Tết có cần kiêng thịt chó và những lưu ý khi ăn

Ảnh minh họa.

Không có cơ sở khoa học

Người Việt Nam quan niệm rằng ăn những món ăn may mắn sẽ đem lại tốt lành, vận may cả năm tới. Tuy nhiên, cũng có một số món ăn được liệt vào danh sách nên kiêng kỵ vào ngày đầu năm để tránh những điều đen đủi, không tốt tới cho gia đình mình.

Theo đó ở một số vùng miền người dân thường kiêng ăn thịt chó, thịt ngan, mực …vào dịp Tết.

Mặc dù, thịt chó là một loại thức ăn rất giàu chất dinh dưỡng và được nhiều người ưa thích không chỉ ở hương vị mà còn được coi là món ăn đặc trưng. Thông thường, thịt chó được ăn vào cuối tháng với ý nghĩa là món ăn giải xui xẻo. Trong những ngày đầu năm mới, người Việt quan niệm rằng không nên ăn vì "đen như mõm chó", để tránh gia đình mình gặp vận xui, không may mắn suốt cả năm.

Trao đổi với phóng viên, PGS. TS Bùi Hoài Sơn, Viện trưởng Viện Văn hóa Nghệ thuật Quốc gia Việt Nam cho biết, kiêng kị nói chung là những thói quen, phong tục truyền thống, dựa vào cảm nhận, trải nghiệm cộng đồng, nhiều hơn khoa học, và cũng khó xác định đúng, sai vì tất cả do tâm lý sinh ra.

Chính vì thế, dù khoa học đã rất phát triển, những chứng minh của khoa học có thể trang bị cho con người những thông tin để bác bỏ hay ủng hộ những kiêng kị nhất định nào đó, thì vẫn có rất nhiều người tin và thực hành những kiêng kị.

Ở khía cạnh văn hóa, các kiêng kị giúp cho các nhà nghiên cứu hiểu rõ hơn về cách nhìn nhận về thế giới, tự nhiên và con người, thực hành tín ngưỡng, tôn giáo… của một cộng đồng nào đó.

“Không có đúng – sai, khoa học hay không khoa học liên quan đến phong tục tập quán. Và về mặt đạo đức, chúng ta cũng cần tôn trọng các biểu đạt đa dạng của văn hóa tồn tại ở các dạng kiêng kị này”, PGS. TS Bùi Hoài Sơn cho biết.

Tuy nhiên xét dưới góc độ khoa học, PGS. TS Bùi Hoài Sơn cho rằng cần có những nghiên cứu để kiểm chứng các dạng của tri thức dân gian, địa phương này. Bởi trên thực tế, cũng có những tri thức địa phương có giá trị khoa học, được khoa học chứng minh là đúng và sử dụng rộng rãi.

“Tuy nhiên, cũng có những tri thức dân gian ở dạng kiêng kị không có cơ sở khoa học, chỉ tồn tại nhờ niềm tin như kiêng ăn thịt chó, ngan, vịt,… vì thế có thể thay đổi nhờ khoa học và trình độ nhận thức ngày càng cao của người thực hành các kiêng kị này”, PGS. TS Bùi Hoài Sơn nhấn mạnh.

Theo ông Sơn, để thay đổi hành vi kiêng kị, chúng ta nhất thiết không được cưỡng ép mọi người từ bỏ mà cần vận động trên tinh thần khoa học, nâng cao nhận thức từ đó tạo ra chuyển biến trong hành vi. Và điều này hoàn toàn phù hợp với bối cảnh xã hội ngày hôm nay. 

Những lưu ý khi ăn thịt chó

Theo các chuyên gia dinh dưỡng, thịt chó cũng tương tự các loại thịt động vật khác như thịt bò, thịt trâu, thịt lợn, thịt gà... bởi cũng chứa các nhóm dinh dưỡng cơ bản như: Chất đạm, chất béo, canxi, sắt, các vitamin: A, B1, B2, B3... 

Tuy nhiên, thịt chó có năng lượng cao, trong 100g thịt chó cung cấp tới 338 Kcal nhiều hơn 118 Kcal của thịt bò và 199 Kcal của thịt gà.

Trong Đông y, thịt chó giàu chất đạm nhưng lại có tính nhiệt cao. Khi ăn thịt chó rất dễ gây nóng trong, đầy bụng, trướng bụng, khó tiêu. Thường xuyên ăn nhiều thịt chó gây gánh nặng cho hệ tiêu hóa, gan, thận.

Chính bởi quá giàu đạm nên các chuyên gia khuyến cáo người bệnh gout không nên ăn thịt chó.

Theo chuyên gia công nghệ thực phẩm PGS.TS Nguyễn Duy Thịnh vì hàm lượng đạm trong thịt chó rất cao nên ăn vào sẽ gây thừa đạm là nguyên nhân gây ra nhiều bệnh như: gout, rối loạn mỡ máu, hay một số bệnh lý liên quan đến tim mạch.

Những người đã mắc bệnh gout, cao huyết áp, tiểu đường, mỡ máu ăn thịt chó vào càng khiến tình trạng bệnh nặng hơn.

Ngoài ra, một số tài liệu cho rằng thai phụ nếu ăn nhiều thịt chó có thể khiến axit uric tăng lên dẫn đến nguy cơ cao về sản giật và tiền sản giật. Trong khi đó, nhiều nghiên cứu đã chứng minh người cao huyết áp, người bệnh đái tháo đường, người hay bị mẩn ngứa, mụn nhọt cũng nên hạn chế loại thực phẩm này.

H. Anh