Nếu PVN được thoái vốn, vẫn không tránh khỏi thiệt hại 800 tỷ
Theo HĐXX phiên tòa xét xử sơ thẩm vụ án PVN góp vốn 800 tỷ đồng vào Ngân hàng thương mại TNHH MTV Đại Dương (OceanBank), việc Ngân hàng Nhà nước (NHNN) mua bắt buộc OceanBank với giá 0 đồng là quan hệ mua bắt buộc giữa NHNN với các cổ đông của OceanBank, không phải quan hệ chuyển giao vốn của Nhà nước từ cổ đông là doanh nghiệp Nhà nước như PVN sang Ngân hàng thương mại TNHH MTV như OceanBank.
Theo quy định của Luật Doanh nghiệp và Luật các Tổ chức tín dụng, vốn điều lệ là vốn cổ đông thực góp được ghi nhận tại điều lệ và đăng ký kinh doanh của doanh nghiệp. Trong quá trình hoạt động, doanh nghiệp có thể lãi hoặc có thể lỗ, khi có lãi thì làm tăng giá trị vốn điều lệ và các quỹ dự trữ, ngược lại, khi bị lỗ thì làm giảm giá trị thực của vốn điều lệ và quỹ dự trữ. Trong trường hợp này, dù vốn điều lệ của OceanBank ghi 4.000 tỷ đồng nhưng giá trị thực của vốn điều lệ này là số âm rất lớn.
![]() |
Hội đồng xét xử tuyên án các bị cáo trong vụ PVN góp vốn 800 tỷ vào OceanBank. |
Trong bản án hình sự sơ thẩm ngày 29/9/2017, Tòa án Nhân dân TP Hà Nội kiến nghị Chính phủ (phiên tòa xét xử Hà Văn Thắm) việc mua bắt buộc cổ phần của tổ chức tín dụng là 0 đồng như sau: “Kiến nghị Chính phủ xem xét, đánh giá lại cơ chế, chính sách mua cổ phần của các tổ chức tín dụng với số tiền 0 đồng, trong đó có OceanBank cho phù hợp với quy định của pháp luật hiện hành”.
Tuy nhiên, HĐXX cho rằng việc kiến nghị đó không có nghĩa rằng tài sản OceanBank vẫn còn và việc mua bắt buộc là sai. Căn cứ khoản 2 Điều 149 Luật các Tổ chức tín dụng, và khoản 2 Điều 14 của Luật Ngân hàng nhà nước Việt Nam, HĐXX khẳng định OceanBank không có khả năng thanh toán, không có khả năng tăng vốn.
Năm 2014, Thanh tra giám sát NHNN đã tiến hành thanh tra đối với OceanBank và đã kết luận thực trạng tài chính của OceanBank tại thời điểm 31/3/2014, các khoản nợ xấu của OceanBank là 14.900 tỷ đồng, chiếm 49,84% tổng dư nợ toàn hệ thống; lợi nhuận trước thuế lỗ 10.100 tỷ đồng, bằng 2,5 lần vốn điều lệ.
Ngày 17/5/2014, PVN có Công văn số 2957 xin ý kiến Thủ tướng Chính phủ về việc thoái vốn khỏi OceanBank. Ngày 12/6/2014, Văn phòng Chính phủ có Công văn số 4327 đồng ý cho PVN thoái vốn, nhưng 13 ngày sau (ngày 25/6/2014), Văn phòng Chính phủ lại có Công văn số 116 yêu cầu PVN dừng thoái vốn.
Tại phiên tòa, các luật sư bào chữa cho bị cáo Đinh La Thăng có nhắc đến việc hai doanh nghiệp là EMC Holding (Singapore) và CTCP Đầu tư phát triển Phú Nguyên chào mua 20% cổ phần của OceanBank do PVN nắm giữ. Tuy nhiên, HĐXX cho rằng Đinh La Thăng và luật sư không có tài liệu chứng cứ chứng minh cho việc này.
![]() |
Bị cáo Đinh La Thăng cho rằng việc PVN mất vốn tại OceanBank do PVN không được thoái vốn. |
Đinh La Thăng và các luật sư cũng nhiều lần khẳng định, nếu khi đó Thủ tướng Chính phủ cho phép PVN thoái vốn thì PVN đã không mất 800 tỷ đồng, và như vậy cũng sẽ không có vụ án này. Tuy nhiên, trong bản án sơ thẩm, HĐXX nhìn nhận việc này như sau: Giả sử Chính phủ cho phép PVN thoái vốn thì OceanBank cũng không có khả năng thanh toán, vì đến thời điểm 31/3/2012 OceanBank đã thua lỗ và mất khả năng thanh khoản. Đến thời điểm 31/3/2014, Ngân hàng này đã âm vốn chủ sở hữu 2,5 lần. Giả sử, nếu Thủ tướng Chính phủ có cho thoái vốn thì cũng chỉ là chuyển thiệt hại từ PVN sang đơn vị khác mà thôi. Vì vậy, HĐXX không chấp nhận luận cứ nêu trên của các vị luật sư.