Xử phạt người vi phạm hút thuốc lá tại điểm cấm gặp khó

Xử phạt người vi phạm hút thuốc lá tại điểm cấm gặp khó

Dễ triển khai nơi trường học nhưng gặp khó tại bệnh viện, nhà hàng, khách sạn

Chia sẻ về Thực trạng triển khai môi trường không khói thuốc lá thông qua hoạt động kiểm tra, giám sát bà Nguyễn Yến Ngọc, Ban Kiểm soát, Quỹ phòng, chống tác hại của thuốc lá (Bộ Y tế) cho biết, hầu hết các cơ sở y tế đã thực hiện hoạt động PC THTL tại đơn vị, thành lập BCĐ Phòng chống tác hại thuốc lá, đưa hoạt động phòng chống tác hại thuốc lá vào kế hoạch chung của đơn vị, treo biển cấm hút thuốc lá tại các địa điểm cấm…

Nhận định này dựa trên hoạt động kiểm tra, giám sát của Ban trong giai đoạn từ năm 2018- 2019 tại các đơn vi nhận hỗ trợ kinh phí của Quỹ tại 16 tỉnh, thành phố gồm: Nam Định, Bình Định, Ninh Bình, Tuyên Quang, Hoà Bình, Đà Nẵng, Đắck  Lắck, Quảng Ninh, Nghệ An, Ninh Thuận, Phú Yên, Hải Dương, Hà Nam, Bắc Ninh, Thái Bình, Bắc Giang…

Kết quả cho thấy, các cơ sở y tế đều được tuyên truyền, phổ biến xây dựng môi trường không khói thuốc, nhiều bệnh viện đã thực hiện mô hình bệnh viênj không khói thuốc.

“Tuy nhiên, tại một số bệnh viện thì tình trạng hút thuốc lá vẫn diễn ra nhiều, có thực hiện nhắc nhở nhưng kết quả đạt chưa tốt.

Đặc biệt, các bệnh viện không bố trí kinh phí riêng cho hoạt động PCTHTL thực hiện hoạt động truyền thông thực hiện môi trường không khói thuốc thường lồng ghép vào hoạt động họp giao ban, họp hội đồng bệnh nhân, phát truyền thông bằng các phương tiện sẵn có của bệnh viện (loa phát thanh, tivi tại khu vực chờ)”, bà Ngọc thông tin.

Đối với các trường học, công tác phòng chống tác hại thuốc lá theo bà Ngọc thực hiện tốt hơn.

Nguyên nhân là do khối trường là đơn vị giáo dục nên dễ dàng truyền thông tới đối tượng là các cán bộ cũng như các học sinh trong trường bên cạnh đó cũng dễ xử lý các trường hợp vi phạm.

“Do đó, hoạt động PCTHTL ở các trường cũng dễ dàng hơn so với các khối khác như là các cơ sở y tế hay nhà hàng, khách sạn.

Tuy nhiên, do kinh phí còn hạn chế nên việc hỗ trợ triển khai thực hiện môi trường không khói thuốc ở khối nhà trường chưa phổ biến rộng rãi, trong khuôn khổ trách nhiệm của BKS chỉ đi thực tế tại các địa điểm được hỗ trợ kinh phí nên số lượng trường học được giám sát chưa nhiều”, bà Ngọc thông tin.

Trái ngược với sự thuận lợi trong công tác phòng chống tác hại thuốc lá tại trường học thì đối với khối nhà hàng, khách sạn, quán cà phê qua giám sát cho thấy còn gặp nhiều khó khăn.

Theo đó, ở những nơi này mặc dù có nội quy không hút thuốc lá khu vực trong nhà nhưng việc thực hiện chưa được tốt. Có những điểm cũng bố trí nơi hút thuốc lá cho khách hàng nhưng không đạt tiêu chuẩn thường chọn khu vực vẫn thuộc trong nhà không có hệ thống thông khí riêng.

“Nhiều khách sạn bố trí phòng nghỉ cho khách có để biển cấm hút thuốc nhưng lại để gạt tàn thuốc trong phòng, khách hàng hút thuốc không óc người nhắc nhở. Một số khách sạn bố trí phòng nghỉ được hút thuốc lá.

Tại nhà hàng và quán cà phê việc thực hiện môi trường không khói thuốc lá rất khó vì đây là loại hình dịch vụ chú ý nhiều đến sự thoải mái của khách hàng, ngại nhắc nhở, đối tượng khách đa dạng. Chủ nhà hàng không để ý tới thực hiện phòng chống tác hại thuốc lá”, bà Yến Ngọc cho hay.

Lãnh đạo một số đơn vị chưa quan tâm

Đáng lưu ý, qua kiểm tra giám sát, Quỹ Phòng, chống tác hại thuốc lá cũng nhận thấy một số lãnh đạo đơn vị cơ sở chưa thực sự quan tâm đến thực hiện môi trường không khói thuốc lá; thực hiện không nghiêm khắc.

Hoặc các đơn vị này có đưa nội dung cấm hút thuốc lá trong cơ quan đơn vị vào nội quy, yêu cầu cán bộ ký cam kết thực hiện môi trường không khói thuốc lá nhưng hoạt động kiểm tra, đôn đốc, nhắc nhở cán bộ rất hạn chế.

“Rất ít cán bộ vi phạm bị xử lý, người vi phạm là khách hàng đối tác thì việc nhắc nhở, xử lý càng hạn chế hơn.

Hơn thế nữa, chế tài xử phạt người vi phạm hút thuốc lá tại địa điểm cấm hút thuốc hiện rất khó thực hiện, tính khả thi chưa cao”, đại diện Quỹ phòng chống tác hại thuốc lá nhấn mạnh.

Trong khi đó, lực lượng thanh tra, kiểm tra, xử phạt mỏng, thực hiện không thường xuyên trong khi ý thức tuân thủ các quy định về địa điểm cấm hút thuốc của nhiều người còn thấp.

Hành vi hút thuốc lá tại điểm cấm diễn ra nhanh, không có bằng chứng gây khó khăn trong việc xử phạt. Chủ cơ sở không có quyền trong xử phạt đây là lý do các chủ cơ sở thường đưa ra khi cơ sở không thực hiện được tốt môi trường không khói thuốc lá.

Trên thực tế, tại các cơ sở cấm hút thuốc lá hoàn toàn trong nhà và trong phạm vi khuôn viên như ở các bệnh viện khó thực hiện môi trường không khói thuốc do có số lượng người ra vào nhiều và thường xuyên đa dạng về nghề nghiệp, độ tuổi, trình độ văn hoá, trình độ nhận thức nên ý thức thực hiện quy định về thực hiện môi trường không khói thuốc khác nhau, người bị nhắc nhở nhiều khi phản ứng gay gắt, không hợp tác. Không có lực lượng chuyên trách thường xuyên đi kiểm tra, nhắc nhở.

Để khắc phục những bất cập này nhằm triển khai triệt để công tác phòng chống tác hại thuốc lá,đại diện Quỹ phòng chống tác hại thuốc lá kiến nghị, cần có quy định bắt buộc cơ quan lãnh đạo ngành dọc có văn bản chỉ đạo yêu cầu các đơn vị cấp dưới thuộc quyền quản lý xây dựng kế hoạch thực hiện và báo cáo tình hình thực hiện hàng năm.

Về vấn đề xử phạt vi phạm về địa điểm cấm hút thuốc lá cần có chế tài để dễ thực hiện hơn, quyền xử phạt cần rộng hơn, thủ tục đơn giản hơn. Có sự phối hợp giữa các cơ quan quản lý và người dân và cần có phương tiện hỗ trợ thực hiện.

“Quy định cho Quỹ được chi các khoản mua sắm lắp đặt, quản lý hệ thống xử phạt nguội.

Cần có cơ chế tuyên dương khen thưởng đơn vị thực hiện tốt. Cần tăng mức phạt và công khai đối tượng bị phạt đối với các đơn vị vu phạm trong thực hiện môi trường không khói thuốc sau nhiều lần kiểm tra vẫn vi phạm”, bà Yến Ngọc nhấn mạnh.

N. Huyền