Kết luận vụ nông dân trồng hành tím bị mù mắt tại Sóc Trăng

Thứ trưởng Nguyễn Thanh Long thăm hộ gia đình sản xuất hành tím

Mù mắt do canh tác hành tím

GS.TS Nguyễn Thanh Long, Thứ trưởng Bộ Y tế đã trực tiếp kiểm tra trạm y tế xã Vĩnh Hải, thăm khám tại một số hộ gia đình có người bị mù mắt và kiểm tra một số cơ sở sản xuất, lưu trữ hành giống.

Bà Lý Thị Hiên, 58 tuổi ở ấp Trà Sết, xã Vĩnh Hải, thị xã Vĩnh Châu cho biết, bà đã không nhìn thấy mọi vật xung quanh từ hơn 2 năm nay, bắt đầu từ việc bóc hành, bụi bắn vào mắt, gây viêm đỏ mắt, chảy nước mắt nhiều. Vì dụi mắt nhiều lần rồi sau đó mắt bị viêm nhiễm nên bà mua thuốc nhỏ mắt Dexacol về nhỏ. Mắt bà sau đó càng đỏ nặng và mù luôn. 

Ông Lâm Chia, 40 tuổi, trồng khoảng 200m2 hành, cũng bị mù 6 năm nay cho biết: “Cách đây 6 năm, sau khi cắt hành mắt tôi bị đau, rát rồi đỏ lên kèm ngứa nên mua thuốc nhỏ mắt để tra nhưng mắt không đỡ, sau đó nhìn thấy cứ lờ mờ rồi bị mù hẳn”.

Theo GS.TS Nguyễn Thanh Long, bệnh về mắt tại Thị xã Vĩnh Châu, Sóc Trăng liên quan đến hành tím là vấn đề y tế công cộng khẩn cấp. Bộ Y tế đã giao Viện Y tế công cộng TP HCM nghiên cứu tình hình dịch tễ học các bệnh về mắt tại thị xã Vĩnh Châu, Sóc Trăng để tìm ra nguyên nhân và các giải pháp khắc phục.

Kết quả nghiên cứu điều tra của Viện Y tế công cộng TP HCM cho thấy: tổng số người bị mù 2 mắt và mù 1 mắt được Trung tâm y tế thị xã Vĩnh Châu ghi nhận là 1.248 người, trong đó 967/1248 (77%) là mù 1 mắt; 281/1248 (23%) là mù 2 mắt. Điều đáng chú ý là tỷ lệ mù ít nhất 1 mắt của Vĩnh Châu là 6 người/1.000 dân, riêng tại Phường 2 và xã Vĩnh Hải tỷ lệ này cao gần gấp hai lần (11 người/1.000 dân), cao hơn rất nhiều so với tỷ lệ chung của toàn quốc là 5 người/1.000 dân.

Viêm loét giác mạc là nguyên nhân hàng đầu của mù 2 mắt (20,3%), mù 1 mắt (45,3%) và giảm thị lực ít nhất một mắt là 39,7%. Xã phường có tỉ lệ mù 2 mắt và 1 mắt cao nhất là phường 2 (15,7%; 29,1%), Vĩnh Hải (15%; 25,8%), Lai Hòa (14,6%; 9,5%) và Lạc hòa (12,5%; 8,8%).

Theo phân tích của Viện Y tế công cộng TP HCM, viêm loét giác mạc tại Vĩnh Châu có thể xem như một bệnh liên quan đến các hoạt động canh tác hành tím, đặc biệt là giai đoạn: cắt hành, làm đất trồng hành. Các tổn thương giác mạc gây ra do bụi đất, bụi vỏ hành, do tay bẩn dụi mắt, do tinh dầu hành tím bốc lên gây kích ứng và bỏng nhẹ giác mạc. Nhiễm nấm mốc có trong hành cũng tạo điều kiện viêm loét giác mạc do nấm.

Việc điều trị viêm loét giác mạc không kịp thời, điều trị sai, tự điều trị làm cho bệnh diễn biến nặng gây sẹo giác mạc và giảm thị lực, trường hợp nặng gây mù lòa. Không có mối liên quan giữa việc sử dụng hóa chất bảo vệ thực vật hay các yếu tố môi trường (đất, nước) với nguyên nhân gây viêm loét giác mạc và mù lòa tại Vĩnh Châu.

Kiểm tra mắt cho người dân trồng hành tím tại Sóc Trăng

Có thể phòng ngừa

Từ kết quả nghiên cứu và qua thị sát thực tế GS.TS Nguyễn Thanh Long cho biết dự phòng viêm loét giác mạc là phương pháp tối ưu nhất cho việc giảm tỉ lệ các trường hợp bị mù tại Vĩnh Châu. Hầu hết các trường hợp bị viêm loét giác mạc và bị mù tại Vĩnh Châu có thể dự phòng và điều trị được.

GS.TS Nguyễn Thanh Long đã giao Bệnh viện Chợ Rẫy, Bệnh viện Mắt TP HCM hỗ trợ Vĩnh Châu trong việc điều trị và dự phòng các trường hợp bị tổn thương mắt. Thứ trưởng cũng chỉ đạo và kiến nghị các cơ quan chức năng địa phương cần thực hiện đồng bộ các giải pháp để phòng chống bệnh viêm loét giác mạc, mù lòa, bảo vệ sức khỏe người dân làng nghề sản xuất hành tím: Các cơ sở sản xuất phải đảm bảo thực hiện tốt các quy định vệ sinh lao động; khám sàng lọc định kỳ cho người lao động nhằm phát hiện sớm và điều trị kịp thời;

Ngành y tế địa phương tăng cường tuyên truyền, vận động người lao động và người dân thực hiện các biện pháp dự phòng như sử dụng kính và các phương tiện bảo hộ khẩu trang, găng tay khi thu hoạch, sản xuất hành, hướng dẫn người lao động, người dân sử dụng nước muối sinh lý rửa mắt hàng ngày, tăng cường vệ sinh cá nhân, rửa tay sạch sẽ. 

Khi mắt bị viêm cần nhanh chóng đến cơ sở y tế để khám, điều trị thích hợp. Không tự điều trị theo kinh nghiệm hoặc dân gian; Các cơ sở điều trị chuyên khoa cần tổ chức khám sức khoẻ, điều trị viêm loét giác mạc theo phác đồ điều trị. Phương pháp điều trị viêm loét giác mạc chủ yếu là dùng nước muối sinh lý rửa mắt, điều trị phối hợp kháng sinh phổ rộng và kháng sinh kháng nấm.