Hải quân Pháp và cuộc chiến tàu ngầm hiện đại
![]() |
Tàu ngầm Perle của hải quân Cộng hòa Pháp |
Giữa tháng Sáu, hai chiến hạm của Nga đã cơ động trên eo biển Messina giữa Sicily và Calabria, di chuyển theo hướng Bonifacio. Đó là tàu chống ngầm hạng nặng "Đô đốc Levchenko" đi cùng với tàu "Liman" trinh sát và tác chiến điện tử. Hai chiến hạm từ từ cơ động đến Toulon, nơi có căn cứ tàu ngầm hạt nhân của Pháp. Đội chiến hạm Nga di chuyển dọc theo biên giới của lãnh hải 12 hải lý tính từ bờ biển, sử dụng vùng nước tự do hảng hải của khu vực trung lập. Hai chiến hạm hoạt động trong trạng thái không bị can thiệp và thực hiện các chế độ hoạt động thường xuyên.
Như đã rõ sau này, tuyến hải hành của hạm tàu Nga theo bờ biển Côte d'Azur mang một thông điệp rõ ràng: họ đã đặt một chữ thập Maltese rất lớn trên biển Địa Trung Hải. Vào thời điểm này cuộc khủng hoảng Ukraina có một khoảng lắng dịu. Sự kiện được công bố tại Moscow theo báo chí chính thống đã giải thích lý do các hoạt động của chiến hạm Nga: đó là một phản ứng với Pháp, được coi là sự đáp trả của Nga đối với sự kiện tàu trinh sát Pháp Dupuy-de-Lome tiến vào biển Đen và hướng về phía Crimea.
Những sát thủ biển khơi.
Sự kiện biểu dương lực lượng này đã khiến Bộ tham mưu Pháp chuyển sang trạng thái sẵn sàng chiến đấu. Để bảo đảm an ninh chung, Hải quân Phápvà Hải quân các nước láng giềng gần nhất là Italia và Tây Ban Nha có trách nhiệm đảm bảo an ninh vùng nước Địa Trung Hải. Trong tình huống này, lực lượng hải quân phải thiết lập cơ chế giám sát các tàu nước ngoài. Không quân hải quân có nhiệm vụ tuần tra theo dõi tàu lạ từ trên không. Mặc dù vậy, giám sát các chiến hạm nước ngoài còn được tiến hành dưới biển. Tàu ngầm nguyên tử Perle, một trong sáu tàu ngầm hạt nhân có căn cứ ở Toulon, được lệnh theo sát các chiến hạm Nga.
![]() |
Tàu ngầm Perle |
Ngay lập tức, trên tàu diễn ra các hoạt động khẩn trương sôi động. Các thủy thủ chạy vội đến tập trung ở khoang chỉ huy. Hoạt động theo dõi và giám sát kéo dài nhiều giờ trên màn hình các đài sonars. “ Tàu ngầm quân sự - Thú săn mồi trên đại dương” thuyền trưởng Jérôme Colonna d’Istria ưu thích nhắc lại câu nói này.
Cần phải loại bỏ khỏi đầu những truyền thuyết săn ngầm mà John McTiernan trong "The Hunt Red October "" và số phận buồn thảm của K-19. Chiến tranh Lạnh lùi xa vào quá khứ. Các chiến hạm của Nga từ Murmansk thường rẽ vào Toulon trước khi tiếp tục hành trình lên phía tây Địa Trung Hải, trong những năm gần đây Nga còn trở thành đối tác của Pháp trong lĩnh vực xuất khẩu trang thiết bị quân sự. Khi các thủy thủ hằn học nhìn nhau qua kính ngắm, màn hình sonars và radars thì các chuyên gia kỹ thuật trao đổi với nhau những kinh nghiệm ở San Nazaire trên bờ biển Đại Tây Dương, nơi đang tiến hành thử nghiệm tàu sân bay trực thăng mới "Vladivostok" lớp Mitral.
Không kẻ thù, không bạn bè.
Trong lòng nước biển không có kẻ thù và cũng không có bạn bè. Đối với tàu ngầm chỉ tồn tại những đối tượng phải quan tâm và theo dõi, thủy thủ đoàn xác định dấu hiệu âm thanh và ý đồ của đối tượng. Chính vì vậy tất cả các tàu ngầm Pháp đều duy trì sự cảnh giác cao độ. Các chuyên gia âm thanh tiếng vang trên tàu Perle kể về những cú bùng phát mạnh mẽ adrenaline (tim đập nhanh, hồi hộp và căng thẳng nguy hiểm). Từ thời điểm bức tường Beclin xụp đổ cho đến nay đã 25 năm, nhưng những thủy thủ tàu ngầm vẫn theo đuổi mục tiêu truyền thống: phát hiện tàu ngầm đối phương (không quan trọng tầu ngầm Nga hay Mỹ).
Cuộc chiến tàu ngầm lại càng trở lên có ý nghĩa đặc biệt hơn khi các cường quốc thế giới dẫn đầu là Trung Quốc đã thành lập các hạm đội hải quân hùng mạnh. Trên thế giới có khoảng 500 tàu ngầm và đến năm 2020 sẽ có thêm 100 chiếc nữa. “Tất cả đều xảy ra dưới biển sâu” – một nhà lịch sử quân sự Pháp đã nhận xét. Hiện nay, Mỹ đã có nhiều chục tàu ngầm và đang hiện thực hóa tầu tuần dương đổ bộ tàng hình Zumwalt, loại tầu đã đưa vào thực tế khoa học viễn tưởng. Cuộc khủng hoảng nặng nề của Nga sau sự tan rã của Liên xô đã chấm dứt, Hải quân Nga lại có thể biểu dương lực lượng và sức mạnh của mình. Theo lời của các chuyên gia quân sự Pháp, phát hiện tàu ngầm Nga là một điều hoàn toàn không đơn giản.
“ Trong 10 năm trở lại đây” sứ mệnh của chúng tôi trở lên khốc liệt hơn” thuyền trưởng tàu Perle nói. Tàu ngầm nguyên tử, phương tiện tác chiến hiệu quả được các tướng lĩnh yêu thích khi tiến hành các hoạt động trinh sát, tình báo ở vùng nước ven bờ. Các phương tiện tác chiến điện tử hiện nay có ở mọi quốc gia và lực lượng quân đội. Tàu ngầm là phương tiện duy nhất có thể bí mật tiếp cận một số khu vực quan trọng mà không làm lộ mình” – đại diện Hải quân Pháp giải thích. “Tiến hành các hoạt động chụp ảnh mục tiêu, bí mật thu thập các cuộc trao đổi vô tuyến, xác định các vị trí chiến đấu của radars, tên lửa….Trong mọi lĩnh vực khả năng của Pháp đã phát triển vượt bậc.” Ông nói.
Ưu thế tàng hình
“ Quan sát nhưng không bị phát hiện” Chính vì vậy mà phó thuyền trưởng tàu Perle Axel R. quyết định chọn nghề này 11 năm trước. Hiện nay toàn bộ mặt biển và đại dương đều được quan sát và theo dõi kỹ càng bởi vệ tinh và máy bay không người lái. Chỉ riêng có tàu ngầm có được ưu thế đặc biệt, đó là tàng hình trước sự quan sát của đối phương. “Bí mật và có thể có mặt ở khắp mọi nơi, khả năng bất ngờ xuất hiện dường như từ hư không – đây chính là ưu thế vượt trội của tàu ngầm – Axel phát biểu – Khi chúng tôi được cử đi thực hiện nhiệm vụ, chúng tôi không cháy bỏng bởi nhiệt tình nhưng chúng tôi biết, đó chính là sứ mệnh của chúng tôi...
Bộ quốc phòng đã chi hàng tỷ EURO để duy trì ưu thế chiến lược này. “Chúng ta nỗ lực cố gắng dự đoán được mọi sự thay đổi trong lĩnh vực phát hiện mục tiêu - Laurent Collet-Billon, chịu trách nhiệm về vấn đề phát triển vũ khí trang bị phát biểu trước Quốc hội vào tháng 5. Trong tương lai, có thể có khả năng phát hiện được dấu vết rất ít ỏi các hạt cơ bản thoát ra từ lò phản ứng hạt nhân lắp đặt trên tàu ngầm nguyên tử, cũng không có nghi ngờ khả năng có thể quan sát thấy được các xoáy trên bề mặt nước biển, dấu vết của tàu ngầm đang cơ động dù là với tốc độ nhỏ nhất và ở độ sâu lớn nhất. Nhưng hiện nay những khả năng tương tự như vậy vẫn chưa được đặt ra.
Ven bờ Địa Trung Hải một bước ngoặt quan trọng làm thay đổi tình hình, đó là hành động can thiệp trực tiếp vào Libya. Nhiệm vụ đầu tiên phải thực hiện là tiến hành các chiến dịch quan sát từ hướng biển. Một nhiệm vụ tương tự đặt ra cho các thủy thủ là trước và sau khủng hoảng Syria. Nhiệm vụ trinh sát bao gồm: theo dõi các hoạt động của radars đối phương, chụp ảnh theo dõi các di chuyển quân đội Syria, nhận dạng và định danh các chiến hạm hoạt động ven bờ biển. Trong khuôn khổ của NATO các chiến hạm Pháp, Anh, Mỹ đảm nhiệm vùng nước Địa Trung Hải là khu vực hoạt động an toàn. Những dấu vết còn lại của Chiến tranh lạnh chính là khả năng cùng hợp đồng tác chiến với các đồng minh” – Bộ tổng tham mưu quân đội Pháp nhận định.
45 ngày dưới biển khơi
Năm 2013 tàu ngầm Perle nhận nhiệm vụ tiến hành các chiến dịch ở bờ biển Syria: thủy thủ đoàn đã có 45 ngày hoạt động liên tục dưới biển cho đến khi cạn toàn bộ lương thực thực phẩm: “Trong thời gian tiến hành chiến dịch chúng tôi có cảm giác là đã làm tất cả những gì mà chúng tôi được huấn luyện” thuyền trưởng nhớ lai, “chỉ còn thiếu mỗi mệnh lệnh khai hỏa vào các chiến hạm đối phương. Chúng tôi được huấn luyện để khi ngày đó đến, nhận lệnh và chúng tôi sẽ hành động không một chút băn khoăn”. Điều đó có thể xảy ra trong thời gian cuộc chiến ở Kosovo năm 1999, nếu như tàu ngầm của người Serbia rời căn cứ Kotor. Hoặc ở Libya vào năm 2011, nếu hạm đội của Gaddafi rời cảng.
Tháng 6.2014 thủy thủ đoàn Perle huấn luyện và thực hiện các bài tập thoát khỏi sự đeo bám, truy đuổi của đối phương. Máy bay trực thăng và máy bay chống ngầm trên boong của các chiến hạm Nga có được các trang thiết bị chống ngầm rất hiệu quả. Tàu ngầm nguyên tử Perle phải huấn luyện phương pháp thoát khỏi sự theo dõi của các sonars chủ động trên các phao chống ngầm, được thả trực tiếp trên mặt biển. Các sĩ quan trực chỉ huy trên boong tầu tập trung cao độ và điều khiển tàu ngầm tìm lối thoát khỏi bẫy nguy hiểm mà máy bay chống ngầm Pháp thiết lập trong các cuộc diễn tập. Các kịch bản thục luyện rất sát với cuộc khủng hoảng đang diễn ra trên bờ biển Địa Trung Hải, theo các bài diễn tập này Perle phải tiêu diệt frigate của đối phương. Ngư lôi được phóng…thuyền trưởng khuyến kích các thủy thủ trong thời gian tiến hành bắn diễn tập: “chúng ta sẽ không chết khi chỉ cách ly cocktail Sangria hai bước chân”.
"Chúng ta - những cướp biển cuối cùng!"
Cuộc chiến tranh vô hình tiếp tục được hoàn thiện trong các không gian chiến trường khác: đổ bộ lực lượng đặc nhiệm từ tàu ngầm. Nhiệm vụ của họ có thể là hủy diệt các hệ thống truyền thông, cắt các cáp ngầm, chỉ thị mục tiêu cho các đòn không kích, vận chuyển sinh lực… những kỹ năng này hạm đội tàu ngầm nguyên tử đã mất từ sau năm 2000-x. Tàu diesel đã thay thế tàu ngầm nguyên tử do sử dụng chủng loại này được cho là quá đắt đỏ. Nhiều người đã đọc cuốn "Casablanca" của chỉ huy trưởng Jean L'Herminier, vào năm 1943 đổ bộ một tiểu đoàn chủ lực lên Ajaccio để giải phóng Corsica.
Lần này Perle đang rẽ nước Đại Tây Dương thực hiện nhiệm vụ, Một phân đội trinh sát và vô hiệu hóa mục tiêu, đơn vị ưu tú của lính thủy đánh bộ từ Lorient, cùng với các Zodiac và tất cả thiết bị của họ đã chiếm hết không gian còn trống trong khoang phóng ngư lôi. Hạm đội đang huấn luyện chiến thuật tác chiến “phương pháp hành động mới”, kết hợp hỏa lực với hoạt động tác chiến của các lực lượng đặc nhiệm đổ bộ từ tàu ngầm. Ngoài ra, phương án sử dụng lực lượng đổ bộ còn được dùng để hiệu chỉnh hỏa lực tập kích đường không của Rafale: mệnh lệnh khải hỏa có thể được phát ra trực tiếp từ tàu ngầm. Năm 2017, hạm đội sẽ nhận thế hệ tàu ngầm mới Barracuda, khắc phục thiếu sót nghiêm trọng trong hệ thống của Hải quân Pháp. Trên tàu ngầm thế hệ này sẽ có khả năng phóng tên lửa hành trình tương tự như Tomahawks của Mỹ. Hơn thế nữa, các tàu ngầm thế hệ mới sẽ được trang bị cho các chiến dịch lớn có sự tham gia của lực lượng đặc nhiệm, trước hết là lực lượng đặc nhiệm người nhái.
Những hành động chiến đấu như vậy thường xuyên diễn ra đối với Thú săn mồi biển khơi trong chiến tranh tàu ngầm. “Perle — đây là Ngọc”, “Ngọc đen - đó là chúng ta — những cướp biển cuối cùng!” — sĩ quan chỉ huy tuyên bố khi kết thúc đợt huấn luyện. Trong khi đó tàu chống ngầm hạng nặng "Đô đốc Levchenko" di chuyển lên phía bắc Đại Tây Dương. Và sẽ có những phương tiện theo dõi, giám sát khác bám theo.
Phóng viên tờ Le Monde Nathalie Guibert trở thành người phụ nữ đầu tiên có mặt trên tàu ngầm hạt nhân Perle. Từ năm 2017 sẽ “phụ nữ hóa” lĩnh vực quân sự cuối cùng chỉ dành cho đàn ông ở Pháp.
Nguồn: "Le Temps", Thụy Sĩ
Theo Trịnh Thái Bằng (Quocphonganninh.edu.vn)