phạm thực hiện hành vi phạm tội gây hậu quả thiệt hại đặc biệt nghiêm trọng: Toàn bộ số tiền 800 tỷ đồng của PVN góp vốn vào OceanBank đã bị thiệt hại. Đồng thời, trong quá trình thực hiện chức trách, nhiệm vụ, vì vụ lợi, bị cáo còn có hành vi chiếm đoạt số tiền 20 tỷ đồng. Do vậy, cần có mức án nghiêm khắc đối với bị cáo. Tuy nhiên, trong quá trình điều tra, truy tố, xét xử bị cáo đã thành khẩn khai báo, ăn năn hối cải, tích cực hợp tác với Cơ quan điều tra làm rõ hành vi phạm tội, quá trình điều tra bị cáo đã cùng gia đình khắc phục toàn bộ số tiền 20 tỷ đồng chiếm đoạt, vì vậy, đề nghị Hội đồng xét xử áp dụng quy định tại điểm b, s, t, v khoản 1 Điều 51 BLHS năm 2015 sửa đổi, bổ sung năm 2017 để giảm nhẹ hình phạt cho bị cáo Ninh Văn Quỳnh.

Đối với bị cáo Vũ Khánh Trường, nguyên thành viên HĐQT/HĐTV PVN: Bị cáo tham gia tích cực, đồng phạm với hành vi phạm tội của bị cáo Đinh La Thăng, gây thiệt hại số tiền 400 tỷ đồng, trong đó bị cáo là người trực tiếp ký ban hành Nghị quyết số 4658/NQ-DKVN ngày 31/5/2010 để PVN bổ sung vốn góp 300 tỷ đồng vào OceanBank theo ủy quyền của bị cáo Đinh La Thăng, biểu quyết góp vốn 100 tỷ đồng, gây thiệt hại 400 tỷ đồng cho PVN. Do vậy, cũng cần có mức án tương xứng đối với hành vi của bị cáo. Tuy nhiên, bị cáo phạm tội lần đầu, là người có nhiều đóng góp trong công tác, sau khi thực hiện hành vi phạm tội đã thành khẩn khai báo, ăn năn hối cải, tích cực hợp tác với Cơ quan điều tra làm rõ hành vi phạm tội. Đề nghị Hội đồng xét xử áp dụng điểm s, t, v khoản 1 và khoản 2 Điều 51, Điều 54 BLHS năm 2015 sửa đổi, bổ sung năm 2017 để giảm nhẹ hình phạt cho bị cáo Vũ Khánh Trường.

Với bị cáo Nguyễn Xuân Thắng, thành viên HĐTV PVN và bị cáo Nguyễn Xuân Sơn, Phó Tổng giám đốc PVN: Đã đồng phạm với bị cáo Đinh La Thắng, trong đó bị cáo Nguyễn Xuân Thắng ký ban hành Nghị quyết 4266/NQ-DKVN ngày 16/5/2011; bị cáo Nguyễn Xuân Sơn đã  ký các văn bản đề nghị HĐTV tăng vốn bổ sung 100 tỷ đồng vào OceanBank để duy trì tỷ lệ 20% vốn góp của PVN tại Oceanbank, làm trái quy định khoản 2 Điều 55 Luật các tổ chức tín dụng năm 2010; gây thiệt hại số tiền 100 tỷ đồng. Do vậy, cũng cần có mức án tương xứng để giáo dục các bị cáo. Tuy nhiên, bị cáo Nguyễn Xuân Sơn có nhiều thành tích trong công tác, quá trình điều tra đã tích cực phối hợp cùng cơ quan điều tra làm rõ hành vi phạm tội; bị cáo Nguyễn Xuân Thắng phạm tội lần đầu, thành khẩn khai báo, ăn năn hối cải nên đề nghị Hội đồng xét xử xem xét giảm nhẹ một phần hình phạt và đề nghị Hội đồng xét xử áp dụng Điều 54 BLHS năm 2015 sửa đổi, bổ sung năm 2017 đối với các bị cáo Nguyễn Xuân Sơn và Nguyễn Xuân Thắng.

Bị cáo Nguyễn Thanh Liêm, Phan Đình Đức, nguyên thành viên HĐTV PVN đã biểu quyết chấp thuận về việc bổ sung vốn 100 tỷ đồng để PVN duy trì nắm giữ 20% vốn điều lệ tại OceanBank, làm trái quy định tại khoản 2 Điều 55 Luật các tổ chức tín dụng năm 2010, giúp sức gây thiệt hại 100 tỷ đồng. Bị cáo phạm tội lần đầu, hành vi phạm tội có mức độ, có vai trò thấp nhất trong vụ án, gia đình các bị cáo có công với cách mạng; bị cáo Nguyễn Thanh Liêm có bố mẹ đều là liệt sỹ, bản thân bị cáo bị nhiều di chứng do chiến tranh để lại, sức khỏe yếu. Do vậy, đề nghị Hội đồng xét xử áp dụng Điều 54 BLHS năm 2015 sửa đổi, bổ sung năm 2017 đối với bị cáo Nguyễn Thanh Liêm và Phan Đình Đức hình phạt dưới mức thấp nhất của khung hình phạt được áp dụng và không cần thiết phải cách lý bị cáo ra khỏi đời sống xã hội.