Nguyên TBT Lê Khả Phiêu đã vận dụng lời Vua Lê Thánh Tông như thế nào?
![]() |
Nguyên TBT Lê Khả Phiêu chăm chú đọc những lời của Vua Lê Thánh Tông trong sắc dụ năm 1473 - Ảnh: HC |
Như tin đã đưa, sáng 24/2, nguyên Tổng Bí thư Lê Khả Phiêu đã đến thăm Bảo tàng Đà Nẵng, nơi đang lưu giữ và trưng bày nhiều tư liệu quý về chủ quyền của Việt Nam đối với hai quần đảo Hoàng Sa và Trường Sa. Tại đây, ông đã lấy lại lời Vua Lê Thánh Tông để căn dặn "con cháu ngày nay phải cùng nhau gìn giữ bằng được" từng tấc đất thiêng liêng của Tổ quốc. Tuy nhiên ít ai biết nguyên TBT Lê Khả Phiêu đã vận dụng lời Vua Lê Thánh Tông như thế nào!
Sáng hôm đó, sau khi được TS Trần Đức Anh Sơn, Phó Viện trưởng Viện Nghiên cứu Phát triển kinh tế - xã hội Đà Nẵng giới thiệu cặn kẽ về 3 cuốn atlas (tập bản đồ) rất quý do nhà nước Trung Quốc qua các thời kỳ xuất bản, thể hiện họ luôn thừa nhận cương vực phía Nam chỉ giới hạn đến đảo Hải Nam, còn Hoàng Sa và Trường Sa thì chưa bao giờ thuộc về chủ quyền của họ, nguyên Tổng Bí thư Lê Khả Phiêu được Giám đốc Bảo tàng Đà Nẵng Hà Phước Mai đưa đến tham quan 5 bức phù điêu lớn tạc trên hình 5 cánh buồm tượng trưng cho TP biển Đà Nẵng vươn ra biển lớn.
Sau khi giới thiệu 5 bức phù điêu với nội dung ""Đà Nẵng trong tiến trình lịch sử của đất nước", ông Hà Phước Mai trân trọng giới thiệu với nguyên Tổng Bí thư Lê Khả Phiêu tấm bảng in trang trọng lời Vua Lê Thánh Tông (1442 - 1497) - vị minh quân đã đưa Đại Việt lên tới thời hoàng kim của chế độ phong kiến - trong sắc dụ gửi viên quan trấn thủ biên giới Lê Cảnh Huy năm 1473 (được đặt ngay trước các bức phù điêu, đối diện với chiếc trống đồng Đông Sơn):
![]() |
Sau khi tham quan Bảo tàng Đà Nẵng, nguyên TBT Lê Khả Phiêu cân nhắc rất kỹ khi viết vào sổ cảm tưởng... - Ảnh: HC |
"Một thước núi, một tấc sông của ta, lẽ nào lại nên vứt bỏ? Ngươi phải kiên quyết tranh biện, chớ cho họ lấn dần... Nếu ngươi dám đem một thước một tấc đất của Thái tổ làm mồi cho giặc, thì tội phải tru di".
Nguyên Tổng Bí thư Lê Khả Phiêu đã đọc rất chăm chú những lời sắc dụ của Vua Lê Thánh Tông, trầm ngâm một lúc rồi mới theo sự hướng dẫn của cán bộ Bảo tàng Đà Nẵng đến tham quan các khu trưng bày tiếp theo. Hơn một giờ sau, ông quay lại và ngồi vào bàn viết cảm tưởng. Từng trực tiếp chứng kiến và đưa tin nhiều vị lãnh đạo viết cảm tưởng sau các cuộc tham quan, quả thật chúng tôi chưa thấy ai suy tư, cân nhắc kỹ càng đến thế và viết cảm tưởng nhiều đến thế, kín cả hai trang giấy.
Trong khi viết, ông luôn hỏi lại cho rõ từng thời điểm lịch sử quan trọng mà Đà Nẵng đã trải qua trong cuộc đấu tranh dũng cảm, bền bỉ qua các thời kỳ chống quân xâm lược, giải phóng đất nước. Từ đó ông "phát hiện": Vào tháng 3/1858, quân Pháp nổ phát súng đầu tiên xâm lược Việt Nam vào cửa Hàn (Đà Nẵng); tháng 3/1965, quân đội Mỹ bắt đầu cuộc chiến tranh xâm lược Việt Nam cũng đổ quân đầu tiên vào Đà Nẵng; tháng 3/1973 Hiệp định Paris được ký kết; và đến năm1975, cũng vào tháng 3, TP Đà Nẵng được hoàn toàn giải phóng. "Đó là một sự trùng hợp rất thú vị của lịch sử!" - nguyên TBT Lê Khả Phiêu nói.
Đến khi đề cập đến Hoàng Sa, "vùng lãnh thổ thiêng liêng của Tổ quốc", nguyên Tổng Bí thư Lê Khả Phiêu đã làm nhiều người chứng kiến khá bất ngờ khi ông lấy lại lời Vua Lê Thánh Tông từ 540 năm trước để căn dặn con cháu ngày nay. Tuy nhiên ông đã không ghi lại nguyên văn lời sắc dụ như nêu trên mà bỏ bớt hai chữ với cùng một từ. Đó là từ "ngươi".
![]() |
Và đọc lại cặn lẽ từng dòng đã viết! - Ảnh: HC |
Nguyên TBT Lê Khả Phiêu giải thích: "Vua Lê Thánh Tông dùng từ "ngươi" vì khi đó ông nói với viên quan trấn thủ biên giới Lê Cảnh Huy. Còn bây giờ ta lấy lại lời Vua để căn dặn con cháu ngày nay thì không nên dùng từ "ngươi" nữa!". Và do đó, lời Vua Lê Thánh Tông trong sắc dụ năm 1473 đã được nguyên Tổng Bí thư Lê Khả Phiêu viết lại trong sổ cảm tưởng của Bảo tàng Đà Nẵng là:
"Một thước núi, một tấc sông của ta, lẽ nào lại nên vứt bỏ? Phải kiên quyết tranh biện, chớ cho họ lấn dần... Nếu dám đem một thước một tấc đất của Thái tổ làm mồi cho giặc, thì tội phải tru di...". Rồi ông kết lại: "Con cháu ngày nay phải cùng nhau gìn giữ bằng được"!
Như vậy là từ lời của Vua Lê Thánh Tông truyền sắc dụ cho một viên quan cụ thể, qua những dòng cảm tưởng của nguyên Tổng Bí thư Lê Khả Phiêu, đã trở thành lời của tiền nhân căn dặn tất cả mọi người hôm nay và lớp lớp con cháu mai sau về trách nhiệm phải "cùng nhau gìn giữ bằng được" từng "thước núi, tấc sông" mà cha ông để lại, cùng những răn đe về hình phạt nặng nề như "tội phải tru di" nếu "dám đem một thước một tấc đất của Thái tổ làm mồi cho giặc".
Sự thâm thuý của nguyên Tổng Bí thư Lê Khả Phiêu khi vận dụng lời tiền nhân để răn dạy con cháu hôm nay quả đáng để người đời phải nghiền ngẫm, suy tư...