Di dời 2.938 hộ với gần 11.000 nhân khẩu khỏi di tích kinh thành Huế

Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc gặp lãnh đạo tỉnh Thừa Thiên Huế và một số bộ, ngành liên quan tại trụ sở Chính phủ.

Theo báo cáo của UBND Thừa Thiên Huế, Quần thể Di tích cố đô Huế là tài sản vô giá của quốc gia, được UNESCO công nhận di sản văn hóa của nhân loại, mặc dù đã được tập trung đầu tư bảo tồn, tu bổ, phục hồi đồng bộ trong thời gian qua nhưng đến nay vẫn còn nhiều công trình, hạng mục xuống cấp nghiêm trọng.

Quá trình di dân trong thời gian chiến tranh (1945-1975), cùng với quá trình đô thị hóa, sự gia tăng dân số hàng năm tạo áp lực lớn lên vùng bảo vệ di tích, trong đó khu vực 1 di tích Kinh Thành Huế đang có khoảng 4.201 hộ dân sinh sống.

Do trong khu vực 1 di tích không được nâng cấp, tu sửa công trình, cùng với diện tích chật hẹp, địa hình dốc hẹp, đi lại khó khăn, người dân sống trong những căn nhà tạm bợ, chật hẹp, các điều kiện vê vệ sinh, môi trường không đảm bảo, ảnh hưởng rất lớn đến sức khỏe nhân dân và mỹ quan đô thị, xâm phạm nghiêm trọng di tích.

Do đó, Thừa Thiên Huế lập đề án “Di dời dân cư, giải phóng mặt bằng khu vực 1 hệ thống di tích Kinh Thành Huế thuộc quần thể di tích cố đô Huế”. Trong đó, giai đoạn 1 (2019 – 2021), dự kiến di dời 2.938 hộ với gần 11.000 nhân khẩu. Kinh phí thực hiện di dời vào khoảng 1.880 tỷ đồng trong giai đoạn 1 và 855 tỷ đồng cho giai đoạn 2 (2022 – 2025).

Tỉnh kiến nghị Trung ương hỗ trợ vốn, cho phép áp dụng khung chính sách bồi thường, hỗ trợ, tái định cư đặc thù cũng như nêu một số đề xuất khác.

Phát biểu kết luận cuộc làm việc, Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc đánh giá cao nỗ lực của lãnh đạo Thừa Thiên Huế trong việc trùng tu, tôn tạo và giữ gìn di tích Kinh thành Huế. Theo Thủ tướng, việc bảo vệ di tích Kinh thành Huế, di sản văn hóa thế giới, là di sản quốc gia đặc biệt, theo tinh thần chỉ đạo của Bộ Chính trị là nhiệm vụ của các cấp, các ngành, trước hết là trách nhiệm của Thừa Thiên Huế.

Thủ tướng cho rằng, trước mắt cần tập trung di dời dân cư trong khu vực 1 với 2.938 hộ, có bước đi, cách làm tốt. Thủ tướng lưu ý, Thừa Thiên Huế phải dành đất đai có vị trí thuận lợi cho người dân tái định cư để họ có thể tiếp tục sinh sống bằng nghề nghiệp cũ.

Tỉnh cần làm tốt công tác vận động dân cư. Về nguồn kinh phí, Thủ tướng nhấn mạnh tinh thần xã hội hóa, huy động nhiều nguồn lực khác nhau. Bên cạnh đó, Bộ Tài chính chủ trì phối hợp với Thừa Thiên Huế và các bộ, ngành liên quan để tính toán cụ thể việc hỗ trợ kinh phí cho tỉnh.

Về khung chính sách đối với vấn đề này, Thủ tướng nêu rõ chủ trương tạo thuận lợi cho Thừa Thiên Huế.

Điện Thái Hòa thuộc quần thể kinh thành Huế.

Kinh thành Huế là một không gian rộng lớn, là nơi quan trọng bậc nhất của triều Nguyễn. Hiện nay, kinh thành Huế còn lưu giữ được rất nhiều công trình kiến trúc, các đền đài, cung điện có giá trị văn hóa và kiến trúc đặc biệt nổi bật.

Kinh thành Huế được bắt đầu xây dựng năm 1805 dưới thời vua Gia Long, kéo dài đến gần 30 năm đến thời vua Minh Mạng. Đây là một tòa thành gần như hình vuông, mỗi cạnh khoảng trên dưới 2,5km, phía trước lượn cong theo thế của khúc sông Hương chảy qua trước thành. Bên trong Kinh thành Huế, có một vòng thành nhỏ hơn, gọi là Hoàng thành – một tòa thành có mặt trước và sau dài 622m, hai mặt bên dài 604m – đây là nơi đặt các cơ quan trọng yếu của triều đình. Tử Cấm Thành nằm trong cùng – mặt trước và sau dài 324m, hai mặt bên dài 290m – đây là nơi ở chính của hoàng gia.

Những điểm nhấn nổi bật của di tích kinh thành Huế như: Ngọ Môn là cửa chính của Hoàng thành, nằm phía Nam kinh thành Huế; Điện Thái Hòa nằm trong khu vực Đại Nội Huế, là nơi đăng quang của vua triều Nguyễn . Đây được coi là trung tâm của kinh thành Huế, cũng là trung tâm của đất nước, là biểu trưng quyền lực của Hoàng triều Nguyễn; Duyệt Thị Đường nằm bên trong Tử Cấm Thành, là một nhà hát dành cho vua, hoàng thân quốc thích, các quan đại thần của kinh thành Huế xem biểu diễn các vở tuồng xưa kia; Kỳ đài nằm chính giữa mặt nam kinh thành Huế thuộc phạm vi pháo đài Nam Chánh;…