Phượng tím Đà Lạt: Những khám phá thú vị

Sau đó trên facebook chia sẻ nhiều hình ảnh cây phượng tím ngã đổ và việc xử lý thu dọn thân cây, cùng nhiều bình luận thể hiện sự tiếc nuối. Nhiều người đưa cả hình ảnh cây phượng tím này khi còn bung sắc tím lãng mạn, cùng những kỷ niệm khó quên khi đến Đà Lạt mùa phượng tím.

Cây phượng tím đầu dòng ở Đà Lạt vẫn nở hoa mỗi khi hè về dù nhiều lần bị mưa bão "hành hạ" làm gẫy cành, bật gốc.

Đây không phải lần đầu tiên cây phượng tím đầu dòng này bị đổ do mưa bão. Khoảng hơn chục năm trước, cây phượng tím này cũng đã bị bật gốc đổ nghiêng trong một trận mưa bão.

Sau đó, Công ty Công trình đô thị Đà Lạt đã cưa tỉa phần ngọn và cành, giữ lại phần gốc cây và dựng lên để tiếp tục chăm sóc. Thật may mắn sau vài năm cây phượng tím này có hình dáng rất đẹp, tiếp tục sum suê và nở hoa mỗi khi hè về. 

Sắc tím hoa phượng làm du khách...ngẩn ngơ. (Ảnh minh họa)

Chỉ sau 2 ngày, chính quyền TP Đà Lạt đã tìm cây phượng tím cổ thụ khác trồng vào vị trí cây vừa bị quật gãy nhằm “xoa dịu” sự nuối tiếc của cộng đồng.

Nhắc đến phượng tím làm nhiều người nhớ đến cố kỹ sư nông học Lương Văn Sáu (tốt nghiệp Trường Canh nông Versailles, Pháp), người mang hạt giống phượng tím từ Pháp về Đà Lạt gieo ươm rồi đem cây con trồng thực nghiệm dọc đường phố vào năm 1962. Dù được chăm sóc kỹ càng nhưng chỉ có 3 cây sống sót: một cây nằm dọc trục đường Nguyễn Thị Minh Khai (Chợ đêm Đà Lạt), một cây ở vườn hoa Bích Câu (gần Vườn hoa Đà Lạt) và cây ở trước cổng vào nhà hàng Thủy Tạ vừa ngã đỗ. 

Phượng tím có tên khoa học là Jacaranda acutifolia thuộc họ Bignoniaceae, khác họ với phượng đỏ ở Việt Nam. Hoa có lá kép hai lần và hình thù hoa giống hoa phượng nên người địa phương gọi là phượng tím. Ngặt nỗi phượng tím ra hoa nhưng không cho quả, nên không có khả năng sinh sản tự nhiên.

(Ảnh minh họa)

Mãi đến năm 1994, kỹ sư Lương Văn Sáu mới thành công việc nhân giống phượng tím bằng phương pháp chiết cành. Đến cuối thập niên 90 (TK20), các nhà khoa học ở Đà Lạt đã lấy mầm của 3 cây phượng tím đầu dòng trên để thử nghiệm việc nhân giống bằng phương pháp vô tính, và đã thành công. Nhờ đó, phượng tím được nhân giống và trồng đại trà trên nhiều tuyến đường, tại các công viên, khu du lịch… Riêng ở Khu du lịch hồ Tuyền Lâm có con đường được mang tên Phượng Tím. Phượng tím từng được nhà văn Nguyễn Quang Sáng chọn làm tựa đề bộ phim phản ánh phong trào đấu tranh của sinh viên, học sinh Đà Lạt…

Ông Lương Văn Sáu từng là hội viên Hội Hoa hồng nước Pháp, là một trong những người đầu tiên thiết lập nên Công viên hoa Đà Lạt (Vườn hoa Đà Lạt ngày nay). Ngoài 3 cây phượng tím đầu dòng ở Đà Lạt, ông Sáu còn di thực nhiều cây hoa lá khác từ nước ngoài về trồng trong Vườn hoa Đà Lạt, trong khuôn viên các dinh thự, nhà thờ, chùa chiền... như cây vông mồng gà nằm nghiêng bên hàng rào sân sau khách sạn Palace, cây hoa chuông vàng ở chùa Linh Phước…

Kỹ sư nông học tài hoa ấy cuối đời bệnh tật, ông sống trong câm lặng; mọi việc trao đổi qua bút giấy, nhưng ông vẫn miệt mài nghiên cứu nhân giống các loài cây thân gỗ… Ông ra đi trong lặng lẽ, để lại gia tài vô giá là những giống cây quý và lạ cho Đà Lạt. Có thể ví phượng tím là cây hoa di sản, chuyên chở ký ức phố núi Đà Lạt tựa như cuộc đời lặng lẽ của người kỹ sư đã ươm mầm màu… hoa tím!