Mẹ trẻ sinh 4 lần nhưng chỉ có 2 con lành lặn, nguyên nhân không thể ngờ

Chị Nga hạnh phúc khi giữ được đứa con khoẻ mạnh sau 4 lần sinh nở không trọn vẹn

Đó là tình cảnh đau xót của chị Nga, 38 tuổi ở Phú Xuyên, Hà Nội. Nguyên nhân của tình trạng này, theo chị Vũ Thị Nga do bản thân mang nhóm máu hiếm B Rh (D) âm.

Người đàn bà khốn khổ ấy cho biết, vợ chồng chị yêu và cưới nhau đều trẻ khoẻ. Con đầu lòng của hai vợ chồng cũng khoẻ mạnh bình thường nhưng đến con thứ hai thì bị vàng da sau 48 giờ sinh.

“Con lúc ấy bỏ bú, mắt nhìn ngược. Thấy con không bình thường, hai vợ chồng đưa con lên tuyến trên điều trị nhưng trên đường đi cháu đã không còn”, chị Nga ngậm ngùi nhớ lại.

Đến con thứ ba, khi sinh ra tại trạm y tế xã, chu kỳ vàng da 48 giờ sau sinh, bỏ bú lặp lại. Gia đình chị Nga lại cấp tốc chuyển con lên BV Nhi Trung ương điều trị. Tại đây, cháu được chẩn đoán vàng da tan huyết do bất đồng nhóm máu mẹ con.

Bé được chỉ định  thay máu. Dù được cứu sống, nhưng đến nay cháu thứ ba của chị Nga sống cũng “chẳng khác gì chết” khi con bị bại não, nằm liệt một chỗ.

“16 tuổi nhưng cháu không biết nói, không biết đi”, chị Nga rơm rớm nước mắt kể.

Thời điểm đấy, chị đã được các bác sĩ kết luận các con chị bị bệnh là do bất đồng nhóm máu mẹ con nhưng chị Nga vẫn không hề biết do mình thuộc nhóm máu hiếm.

Vì thế, ở lần mang thai thứ 4, chị cũng lo lắng nhưng được chồng động viên “con cái đến với mình nó là cái duyên”. Thế là chị vững tâm giữ lại cái thai và bắt đầu ý thức được việc đi khám để tìm ra sự bất thường của bản thân.

Khi thai được 12 tuần, chị đi khám và quản lý thai tại BV Phụ sản Hà Nội, xét nghiệm tại BV Phụ sản Hà Nội được phát hiện thuộc nhóm máu hiếm B Rh(D) âm. Chị được chuyển sang Viện Huyết học-Truyền máu Trung ương xét nghiệm, tư vấn và đánh giá kháng thể miễn dịch chống D, theo dõi.

Trải qua quá trình thai nghén, chị Nga đã chào đón con trai với cân nặng 2,8kg bằng phương pháp sinh mổ. Cháu bé vẫn bị vàng da sau sinh nhưng được chuyển ngay sang BV Nhi Trung ương điều trị nên tình trạng vàng da, tan máu giảm dần và không phải thay máu. Sau 3 ngày, cháu khỏe mạnh và được về nhà.

Người mẹ trẻ ấy vui sướng thông tin “đến nay, cháu bé đã gần 2 tuổi phát triển khỏe mạnh, nhanh nhẹn”.

Trường hợp trẻ bị vàng da do bất đồng nhóm máu mẹ con không phải cá biệt. ThS. Hoàng Thị Thanh Nga, Phó trưởng khoa Huyết thanh học nhóm máu, Viện Huyết học-Truyền máu Trung ương cho biết, tại khoa cũng đã phối hợp tư vấn, điều trị cho một bé trai được đẻ thường tại BV Phụ Sản Trung ương với cân nặng 3,4 kg. Trẻ vàng da ngay sau sinh và tăng dần, được chuyển sang BV Nhi Trung ương để điều trị.

Theo Ths. Hoàng Thị Thanh Nga, bất đồng nhóm máu mẹ con là sự không phù hợp kháng nguyên hồng cầu giữa mẹ và con, dẫn đến sự phá hủy các tế bào hồng cầu của con do kháng thể của mẹ. Bên cạnh bất đồng nhóm máu mẹ con hệ ABO và Rh(D) thì có thể gặp bất đồng các kháng nguyên nhóm máu khác giữa mẹ và con.

Về cơ chế gây bệnh, do mẹ và con có bất đồng kháng nguyên hồng cầu: Trên bề mặt hồng cầu của người mẹ vắng mặt kháng nguyên nhóm máu mà trên bề mặt hồng cầu của con lại có mặt kháng nguyên nhóm máu này. Nếu hồng cầu của người con lọt vào hệ tuần hoàn của người mẹ (thông qua chuyển dạ đẻ, các sang chấn sản khoa hoặc các thủ thuật làm lưu thông máu mẹ và con như chọc ối, sinh thiết gai rau …), cơ thể mẹ sẽ nhận kháng nguyên hồng cầu của con là “lạ” và sinh ra kháng thể miễn dịch chống lại kháng nguyên hồng cầu của con.

Kháng thể miễn dịch này của mẹ dễ dàng đi qua hàng rào rau thai vào cơ thể con, gắn lên bề mặt hồng cầu của con và gây vỡ hồng cầu của con. Thông thường em bé ở lần mang thai đầu tiên ít có nguy cơ bị bệnh vàng da tan huyết do bất đồng nhóm máu mẹ con so với những em bé ở những lần mang thai tiếp theo.

“Hậu quả bất đồng nhóm máu mẹ con nếu nặng dẫn đến phù thai, thai lưu. Nhẹ thì vàng da tan huyết ở trẻ sơ sinh. Nếu không điều trị kịp thời, sản phẩm phân hủy của hemoglobin là bilirubin-tăng cao quá mức trong máu, nó sẽ tích tụ trong tổ chức thần kinh giàu lipid gây ra chậm phát triển trí tuệ hoặc tử vong cho trẻ sơ sinh và thai nhi, bác sỹ Thanh Nga cảnh báo.

Vì vậy, để tránh những hậu quả do bất đồng nhóm máu mẹ-con, bác sỹ khuyến cáo, mọi người nên biết thông tin về nhóm máu của mình. Nếu thuộc nhóm máu Rh(D) âm thì cần quản lý thai nghén tại những cơ sở y tế có khả năng giải quyết bất đồng nhóm máu mẹ con.

N. Huyền