PCI Đà Nẵng tụt hạng thê thảm: Như là một tất yếu!

Sau nhiều năm liên tục dẫn đầu cả nước về chỉ số năng lực cạnh tranh cấp tỉnh (PCI), việc Đà Nẵng hai năm liền 2011 - 2012 tụt hạng, năm sau tụt mạnh hơn năm trước và hiện đã "văng" ra khỏi tốp 10, thậm chí lọt vào nhóm cuối của tốp 20 khiến nhiều người không khỏi ngạc nhiên. Tuy nhiên nhìn kỹ lại tiến trình vừa qua thì đây gần như là một sự tất yếu!
PCI Đà Nẵng tụt hạng thê thảm: Như là một tất yếu! - ảnh 1
Mặc dù đã được cảnh báo ngay từ đầu năm nhưng phải đến giữa tháng 8, UBND TP Đà Nẵng mới tổ chức hội thảo "Nâng cao năng lực cạnh tranh cấp tỉnh (PCI) của TP Đà Nẵng năm 2012" - Ảnh: HC

Đà Nẵng đã được cảnh báo từ khi đang ở trên "đỉnh"

Không phải đến bây giờ mà ngay sau khi Đà Nẵng đạt thứ hạng cao nhất trong bảng xếp hạng PCI 2010 và là lần thứ 3 liên tiếp dẫn đầu năng lực cạnh tranh cấp tỉnh của cả nước, tại hội nghị về nâng cao chỉ số PCI của Đà Nẵng năm 2011, Viện trưởng Viện Phát triển KT-XH Đà Nẵng Hồ Kỳ Minh đã lên tiếng về sự sụt giảm của Đà Nẵng so với chính mình trên nhiều tiêu chí, khiến tổng điểm của TP năm 2010 thấp hơn hẳn các năm trước.

Đến ngày 23/2/2012, khi Phòng Thương mại - Công nghiệp Việt Nam (VCCI) công bố PCI 2011 của Đà Nẵng tụt xuống thứ 5 thì ngay ở buổi nói chuyện sáng hôm sau với hơn 4.500 cán bộ lãnh đạo, quản lý các cấp về tình hình KT-XH, công tác xây dựng Đảng và một số vấn đề về công tác cán bộ của TP, ông Nguyễn Bá Thanh, lúc đó là Bí thư Thành uỷ Đà Nẵng, đã nêu rõ đó là một "sự kiện buồn" của Đà Nẵng.

Ông đặc biệt nhấn mạnh hai chỉ tiêu quan trọng vốn là thế mạnh của Đà Nẵng (hỗ trợ doanh nghiệp (DN) và đào tạo lao động) thì lần xếp hạng này bị tụt điểm nghiêm trọng. "Việc chấm điểm và xếp hạng do một tổ chức của Mỹ phối hợp với VCCI thực hiện trong các DN cả nước. Tôi thấy lần này người ta chấm Đà Nẵng tụt xuống như thế cũng khá chính xác. Lẽ ra còn tụt hơn tí nữa kia. Chắc là do từ chỗ 3 năm liền "vô địch" nay hạ xuống nữa thấy cũng khó coi nên người ta còn châm chước" - ông Thanh nói.

Ông nêu rõ, mặc dù tình hình kinh tế khó khăn nhưng UBND TP Đà Nẵng hầu như không có động thái gì để hỗ trợ các DN. Ngoài một số ít DN được vay vốn ưu đãi để tham gia xuất khẩu, còn lại đều không được UBND TP Đà Nẵng hỏi thử "chết sống" ra sao. "Cho nên người ta theo dõi kỹ và chấm tụt đến mấy điểm liền. Công tác đào tạo lao động làm cũng chưa được tốt" - ông Nguyễn Bá Thanh nhấn mạnh.

Sự sụt giảm của năm 2012 cũng đã được dự báo

Thế nhưng, phải đến nửa năm sau Đà Nẵng mới tổ chức hội thảo "Nâng cao chỉ số PCI năm 2012" vào ngày 16/8, khi năm 2012 đã đi gần hết quý 2. Tại đây, Chủ tịch UBND TP Đà Nẵng Văn Hữu Chiến thừa nhận: "Cùng với sự năng động, xây dựng và hoàn thiện môi trường sản xuất kinh doanh, đầu tư vượt bậc của các địa phương khác, Đà Nẵng tuy vẫn còn nằm trong tốp 5 nhưng thực tế đã có những lúc lơ là, chủ quan và bằng lòng với kết quả đạt được, chưa có những biện pháp cụ thể, mạnh mẽ và liên lục để duy trì và nâng cao hơn nữa chất lượng môi trường đầu tư kinh doanh của TP".

Không những thế, ông Hồ Kỳ Minh cho hay, kết quả khảo sát PCI của Đà Nẵng 6 tháng đầu năm 2012 do Viện Nghiên cứu Phát triển KT-XH Đà Nẵng thực hiện tiếp tục cho thấy: "Vẫn còn tình trạng cán bộ chính quyền lợi dụng quy định riêng của địa phương để trục lợi. Tình trạng nhũng nhiễu khi giải quyết các thủ tục cho DN khá phổ biến (chiếm 44,9%). Nhiều DN phải trả hoa hồng để có được hợp đồng từ các cơ quan nhà nước. Số DN phải trả chi phí không chính thức tăng so với năm 2011 (47,2% so với 46,63%)".

Bên cạnh đó, các DN cảm nhận về rủi ro thu hồi đất còn cao; khó khăn trong tiếp cận đất đai và mở rộng mặt bằng sản xuất. Tỉ lệ DN được cấp sổ đỏ chính thức chỉ 32,9% (so với 70,45% của PCI năm 2011). 67% DN cho rằng phải có mối quan hệ với các cơ quan nhà nước để có được thông tin dữ liệu; 34% DN cho rằng việc thương lượng với cán bộ thuế là phần thiết yếu trong kinh doanh; chỉ có 32,7% DN tin rằng hệ thống tư pháp cho phép họ tố cáo hành vi tham nhũng của các công chức. Dịch vụ hỗ trợ DN còn yếu và phần lớn các DN được hỏi đều sử dụng dịch vụ do khu vực dân doanh cung cấp...

Đặc biệt, về chỉ số tính năng động và tiên phong của chính quyền TP, ông Hồ Kỳ Minh cho hay: "Tuy cho rằng UBND TP Đà Nẵng rất linh hoạt trong khuôn khổ pháp luật nhằm tạo môi trường kinh doanh thuận lợi, song cộng đồng DN đánh giá thái độ của chính quyền đối với DN tư nhân thấp. Chính quyền ưu tiên các DN nước ngoài hơn DN trong nước. Các hợp đồng đất đai, các nguồn lực khác rơi vào tay các DN có liên kết chặt chẽ với chính quyền!".

Theo ông Văn Hữu Chiến, thực tế này là điều rất đáng suy nghĩ đối với các cấp chính quyền TP. Ông khẳng định lãnh đạo TP sẽ có những chỉ đạo tốt hơn trong thời gian đến. Đồng thời yêu cầu lãnh đạo các sở, ngành, chính quyền địa phương tiếp thu và khẩn trương nghiên cứu các giải pháp được đề xuất tại hội thảo để hoàn thiện môi trường sản xuất kinh doanh và đầu tư.

Một cánh én không làm nổi mùa xuân

Tuy nhiên có vẻ như thời gian 4 tháng còn lại của năm 2012 là quá ngắn để Đà Nẵng có thể cải thiện tình hình. Chưa kể những giải pháp nhằm ngăn chặn sự tụt giảm và phục hồi PCI của địa phương hầu như chưa được chính quyền các cấp triển khai một cách đồng bộ, quyết liệt, hoặc nếu có thì cũng khá mờ nhạt. Đơn cử như đề án "Phát triển dịch vụ Đà Nẵng đến năm 2015 và tầm nhìn đến năm 2020", theo Phó Chủ tịch Hiệp hội DN vừa và nhỏ Đà Nẵng Đỗ Anh Tuấn thì "quá ôm đồm, dịch vụ nào cũng dính vào mà không có trọng tâm, không xác định được những dịch vụ thực sự là thế mạnh của TP"

Và do vậy, PCI 2012 của Đà Nẵng đã chứng kiến mức sụt giảm chưa từng có, tụt một lúc 12 bậc, từ thứ 5 xuống thứ 17. Từ chỗ luôn giành thứ hạng cao ở các năm trước thì năm nay 6/8 tiêu chí của Đà Nẵng bị giảm điểm sâu. Nặng nhất là tiêu chí thiết chế pháp lý (giảm 34 bậc), tính năng động tiên phong của chính quyền (giảm 16 bậc), tiếp cận đất đai (giảm 10 bậc), chi phí gia nhập thị trường (giảm 7 bậc), tính minh bạch thị trường (giảm 6 bậc). Đà Nẵng chỉ có 2 tiêu chí tăng điểm là chi phí không chính thức (tăng 15 bậc) và dịch vụ hỗ trợ doanh nghiệp (tăng 21 bậc).

Theo ông Đậu Anh Tuấn, Phó Ban Pháp chế (VCCI), qua điều tra, một kết quả đáng buồn là chi phí không chính thức của DN (tức hối lộ, lót tay) tăng mạnh. Có tới 42% DN (năm 2011 là 23%) đã trả hoa hồng cho cán bộ liên quan để đảm bảo giành được hợp đồng với cơ quan Nhà nước. Trong đó, DN có quy mô vừa có xu hướng trả hoa hồng nhiều nhất. Các DN có tăng trưởng tích cực có xu hướng chi trả hoa hồng nhiều hơn. Mức chi trả hoa hồng thấp nhất ở lĩnh vực sản xuất, trung bình ở lĩnh vực thương mại và cao nhất là xây dựng cơ bản.

Ông Đậu Anh Tuấn nêu rõ, đây là một thực trạng khá nhức nhối đang tồn tại phổ biến ở Việt Nam. Vì thế, tiêu chí chi phí không chính thức được đánh giá quan trọng hơn so với nhiều tiêu chí khác. Điều đáng ghi nhận ở Đà Nẵng là việc tăng bậc khá mạnh ở tiêu chí này cho thấy tình trạng tiêu cực đã được cải thiện rất nhiều, được DN đánh giá cao và trở thành một trong những điểm sáng của cả nước. Tuy nhiên, điểm sáng này vẫn không góp phần “cứu” nổi sự xuống dốc của hàng loạt tiêu chí khác.

Trả lời phỏng vấn báo chí, ông Nguyễn Cường, Giám đốc Chi nhánh VCCI tại Đà Nẵng cho rằng, sở dĩ tiêu chí thiết chế pháp lý của Đà Nẵng giảm điểm sâu (đến 34 bậc) là do vai trò của các các cơ quan công quyền ngày càng mờ nhạt trong việc hỗ trợ pháp lý, giải quyết các tranh chấp và tư vấn pháp luật cho DN, chưa tạo ra được hành lang pháp lý tốt nhất cho DN hoạt động. Nhiều DN phản ảnh rằng khi xảy ra vụ việc gì liên quan đến pháp luật thì gần như họ phải đơn thương độc mã xoay sở.

Đối với tiêu chí tính năng động tiên phong của chính quyền, theo ông Nguyễn Cường, cần đánh giá một cách công bằng rằng Đà Nẵng luôn được cộng đồng DN đánh giá là địa phương có hệ thống chính trị, nhất là đội ngũ cán bộ lãnh đạo năng động. Tuy nhiên việc tiêu chí này giảm đến 16 bậc là do thời gian gần đây Đà Nẵng phải đối mặt với nhiều bất lợi.

Nhưng quan trọng hơn, theo ông Nguyễn Cường: "Dường như tính năng động, tiên phong của chính quyền Đà Nẵng đang rơi vào giai đoạn đóng tròn vai mà không có sự tiếp tục bứt phá mới. Trong khi đó, nhiều địa phương khác lại được ghi nhận khá nhiều chuyển biến. Đứng yên có nghĩa là tụt hậu, là thụt lùi. Chính vì vậy mà Đà Nẵng đã để mất điểm ở một tiêu chí được xem là thế mạnh của mình trong sự đánh giá của cộng đồng DN!".

Vẫn tiếp tục là sự hờ hững?

Có thể nói sự tụt hạng PCI quá nặng của Đà Nẵng trong năm 2012 đã và sẽ gây ảnh hưởng rất không tốt đến môi trường đầu tư của TP, nhất là đối với các nhà đầu tư và cộng đồng DN - những người mà chính quyền TP này luôn lấy năng lực cạnh tranh của mình làm một trong những tiền đề quan trọng để mời gọi họ đầu tư, mở rộng sản xuất kinh doanh trên địa bàn.

Điều này càng trở nên có ý nghĩa khi tại kỳ họp HĐND TP cuối năm 2012, Đà Nẵng đã nhìn ra việc không thể cứ trông chờ vào khai thác quỹ đất mà phải hướng tới một nền sản xuất, dịch vụ thực sự mạnh để tạo nguồn thu bền vững, như phát biểu của Trưởng ban Kinh tế - Ngân sách HĐND TP Đà Nẵng: "Nguồn thu phát sinh từ kinh tế không những không bảo đảm cân đối nhiệm vụ chi theo dự toán mà còn cho thấy rõ hơn yêu cầu bức thiết của việc phát triển nguồn thu trên nền tảng sản xuất bền vững" .

Chính vì vậy, ngay sau khi có kết quả xếp hạng PCI 2012, chúng tôi đã có gắng liên lạc với một số vị lãnh đạo chính quyền TP cũng như các cơ quan hữu quan. Tuy nhiên, đáp lại hầu như chỉ là một thái độ khá hờ hững, hoặc từ chối trả lời với nhiều lý do khác nhau. Với cách phản ứng như vậy trước sự sa sút ngày càng thê thảm về năng lực cạnh tranh, ai dám chắc chỉ số PCI của Đà Nẵng trong những năm tới sẽ không còn sụt giảm thêm nữa?

HẢI CHÂU

Xây dựng con người và công nghệ hướng tới một Việt Nam bao trùm số

Nhằm tạo cầu nối giữa những người sáng tạo công nghệ và các nhóm yếu thế, “Sáng kiến công nghệ bao trùm” giúp họ hòa nhập và phát triển, từ đó thúc đẩy xã hội công bằng và bền vững.

Đề xuất miễn visa cho khách thị trường trọng điểm

Bà Rịa - Vũng Tàu đề xuất miễn thị thực nhập cảnh đối với khách ở các thị trường trọng điểm như châu Âu, Bắc Mỹ, Australia.

Khách nhiễm Covid-19 cố tình giấu bệnh lên máy bay có thể bị cấm bay vĩnh viễn

Trước khi lên máy bay khách có xét nghiệm xác nhận bị nhiễm Covid-19 nhưng không khai báo trung thực có thể bị Vietnam Airlines cấm bay vĩnh viễn trên các chuyến bay của hãng.

VOV bổ nhiệm Phó giám đốc đài truyền hình kỹ thuật số VTC

Tổng Giám đốc Đài Tiếng nói Việt Nam đã quyết định bổ nhiệm ông Lương Minh Đức giữ chức Phó GĐ Đài Truyền hình Kỹ thuật số VTC, đồng thời tái bổ nhiệm ông Nguyễn Văn Bình tiếp tục giữ chức Phó GĐ Đài Truyền hình Kỹ thuật số VTC.

Bí thư Thành ủy Hà Nội Vương Đình Huệ làm trưởng đoàn ĐBQH TP Hà Nội

Sáng 18/ 2, Đoàn đại biểu Quốc hội Thành phố Hà Nội tổ chức họp đoàn kiện toàn chức danh Trưởng đoàn.

Bộ TT&TT điều động và bổ nhiệm 13 cán bộ lãnh đạo chủ chốt

Nhận định lần trao các quyết định giao nhiệm vụ quy mô lớn này là một sự kiện lịch sử của Bộ TT&TT, Bộ trưởng Nguyễn Mạnh Hùng cho rằng, với vị trí, nhiệm vụ mới, 13 cán bộ lãnh đạo các đơn vị sẽ có năng lượng mới để đóng góp tốt hơn cho Bộ, đất nước.

Tọa đàm Nguyễn Ái Quốc - Hồ Chí Minh và Đảng CSVN với sự nghiệp văn hóa-VHNT VN

Buổi tọa đàm với diễn giả là GS. Phong Lê - Nguyên Viện trưởng Viện Văn học, Viện Hàn lâm Khoa học xã hội Việt Nam, diễn ra lúc 9h00 ngày 03/02/2020 tại Tầng 1 Tòa nhà chính Thư viện Quốc gia Việt Nam, 31 Tràng Thi, Hà Nội.

Đắk Lắk: Bệnh nhân bị đồn nhiễm virus corona là một tiếp viên hàng không

Liên quan đến thông tin trên mạng xã hội cho là "có người nhiễm corona tại Đắk Lắk", sáng 28/1, lãnh đạo BVĐK vùng Tây Nguyên cho biết, có một bệnh nhân bị sốt đang được điều trị tuy nhiên chưa thể kết luận có nhiễm virus corona hay không.

Đà Nẵng: Xuân 2020 hướng tới 22 dự án với tổng vốn đầu tư 1,7 tỉ USD

Các cơ quan hữu quan của Đà Nẵng đẩy nhanh việc giải quyết thủ tục đầu tư đối với các dự án đang xúc tiến để tại “Tọa đàm Mùa xuân 2020” có thể hướng tới 22 dự án đầu tư trong và ngoài nước với tổng vốn khoảng 1,715 tỉ USD

Tân Giám đốc Sở KH&CN Hà Nội Nguyễn Hồng Sơn

Sáng nay 20/1, Phó Chủ tịch UBND TP Ngô Văn Quý trao quyết định của Chủ tịch UBND TP Nguyễn Đức Chung bổ nhiệm Giám đốc Sở Khoa học & Công nghệ Hà Nội cho ông Nguyễn Hồng Sơn.

Đang cập nhật dữ liệu !