Rượu bia hại thế, cấm được không?
Nói về điều này, trả lời Infonet, BS Trịnh Tất Thắng, Giám đốc Bệnh viện Tâm thần TPHCM cho biết, bia rượu là một loại đồ uống có chất kích thích, nếu dùng đúng mức sẽ mang lại cảm giác hưng phấn, thoải mái trong giao tiếp, nhất là trong các bữa tiệc thân mật.
Tuy nhiên, nếu lạm dụng, đây sẽ là một chất độc (etanol) tác động trực tiếp đến các cơ quan trọng cơ thể như gan, dạ dày, tiêu hóa và đặc biệt là các tế bào thần kinh. Nồng độ cồn cho phép theo quy định của luật pháp là 0,5g/100ml máu, tương đương 2 ly rượu vang hoặc 1 lon bia.
Các nghiên cứu cho thấy, nếu nồng độ rượu ở mức từ 0,8g/100ml máu trở lên, các phản xạ vận động giảm từ 30 – 50%, thị lực giảm 25%. Nếu nồng độ cồn lên đến 2,5g/100ml máu, người uống sẽ rơi vào tình trạng ngây dại; nồng độ cồn 3,5g sẽ khiến người uống hôn mê và nếu lên đến 5g/100ml máu có thể sẽ khiến ngưng thở, tử vong.
Khi lạm dụng bia rượu sẽ dẫn đến những cơn say xỉn cấp tính, loạn thần do không kiềm chế, kiểm soát được bản thân, đây là lý do dẫn đến phóng xe nhanh, chạy ẩu gây tai nạn cho chính người uống rượu và cho người khác.
Với tác hại của rượu bia là rõ rệt như vậy, phải chăng chúng ta nên cấm hẳn rượu bia? PV Infonet đã có cuộc trao đổi với các luật sư về vấn đề này. Tuy nhiên, các luật sư đều cho rằng cấm rượu bia, không dễ.
Phóng viên Infonet đã có cuộc trao đổi với luật sư Huỳnh Kim Ngân, Trưởng văn phòng luật sư Chân Thiện Mỹ (Đoàn luật sư Tp Hồ Chí Minh) về vấn đề này.
Thưa luật sư, trong những bài báo trước, Infonet đã chỉ ra hàng loạt những con số, những thông tin cho thấy tác hại của rượu bia đối với đời sống, sức khỏe con người. Quan điểm của luật sư có nên cấm rượu bia không?
Quan điểm của tôi là không nên cấm rượu bia, vì:
Trước hết, rượu bia là một loại sản phẩm do con người tạo ra trong quá trình lên men. Khi sử dụng quá một liều lượng nhất định, tôi nhắc lại là vượt quá, đối với từng cơ thể thì rượu bia sẽ kích thích thần kinh, tạo ức chế thần kinh trung ương dẫn đến việc người sử dụng bị suy giảm khả năng điều khiển nhận thức của mình, từ đó phát sinh những vấn mang tính tiêu cực trong xã hội như: tai nạn giao thông, gây gổ, bạo lực, . . . Như vậy, tác hại về mặt xã hội do rượu bia gây ra, con người hoàn toàn nhận thức được và kiểm soát được. Chỉ có những người lạm dụng rượu bia mới dẫn đến nguy cơ tạo ra những vấn đề tiêu cực cho xã hội nêu trên.
Về mặt tác động đến sức khoẻ người sử dụng thì bản thân rượu bia không phải là chất độc hại, không chứa độc tố nguy hiểm mà nó là loại thức uống có cồn. Chính vì lẽ đó, lạm dụng quá mức sẽ ảnh hưởng đến sức khoẻ, nhưng sử dụng vừa phải thì vô hại, nếu so sánh với loại thức uống khác cũng có ý nghĩa tương tự, “bạn uống quá nhiều cocacola cũng không tốc cho sức khoẻ.”
Mặc khác, từ xa xưa, rượu là loại sản phẩm mang tính văn hoá đặc trưng, gắn liền với một vùng miền, thậm chí gắn với một dân tộc, nó như một thứ thức uống không thể thiếu trong những dịp lễ hội, cúng kiến hay những lể nghi giao tiếp. Về nhận thức chung của cộng đồng, rượu bia đã trở thành sản phẩm không thể thiếu được trong đời sống hàng ngày. Ở Việt Nam, bạn có thể thấy những vùng Tây Bắc lạnh giá, rượu Ngô thì không thể thiếu được, hay vùng Đồng Bằng sông Hồng, ta có Rượu Làng Vân; những vùng Cao Nguyên thì đồng bào dân tộc có Rượu Cần… xa hơn nữa là các Quốc gia Châu Âu có những loại rượu danh tiếng Cognac, Whisky, hay khu vự Trung Mỹ thì có các loại Vang đỏ . . .
Vậy nếu muốn cấm rượu bia thì có trái với các quy định của pháp luật hay không?
“Cấm rượu bia” thì có hai hình thức: cấm sản xuất hay cấm sử dụng. Nếu cấm sản xuất thì chỉ có Quốc hội mới được quy định trong Luật đầu tư, còn nếu cấm sử dụng thì trước hết phải cấm đầu tư sản xuất kinh doanh.
Hiện nay, rượu bia là sản phẩm kinh doanh có điều kiện do Quốc hội quy định trong Luật Đầu tư, hoàn toàn không thuộc lĩnh cấm đầu tư sản xuất kinh doanh, do đó, những văn bản dưới luật có quy định “cấm rượu bia” là trái pháp luật, cụ thể là trái với Luật đầu tư.
Nếu không cấm được thì cần có chế tài gì để cấm hoặc hạn chế người dân uống rượu bia?
Hiện nay, để giảm tệ nạn do rượu bia gây ra, Nhà nước cũng đã ban hành nhiều quy định chế tài nhằm hạn chế người dân uống rượu bia như xử phạt hành chánh trong giao thông đối với người có nồng độ cồn quá quy định; xử phạt người bán rượu bia kinh doanh không đủ điều kiện; . . . Tuy nhiên, vấn đề thực hiện áp dụng các quy định pháp luật còn lỏng lẻo, thiếu đồng bộ, xử lý chưa nghiêm khắc, ví dụ như: kiểm soát người chưa thành niên sử dụng rượu bia; bán rượu bia tràn lan không giấy phép đủ điều kiện; sản xuất thủ công, nhập lậu, . . .
Ngoài ra, Quyết định 244 do Thủ tướng Chính phủ ký ban hành ngày 12/2/2014 về Chính sách quốc gia phòng, chống tác hại của lạm dụng rượu bia và đồ uống có cồn khác có chứa đựng nhiều giải pháp thiết thực. Trong đó, giải pháp quan trọng mang tính pháp lý cao nhất đó là nhanh chóng ban hành Luật phòng, chống tác hại của lạm dụng rượu bia.
Tác hại của rượu bia |
Vậy bản thân luật sư đã bao giờ chứng kiến một câu chuyện đau lòng nào mà nguyên nhân liên quan đến rượu bia?
Rất đau lòng!!! Đó là câu chuyện của một người bạn ở Bến Tre, trước đây bạn ấy làm ở Toà án, sau thì chuyển sang làm Luật sư. Câu chuyện cách đây 03 năm, khi đó bạn ấy đang ở tuổi 37, đang làm Luật sư cho một doanh nghiệp. Trong một lần tiếp khách, rượu được xem như một phương tiện giao lưu tình nghĩa và trong lúc vui say, bạn tôi đã lạm dụng rượu quá mức.
Kết quả, trên đường chạy xe mô tô về nhà, đến cổng bệnh viện Nguyễn Đình Chiểu – Bến Tre thì đột nhiên có xe đạp đi ngang qua, bạn tôi đâm xe mô tô vào xe đạp, người ngã đập đầu xuống đất chấn thương sọ não. Mặc dù, các Bác sỹ tận tình cứu chữa, nhưng bạn tôi ra đi sau gần một ngày hấp hối, để lại cha mẹ già, vợ và hai con nhỏ.
Lạm dụng rượu bia thật sự gây ra biết bao nỗi kinh hoàng cho bản thân và gia đình, xã hội. Ngay lúc này, Nhà nước cần phải đặc biệt quan tâm thực hiện quyết liệt “Quyết định 244 do Thủ tướng Chính phủ ký ban hành ngày 12/2/2014 về Chính sách quốc gia phòng, chống tác hại của lạm dụng rượu bia và đồ uống có cồn”.
Xin cảm ơn luật sư!
Luật sư Trần Minh Hùng, Hãng luật Gia Đình (Đoàn luật sư TpHCM): Không nên cấm cứng nhắc
Theo tôi, không nên cấm rượu bia hoàn toàn tuyệt đối mà chỉ nên cấm ở một số thời gian, địa điểm nhất định. Bởi, việc cấm hoàn toàn là chưa thực tế cũng như sẽ chồng chéo, ảnh hưởng đến một số hoạt động kinh doanh có liên quan. Để quy định này khả thi, tạo được sự đồng thuận thì cần được lấy thêm ý kiến rộng rãi từ nhiều ngành, đối tượng như ngành công thương, đơn vị sản xuất, người mua bán và cả những người thường uống rượu bia. Bởi một khi quy định ban hành sẽ ảnh hưởng rất nhiều lĩnh vực như du lịch, kinh tế...
Việc uống rượu bia theo tôi nên dừng ở mức tuyên truyền về ý thức uống rượu bia của người dân vì hiện nay nhiều người dân uống rượu bia như một thói quen xấu không phải vì mục đích lành mạnh hoặc việc uống rượu bia vì sở thích và xu hướng. Việc uống rượu bia quá mức, bất cứ thời gian và địa điểm nào theo tôi ảnh hưởng đến nhiều hoạt động và các tệ nạn xã hội khác ngoài ra còn ảnh hưởng đến lối sống lành mạnh của mỗi người. Như chúng ta biết dịp tết vừa rồi các vụ tai nạn và đánh nhau tăng đột biến nguyên nhân chính là do rượu bia nên việc cấm hạn chế về thời gian uống, địa điểm uống và số lượng bán cho người dùng rượu bia phải có mức độ cụ thể.
Việc cấm uống rượu bia là cần thiết, nhưng cấm thế nào cho có hiệu quả là một vấn đề. Không thể chỉ dùng biện pháp hành chính cứng nhắc, mà phải áp dụng đồng bộ nhiều biện pháp, trong đó không thể thiếu biện pháp tuyên truyền giáo dục, khuyến khích và vận động làm cho mọi người thấy tác hại của rượu bia. Khi đưa ra biện pháp nào cũng phải tính đến tính khả thi và đi vào cuộc sống.
Việc để hạn chế tác hại của rượu bia trước tiên cần nằm ở ý thức của mỗi người về cách dùng rượu bia làm sao cho văn minh và lành mạnh. Chúng ta không nên suy nghĩ chúc tụng nhau cho say sưa thì mới quý nhau, trọng nhau, hay cứ bất kỳ cuộc vui nào đều nhậu nhẹt rượu bia, không nên thích là cứ uống, uống say và nhiều mà không cần nghĩ đến hậu quả và tác hại của nó. Mỗi thức uống đều có mặt lợi và hại quan trọng là ý thức của người tiêu dùng.