Những con số về tình trạng buôn bán người ở Việt Nam và trên thế giới
Nhận dạng các đối tượng buôn bán người
Liên quan đến tình trang tội phạm buôn bán người đang diễn ra khá phức tạp trên thế giới và cả ở Việt Nam, PV infonet có cuộc trao đổi với đại tá Trần Mười – Trưởng phòng 6 – Cục CSHS (C45) – Bộ Công an, để hiểu rõ hơn về vấn đề này.
![]() |
Đại tá Trần Mười cho biết: Từ năm 2016 đến nay, toàn quốc phát hiện 388 vụ, với 521 đối tượng, lừa bán 715 nạn nhân”. |
Đại tá Trần Mười cho biết: “Theo báo cáo của các đơn vị, địa phương, trong giai đoạn 2011-2015, toàn quốc phát hiện 2.205 vụ, 3.342 đối tượng, giải cứu 4.495 nạn nhân. So với cùng kỳ giai đoạn trước, tăng 12% số vụ (2.205/1976), tăng 58% số đối tượng (3.342/2.117), tăng 53% số nạn nhân (4.495/2.935). Từ năm 2016 đến nay, toàn quốc phát hiện 388 vụ, với 521 đối tượng, lừa bán 715 nạn nhân”.
Ngoài ra, đại tá Trần Mười cũng thông tin: “Số liệu thống kê của Cục Cảnh sát hình sự - Bộ Công an thì tình trạng buôn bán người là việc tuyển mộ, vận chuyển, chuyển giao, chứa chấp và nhận người nhằm mục đích bóc lột bằng cách đe dọa, sử dụng bạo lực hay các hình thức ép buộc, bắt cóc, lừa gạt.
Bên cạnh đó, đại tá Trần Mười cũng chỉ rõ đặc điểm của các đối tượng phạm tôi, đó là đa số đối tượng phạm tội MBN có quốc tịch là người Việt Nam, đối tượng là người nước ngoài quốc tịch Trung Quốc, Hàn Quốc, Đài Loan, Campuchia… Về giới tính: Nữ giới chiếm tỷ lệ cao hơn so với nam giới.
Đối tượng phạm tội MBN ở hầu hết các độ tuổi, số đối tượng có độ tuổi trên 30 tuổi chiếm tỷ lệ cao. Về trình độ văn hóa: Nhìn chung các đối tượng phạm tội mua bán người có trình độ văn hóa thấp.
Có nhiều thành phần nghề nghiệp khác nhau đó là những đối tượng có kiến thức xã hội, am hiểu xã hội, thường là người thông thuộc các khu vực biên giới, cửa khẩu, đường tiểu ngạch, đồng thời am hiểu phong tục… Đối tượng hoạt động băng nhóm, có tiền án, tiền sự. Đối tượng là người nước ngoài vào Việt Nam hoặc là người Việt Nam ở nước ngoài. Một số trường hợp đối tượng phạm tội mua bán người chính là nạn nhân của vụ mua bán người trước đó.
Các đối tượng buôn bán người thường đến các bản, làng, nơi điều kiện kinh tế và việc làm khó khăn, thu nhập thấp để dụ dỗ, rủ rê. Tiếp cận những phụ nữ có hoàn cảnh éo le, tình duyên trắc trở, hôn nhân đổ vỡ, những em gái mới lớn để lừa gạt mang đi bán. Đến các khách sạn, vũ trường để dụ dỗ, lừa gạt gái mại dâm.
Lợi dụng hoạt động môi giới kết hôn hoặc thành lập các công ty môi giới kết hôn trá hình. Lợi dụng chính sách cho và nhận con nuôi của Nhà nước. Chủ động làm quen nhận kết nghĩa anh em, bố con, mẹ con hoặc giả vờ yêu để lừa bán. Lợi dụng các dịch vụ mạng internet để làm quen với các em gái mới lớn giả vờ yêu.
Thủ đoạn vận chuyển người của các đối tượng
Theo đại tá Trần Mười, các đội tượng buôn bán người dung các thủ đoạn sau, đó là đi ô tô, tàu hỏa, máy bay… Quá trình vận chuyển để tránh bị phát hiện đối tượng phạm tội thường có các hành vi: Lừa nạn nhân đưa đến nơi sẽ làm việc. Cho uống thuốc ngủ, thuốc mê, Cho vào các xe bịt kín, thậm chí còn cho vào cả congtennơ để vận chuyển. Một số trường hợp chúng cho nạn nhân đi bằng con đường hợp pháp.
![]() |
Lực lượng chức năng tuyên truyền đồng bào về việc phòng, chống tội phạm buôn bán người. |
Khâu chuyển giao trực tiếp giữa đối tượng bán và đối tượng mua (hoặc có thể qua các mối trung gian) nhưng đều diễn ra nhanh gọn. Phần lớn là những nơi tổ chức hoạt động mại dâm hoặc các cơ sở của những đối tượng môi giới cho những người có nhu cầu mua về làm vợ, làm người hầu. Các trường hợp mua về để bóc lột sức lao động thì nơi tiếp nhận sẽ là các cơ sở sản xuất…
Nạn nhân là phụ nữ thường bị bán vào các ổ mại dâm để bóc lột tình dục. Một số ít bị bán để làm vợ Một số bị bán vào các cơ sở sản xuất bị bóc lột về sức lao động. Một số ít được bán để làm con nuôi. Một số trường hợp bị lấy đi các bộ phận trong nội tạng để bán.
Đại tá Trần Mười cũng chỉ rõ một số thủ đoạn phổ biến sau để che giấu tội phạm: “Đó là quản lý chặt chẽ nạn nhân ở nơi chứa chấp, đe dọa, khống chế nạn nhân, người làm chứng, người biết việc và gia đình nạn nhân. Mua chuộc thân nhân của nạn nhân và cả nạn nhân.
Can thiệp vào hoạt động của cơ quan hành pháp và tư pháp. Tiêu hủy vật chứng, khai báo quanh co, chối tội, thay đổi tung tích. Tổ chức kinh doanh tẩy rửa tiền, hợp pháp hóa nguồn gốc của tiền, tài sản bất chính. Tuyến hoạt động của tội phạm mua bán người là khoảng không gian trải dài không phụ thuộc ranh giới hành chính, thường gắn liền với các tuyến giao thông đường bộ, đường thủy và đường hàng không.
Địa bàn trọng điểm trong hoạt động của tội phạm mua bán người là nơi thường xuyên xảy ra các hành vi tuyển mộ, chứa chấp và búc lột nạn nhân của tội phạm mua bán người. Những tuyến, địa bàn trọng điểm: Tuyến biên giới Việt Nam-Trung Quốc chiếm khoảng 70% trong tổng số vụ. Tuyến biên giới Việt Nam-Campuchia chiếm khoảng 11% tổng số vụ. Nạn nhân của tuyến này chủ yếu là các tỉnh Nam bộ và đi qua các tỉnh Tây Ninh, An Giang, Đồng Tháp…
Tuyến biên giới Việt Nam - Lào chiếm khoảng 6,3% số vụ. Nạn nhân bị bán chủ yếu qua các tỉnh Thanh Hóa, Nghệ An, Quảng Trị. Tuyến hàng không sang các nước trong khu vực như Thái Lan, Hồng Kông, Malauxia, Đài Loan, Singapore, Ma cao, Hàn Quốc… và một số nước Châu Âu như Nga, Séc, Anh, Đức,…
Nguyên nhân khách quan là do tác động từ mặt trái của nền kinh tế thị trường và xu thế hội nhập quốc tế dẫn đến sự phân hóa giàu nghèo trong xã hội, sự chênh lệch giữa các vùng miền, giữa nông thôn và thành thị, giữa miền núi và miền xuôi. Trong khi đó, các cấp ủy, chính quyền địa phương còn chưa quan tâm, chỉ đạo sâu sát. Công tác tuyên truyền, giáo dục về pháp luật, đạo đức, truyền thống văn hóa dân tộc chưa được quan tâm đúng mức. Công tác quản lý Nhà nước, xã hội còn nhiều bất cập.