Vitamin A quan trọng như thế nào?

Tác dụng phụ có đáng sợ?

Dù con gái đã 3 tuổi nhưng chị Lê Thị Lan (Dương Nội, Hà Nội) vẫn chưa cho con uống vitamin A liều cao vào các dịp trạm y tế tổ chức cho trẻ uống. Chị Lan cho biết có lần con uống xong bị tiêu chảy, nôn ói. Dù biết đó là tác dụng phụ của vitamin A nhưng chị vẫn lo mất nhiều hơn được.

BS Trương Hữu Khanh – Bệnh viện Nhi đồng 1, TPHCM, cho biết trẻ uống vitamin A có tác dụng phụ không là câu hỏi được rất nhiều mẹ quan tâm. Nhiều nghiên cứu khoa học đã chỉ ra, vitamin A an toàn với trẻ nhỏ. Thực tế vẫn có khoảng 1.5-10% trẻ nhỏ gặp tác dụng phụ khi sử dụng hoạt chất này. Bởi vì thực tế không có bất cứ thực phẩm hay thuốc nào an toàn tuyệt đối 100 %.

Các triệu chứng hay gặp như trẻ có thể bị nôn ói, tiêu chảy, đầy bụng, thóp hơi phồng. Một số trẻ có thể có tình trạng dị ứng, đau đầu, khó thở cục bộ.

Thông thường các triệu chứng này sẽ chỉ kéo dài trong vòng 1-2 ngày rồi tự giảm và biến mất mà không gây nguy hiểm tới sức khỏe bé. Theo các chuyên gia, tùy vào độ tuổi và cân nặng của từng bé mà độ nặng nhẹ của triệu chứng sẽ khác nhau.

Thông thường những bé càng nhỏ tuổi, càng yếu thì càng dễ gặp phải tác dụng phụ này. Tuy nhiên, thiếu vitamin A sức khỏe của trẻ sẽ bị ảnh hưởng rất nhiều. Trẻ có thể không phát triển và chậm lớn hơn bạn bè đồng trang lứa. Vì vậy, trẻ cần uống vitamin A đúng lịch.

“Quáng gà” là do tình trạng thiếu vitamin A. Rhodopsin giúp cho mắt nhìn thấy ánh sáng yếu. Rhodopsin được tạo nên từ hợp chất protein và carotenoit (dẫn chất của Vitamin A), vì vậy khi thiếu vitamin A khả năng nhìn của mắt lúc ánh sáng yếu sẽ bị giảm, hiện tượng này thường xuất hiện vào lúc trời nhá nhem tối. 

Trẻ cần bổ sung vitamin A theo đúng độ tuổi.

 
Năm 2009, ước tính còn hơn 500.000 trẻ em trên toàn thế giới bị quáng gà và suy giảm thị lực do thiếu vitamin A. Nhưng điều quan trọng hơn là các nghiên cứu về cuộc đời các bé này đều ghi nhận tỷ lệ tử vong, bệnh tật và gánh nặng xã hội của nhóm trẻ quáng gà do thiếu vitamin A là rất lớn.
 
Hai vai trò của vitamin A

Thứ nhất, vitamin A cấu thành nên lớp nhày và tăng tính bảo vệ của niêm mạc không chỉ mắt mà còn toàn bộ niêm mạc cơ thể, nó là cấu trúc chính của hệ miễn dịch ở niêm mạc từ hô hấp, tiêu hóa, da.... Nên việc bổ sung vitamin A còn tăng cường đề kháng cho hệ hô hấp và tiêu hóa giúp giảm tỷ lệ tiêu chảy, nhiễm trùng nặng....

Thứ hai, vitamin A là chất giúp các tế bào miễn dịch được kích hoạt, nhân lên và biệt hóa để chống lại sự xâm nhập của vi sinh vật, đặc biệt là dòng tế bào T.
 
Những người cần bổ sung vitamin A đó là trẻ từ 6-36 tháng tuổi hoặc trẻ có nguy cơ cao thiếu hụt vitamin A, suy dinh dưỡng nặng, tiêu chảy kéo dài, viêm hô hấp tái đi tái lại, trẻ có dấu hiệu khô mắt…cần bổ sung vitamin A. Ngoài ra, phụ nữ đang cho con bú trong vòng 1 tháng sau sinh.
Liều lượng cần uống: Dưới 6 tháng tuổi, không được bú mẹ: 50.000 đơn vị
• Từ 6-12 tháng tuổi: 100.000 đơn vị
• Từ 12-36 tháng tuổi: 200.000 đơn vị
• Trẻ dưới 5 tuổi có nguy cơ thiếu Vitamin A
• Trẻ được chẩn đoán xác định nhiễm Sởi
• Bà mẹ sau sinh 1 tháng: 200.000 đơn vị
 
Viên nang vitamin A sử dụng an toàn, hiệu quả, tác dụng phụ thoáng qua như đau bụng, nôn ói… sẽ tự mất đi sau ít giờ mà không cần xử trí. Nếu có các tác dụng phụ biểu hiện nhiều hơn như đau bụng nhiều, nôn mửa liên tục, dị ứng cần đưa trẻ đến cơ sở y tế.

Khánh Chi