Suýt tử vong cả mẹ lẫn con vì “sinh thuận tự nhiên”

Một ca đỡ sinh tại Bệnh viện ĐH Y dược TPHCM.

Bệnh viện ĐH Y dược TPHCM mới tiếp nhận sản phụ N.T.T. (32 tuổi, ngụ tại TPHCM) nhập viện vào tuần thai thứ 40. Sau khi thăm khám, các bác sĩ cho biết chị T. đã có dấu hiệu chuyển dạ, thai to, khung xương chậu nhỏ, cổ tử cung không mở và vết mổ cũ. Với tình trạng này, các bác sĩ đánh giá sản phụ không thể sinh tự nhiên qua ngả âm đạo, chỉ định nên mổ lấy thai để đảm bảo tính mạng cho thai nhi. Tuy nhiên sản phụ và gia đình không những không nghe theo lời khuyên của bác sĩ mà còn muốn “sinh thuận tự nhiên”, cương quyết từ chối mọi sự hỗ trợ của bác sĩ trong suốt cuộc sinh mà để sản phụ tự chịu đựng cơn đau, tự rặn…

Sau 2 giờ nhập viện, chị T. bị vỡ ối, nước ối vàng, đau bụng dữ dội, sốt cao, tim thai rất nhanh. Lúc này, bác sĩ trực đánh giá chuyển dạ khó khăn, chỉ định truyền dịch, truyền thuốc hạ sốt, nhưng chị T. và gia đình vẫn không đồng ý thực hiện bất cứ can thiệp nào. Đồng thời, gia đình đưa ra rất nhiều yêu cầu như: không được thăm khám âm đạo, không để sản phụ sinh trên bàn mà phải sinh trong tư thế đứng, không được tiêm kháng sinh, truyền hạ sốt cho sản phụ, không được tiêm vắc xin cho con khi sinh ra, phải để nửa tiếng mới được cắt dây rốn, không cho con bú sữa bình…

Qua theo dõi phản ứng của vợ chồng chị T., các bác sĩ được biết, vợ chồng chị T. hiện đang là thành viên của một cộng đồng chọn sinh con theo phương pháp thuận tự nhiên. Điều này khiến chị T. và gia đình quyết định sinh thuận tự nhiên và từ chối mọi can thiệp của bác sĩ, thậm chí còn ký giấy cam kết tự chịu trách nhiệm khi có trường hợp xấu xảy ra.

Chỉ đến khi dấu hiệu nguy hiểm lên thai đến mức báo động, lãnh đạo Khoa kiên quyết giải thích rằng mổ lấy thai là để cứu sống thai nhi thì sản phụ và gia đình mới đồng ý để bác sĩ can thiệp. Ca mổ thành công nhưng do vỡ ối lâu nên mẹ con chị T. đều phải tiêm kháng sinh, riêng em bé phải được hỗ trợ hô hấp.

Sau khi ca mổ thành công, chị T. và gia đình mới bộc bạch rằng, vào tháng thứ tư của thai kỳ, chị biết đến trào lưu “sinh con thuận tự nhiên” trên mạng xã hội. Sau đó, chị quyết tâm sinh con theo phương pháp này, không để bác sĩ can thiệp vì muốn con được sinh ra được khỏe mạnh và an toàn nhất. Nếu biết trước tình trạng của mình lúc tự sinh con có nhiều nguy hiểm đến vậy, có lẽ chị đã nghe theo lời khuyên của bác sĩ ngay từ đầu.

"Sinh thuận tự nhiên" là một trào lưu mới xuất hiện gần đây khi mà sản phụ bác bỏ mọi sự can thiệp của y tế để tự mình sinh con. Họ cho rằng những kỹ thuật y tế tiên tiến sẽ khiến bản thân và con cái họ gặp phải những nguy cơ tiềm ẩn sau này. Tuy nhiên trên thực tế, có không ít trường hợp nguy hiểm xảy ra khi mà các sản phụ lầm tưởng về lợi ích kỳ diệu của “sinh thuận tự nhiên”, cương quyết tự sinh con mà không chịu nghe theo lời khuyên, chỉ định của bác sĩ. Nguyên nhân của tình trạng trên là bởi sản phụ và người thân tin vào những thông tin chưa đầy đủ, chưa chính xác thậm chí phản khoa học trên các mạng xã hội. Với những nhận thức chưa đẩy đủ về “sinh thuận tự nhiên”, không ít sản phụ đã đẩy bản thân và thai nhi vào tình huống nguy hiểm.

TS BS. Trần Nhật Thăng – Trưởng khoa Phụ sản Bệnh viện Đại học Y Dược TPHCM cho biết, việc lựa chọn phương pháp sinh phù hợp để hạn chế tối đa những nguy cơ gây hại đến sức khỏe của mẹ và bé là điều mà cả sản phụ, gia đình và các bác sĩ, nhân viên y tế đều hướng đến. Hơn ai hết, bác sĩ và nhân viên y tế là người thấu hiểu được lợi ích và nhu cầu được sinh tự nhiên của sản phụ. Tuy nhiên, nếu như không có quá trình theo dõi và hỗ trợ đúng mức của y học hiện đại thì quá trình sinh nở đều là những giai đoạn nguy hiểm cho cả mẹ lẫn con. Mục tiêu của y khoa là nhận biết trường hợp nào không thể sinh tự nhiên để can thiệp đúng phương pháp, đúng thời điểm nhằm đảm bảo sự an toàn cho cả mẹ và bé.

Việc chọn sinh tự nhiên đã được ứng dụng nhiều tại các nước phát triển như Mỹ, Anh, Canada… Tuy nhiên để thực hiện phương pháp này, sản phụ và gia đình phải luôn có sẵn một ekip hỗ trợ từ bác sĩ chuyên môn cho đến chuyên viên tư vấn tâm lý. Bên cạnh đó, sản phụ còn phải được chuẩn bị chu đáo các trang thiết bị tại nhà. Đến khi chuyển dạ, toàn bộ ekip sẽ có mặt để theo dõi và đảm bảo quá trình sinh con của sản phụ diễn ra an toàn và theo trình tự.

Tại Việt Nam, phương pháp sinh thuận tự nhiên đã nở ra khá rầm rộ tại trong những năm gần đây. Tuy nhiên, phương pháp này lại được truyền bá trên những trang mạng không chính thống, không nêu rõ những vấn đề nguy hiểm có thể xảy ra cho thai nhi và sản phụ. Điều này đã gây ra nhiều lầm tưởng cho các bà mẹ về việc “tự sinh tự diệt”, không cần đến sự can thiệp y tế nào.

ThS BS. Lê Thị Kiều Dung – Khoa Phụ sản Bệnh viện ĐH Y dược TPHCM cho biết, mục đích cuối cùng của sản phụ và nhân viên y tế đều hướng đến “mẹ tròn, con vuông”, do đó sản phụ nên tham khảo thông tin trên những trang y khoa chính thống và được tư vấn cụ thể bởi các chuyên gia, từ đó có những lựa chọn đúng đắn và an toàn cho cả mẹ lẫn con.