Nâng cao hiệu quả truy nhập internet tại cộng đồng
Sáng ngày 3/4/2015 tại TP TuyênQuang, Bộ TT&TT, Bộ Văn hóa – Thể thao & Du lịch, Bộ GD-ĐT và Hội khuyếnhọc Việt Nam đã phối hợp tổ chức Hội nghị tập huấn “Ứng dụng CNTT hỗ trợ học tậpsuốt đời tại các thiết chế văn hóa, giáo dục cơ sở”. Hàng trăm học viên của 11tỉnh thành phía Bắc trong số 40 tỉnh thành thụ hưởng Dự án “Nâng cao khả năngsử dụng máy tính và truy nhập internet công cộng tại Việt Nam” đã tham dự hộinghị.
Nâng cao hiệu quả ứng dụng CNTT
Theo GS Phạm Tất Dong, Tổng Thưký Hội khuyến học Việt Nam, cả nước đã xây dựng được 10.968 Trung tâm học tập cộngđồng - một loại hình trường học được tổ chức gắn với cộng đồng, với nhiệm vụ cậpnhật kiến thức, chuyển giao công nghệ cho người dân tại những địa bàn khó khăn,vùng sâu, vùng xa. Với nhiều hình thức học tập đa dạng như mở các lớp tập huấn,mở các chương trình đào tạo ngắn hạn tại cơ sở giúp người dân tiếp cận đượckhoa học công nghệ, cập nhật kiến thức và kĩ năng cơ bản về mọi lĩnh vực giúpngười dân phát triển kinh tế cũng như nâng cao đời sống tinh thần của ngườidân.
Qua quá trình triển khai mô hình Trungtâm học tập cộng đồng, Bộ GD-ĐT, Bộ VH-TT&DL, Bộ TT&TT… thấy rằng, hìnhthức học lý tưởng nhất là khai thác thông tin và tri thức và kỹ năng quainternet. Tuy nhiên, để người dân tiếp cận được internet phải có phòng máy tínhnối mạng, phải đào tạo kỹ năng truy nhập mạng cho người dân. Điều này sẽ làkhông tưởng ở những địa phương nghèo khi kinh phí không có, nguồn lực con ngườihạn chế. Trong khi rất nhiều địa phương đang xây dựng nông thôn mới, trong 19tiêu chí lại có 2 tiêu chí liên quan đến mục tiêu là phải đưa internet về nôngthôn; và xây dựng thư viện/các tủ sách cộng đồng.
Nhận thấy các Trung tâm học tập cộngđồng đang cần một mô hình học tập mới; trong khi trước đó Bộ TT&TT đã phốihợp với Quỹ Bill& Melinda Gates triển khai Dự án “Nâng cao khả năng sử dụngmáy tính và truy nhập internet công cộng tại Việt Nam”. Chính vì vậy, Hội khuyếnhọc Việt Nam đã liên hệ với Bộ GD-ĐT, Bộ VH-TT&DL, Bộ TT&TT… tổ chứccác lớp tập huấn cho các cán bộ quản lý điều hành các Trung tâm học tập cộng đồngtại 40 tỉnh thành có Dự án Bill & Melinda Gates với mục tiêu nâng cao nănglực sử dụng máy tính phục vụ đời sống của người dân.
TS Phan Hữu Phong, Giám đốc Banquản lý dự án Bill& Melinda Gates cho biết: Sau 5 năm triển khai với tổng sốvốn trên 50,5 triệu USD, dự án “Nâng cao khả năng sử dụng máy tính và truy nhậpinternet công cộng tại Việt Nam” đã được triển khai tại 40 tỉnh với 1.500 điểmBưu điện văn hóa xã, và thư viện xã; 400 thư viện tỉnh và huyện được thụ hưởngtừ dự án. Với mục tiêu nâng cao năng lực phục vụ và cách thức cung cấp thôngtin; hỗ trợ người nghèo, các đối tượng thiệt thòi (người khuyết tật, thiệtthòi) tiếp cận thông tin do internet mang lại; cải thiện đời sống của người dân(tiếp thu thông tin và khoa học công nghệ phục vụ phát triển sản xuất, nâng caođời sống vật chất và tinh than).
“Tuy nhiên, để nâng cao hơn nữahiệu quả của dự án Bill& Melinda Gates, lan tỏa sức mạnh của internet tới cộngđồng và định hướng thông tin tuyên truyền tới người dân thì mô hình đào tạo, đẩymạnh ứng dụng CNTT cho lãnh đạo các Trung tâm học tập cộng đồng là mô hình khámới và hứa hẹn sẽ đem lại hiệu quả cao trong thời gian tới. Lí do, những lãnh đạocác Trung tâm học tập cộng đồng sau khi được tập huấn đào tạo họ sẽ trở thànhnhững “máy cái” lan tỏa hiệu ứng đào tạo, truyền đạt lại kỹ năng truy nhậpinternet, trở thành những người “điều phối”, cánh tay nối dài của dự án tại cơsở qua đó nâng cao khả năng và hiệu quả tiếp cận CNTT và thụ hưởng thông tin từinternet mang lại”, TS Phan Hữu Phong tự tin.
Tập trung đào tạo nhân lực tại cơ sở
Tại buổi tập huấn, rất nhiều ý kiếntại các địa phương cũng được phản hồi lại Hội khuyến học, các Bộ ngành cũng nhưBan quản lý dự án Bill& Melinda Gates. Theo anh Hoàng Quốc Điệp, Thường trựcBan chỉ đạo xây dựng xã hội học tập huyện Vị Xuyên, Hà Giang: Ban đầu khi đượctrang bị hệ thống máy tính kết nối mạng tại các Trung tâm học tập cộng đồng,nhiều lãnh đạo trung tâm còn lúng túng chưa biết truy nhập mạng; không biếtcách tải tài liệu từ trên mạng; biết tải rồi lại không thể in ra do không cómáy in hoặc không có máy chiếu để “chia sẻ” và phổ biến lại những thông tinbổ ích cán bộ trung tâm truy nhập được cho người dân.
Tuy nhiên, sau quá trình triểnkhai hiện những cán bộ phụ trách các trung tâm đã thành thạo sử dụng internet,bằng nhiều kênh đã chia sẻ lại cho người dân. Đơn cử tại Hà Giang, với 195Trung tâm cộng đồng, trong đó có 96 cán bộ biệt phái về cơ sở. Bằng nhiều hìnhthức khác nhau, các Trung tâm học tập cộng đồng đã tuyên truyền được cho hơn73.000 lượt người tại các chuyện với những chuyên đề về kiến thức chăn nuôi;cách thức tránh rét cho gia súc, gia cầm; kiến thức về vệ sinh nhà ở và xây dựngnhà vệ sinh đúng quy cách; cách thức chọn cây giống, đầu ra cho những địaphương có thế mạnh giúp nông dân làm giàu.
“Những thông tin và tri thức, cácchuyên đề đưa về cơ sở đều được truy nhập từ mạng internet; và với một chiếcmáy chiếu chiếu thẳng lên tường các trung tâm ủy ban xã, thôn là đã có buổisinh hoạt chia sẻ kiến thức cộng đồng hết sức thiết thực cho người dân. Nhưng anhĐiệp cũng kiến nghị, nếu dự án Bill& Melinda Gates có thể trang bị cho cácTrung tâm học tập cộng đồng 1 máy chiếu và có thêm nhiều chương trình đào tạo nhânlực tại cơ sở biết sử dụng internet theo hướng chuyên đề thì hiệu quả ứng dụnginternet tại các địa phương sẽ được nâng cao hơn nữa”, anh Điệp cho biết thêm.
Song song với các Trung tâm học tậpcộng đồng, hệ thống thư viện cơ sở, thư viện công cộng được trang bị máy tínhtheo dự án Bill& Melinda Gates cũng phát huy tối đa sức mạnh. Theo bà NguyễnThị Thanh Mai, Vụ trưởng Vụ Thư viện, Bộ VH-TT&DL: Thư viện công cộng gắn vớicộng đồng qua 4 tiêu chí: đối tượng phục vụ đa dạng (tuổi tác, nghề nghiệp, địavị xã hội); tài liệu đa dạng, phong phú (từ phổ cập, phổ thông cho tới cácchuyên gia đều có thể tiếp cận); gắn với cộng đồng dân cư; miễn phí và hướng tớingười dân. Thư viện chính là những trung tâm giáo dục ngoài nhà trường. Từ khicó thêm các phòng máy truy nhập internet miễn phí, khả năng tiếp cận thông tincủa người dân được nâng cao thêm một bước. Đây chính là những hiệu quả hết sức ấntượng của dự án Bill& Melinda Gates đem lại cho người dân tại 40 tỉnh nghèođược thụ hưởng dự án…
Hội nghị tập huấn sẽ diễn ra trong 2 ngày từ 3-4/4/2015. Được biết, sẽ có thêm 3 Hội nghịtập huấn tương tự tại Thừa Thiên Huế, Sóc Trăng và Đắc Lắk cho 29 tỉnh thànhcòn lại của dự án Bill& Melinda Gates trong tháng 4/2015 này.