Thị trường thuốc lá toàn cầu được dự đoán sẽ tiếp tục thu hẹp
Báo cáo cho thấy, năm 2017 thị trường thuốc lá điếu toàn cầu tiêu thụ 5.500 tỷ điếu, giảm 1% so với năm 2016; giá trị thị trường khoảng 680 tỷ USD.
Để hạn chế tác hại của thuốc lá đối với sức khỏe con người, nhiều quốc gia đã có những quy định mang tính cứng rắn đối với các công ty sản xuất thuốc lá.
Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) và EU chống lại ngành công nghiệp thuốc lá khi cho rằng bao bì tiêu chuẩn hóa không có tác động rõ rệt đối với tỷ lệ người hút thuốc nhưng lại mở ra cánh cửa cho thị trường chợ đen.
Mặt khác, WHO khẳng định rằng biện pháp này có hiệu quả và sẽ loại bỏ được bất kỳ liên kết nào đến giao dịch bất hợp pháp.
Về phía EU, EU dự kiến số người hút thuốc sẽ giảm 2,4 triệu trong thời gian 5 năm sau khi đưa ra Chỉ thị về các Sản phẩm Thuốc lá đã được sửa đổi (TPD).
TPD, có hiệu lực vào tháng 5 năm 2016, đòi hỏi phải in hình ảnh cảnh báo và chữ lên 65% bề mặt của bao thuốc lá. Tuy nhiên để ngỏ cho các quốc gia thành viên tùy chọn việc có áp dụng bao bì tiêu chuẩn hay không.
Nghiên cứu mới được thực hiện bởi nhóm tư vấn kinh tế Châu Âu và được ủy quyền bởi Japan Tobacco International, cho thấy sự ra đời của bao bì tiêu chuẩn không có tác động đáng kể đối với tỷ lệ người hút thuốc hoặc tiêu thụ thuốc ở Anh.
Nghiên cứu dựa trên dữ liệu của chính phủ cho thấy ba trong năm người lớn ở Anh tin rằng bao bì tiêu chuẩn hóa sẽ dẫn đến sự gia tăng số lượng thuốc lá bất hợp pháp, mang lại lợi ích cho tội phạm có tổ chức.
"Bằng chứng và nghiên cứu ý kiến công chúng cho thấy rằng không nên áp dụng bao bì trơn ở Anh," Ben Townsend, người đứng đầu đối ngoại EU cho JTI, nói với EURACTIV.com.
Trước đó, Chính phủ Anh đã giới thiệu bao bì đơn giản cho các sản phẩm thuốc lá khi không có bằng chứng thuyết phục rõ ràng từ Úc. Thời gian 5 năm rưỡi vào thử nghiệm của Úc cho thấy bao bì trơn đã hoàn toàn thất bại trong việc giảm tỷ lệ người hút thuốc.
Úc là một trong những nước mà thuốc lá điếu có giá đắt nhất, với mức giá bán lẻ gần 40 AUD cho gói 30 điếu kể từ thời điểm ngân sách năm nay.
Ngày 1 tháng 9 tới là đến kỳ xem xét việc áp thuế đợt hai trong kế hoạch bốn đợt, liên tiếp tăng thuế tiêu thụ đặc biệt thuốc lá thêm 12,5%.
Mức tăng vào tháng 9 tới sẽ khiến giá của một gói thuốc lá 30 điêu lên khoảng 3 AUD. Khi đợt tăng đầu tiên được áp dụng vào năm ngoái, giá của một gói Winfield Blues 30 điếu đã tăng từ 32,50 AUD lên đến 35,20 AUD.
Tuy nhiên, có vẻ như giá cao đã không thuyết phục được những người hút thuốc bỏ thuốc lá. Theo tờ Nova Network, Úc đã chứng kiến số người hút thuốc giảm 0,2% trong thời gian ba năm gần đây, và cũng thấy rằng thuốc lá cũng được bán trong các gói bao bì tiêu chuẩn hóa.
Trong khi đó, số người bỏ hút thuốc ở Úc đã chậm lại trong những năm gần đây mặc dù nước này có có mức giá bán thuốc lá cao nhất thế giới.
Anh, Mỹ, Canada, Na Uy và Iceland được cho là nằm trong danh sách dài các quốc gia phương Tây đã đạt hiệu quả rõ rệt trong việc ngăn ngừa tác hại của thuốc lá khi công dân của họ từ bỏ thói quen hút thuốc với tốc độ nhanh hơn.
Ông Colin Mendelsohn, một chuyên gia điều trị cai thuốc lá và là giáo sư tại Trường Y tế cộng đồng và Y học cộng đồng tại Đại học New South Wales, cho rằng mức giá cao không còn ngăn chặn hiệu quả trong việc hạn chế số người hút thuốc lá.
Theo tờ Business Daily Africa, Cơ quan Thuế của Kenya (KRA) cho biết ngày 7 tháng 5 và qua quốc gia này đã phê chuẩn Nghị định thư của Tổ chức Y tế Thế giới Nghị định thư về loại bỏ thương mại trái phép đối với các sản phẩm thuốc lá, được ký kết vào tháng 11 năm 2012 và cần có chữ ký từ 40 quốc gia để có hiệu lực thi hành.
Khoảng 36 quốc gia đã phê chuẩn nghị định thư này, theo đó đòi hỏi các bên ký kết “theo dõi và truy xuất việc sản xuất và kinh doanh thuốc lá trong khuôn khổ pháp lý của họ, lưu giữ hồ sơ cũng như theo dõi và quản lý việc quá cảnh và bán hàng trực tuyến”.
Các bên ký kết cũng được yêu cầu chia sẻ thông tin về buôn bán thuốc lá bất hợp pháp, cung cấp hỗ trợ pháp lý lẫn nhau và dẫn độ các nghi phạm liên quan đến phi vụ. Tổng thư ký KRA John Njiraini nói: “Chuỗi thuốc lá trên toàn cầu rất phức tạp. Chúng ta đã thấy, ví dụ, bằng chứng về thuốc lá đã tìm đường vào đất nước chúng ta từ Montenegro.” Hệ thống quản lý hàng hóa có thuế của KRA, được thực hiện vào năm 2013 và được sửa đổi vào năm 2016, có thể theo dõi và truy xuất từ xa các sản phẩm (như thuốc lá điếu) có thuế.