Nhân lực du lịch sẽ phát triển khi gia nhập ASEAN
Theo thông tin vừa được Tổng cục Du lịch công bố tại buổi họp báo Thỏa thuận thừa nhận lẫn nhau về nghề du lịch trong ASEAN hướng tới hình thành Cộng đồng kinh tế ASEAN (MRA – TP) vừa tổ chức tại Hà Nội, ASEAN đang hoàn thiện các yếu tố đảm bảo cho MRA –TP có hiệu lực và có thể chính thức áp dụng vào đầu năm 2016, bao gồm: Ký Hiệp định thành lập Ban Thư ký khu vực để triển khai MRA – TP; Phát triển đội ngũ đào tạo viên, đánh giá viên ASEAN và mở rộng ở cấp độ từng quốc gia thành viên; Phát triển các bộ công cụ phục vụ đào tạo và đánh giá theo các bộ tiêu chuẩn nghề; Thành lập các hội đồng ngành du lịch và hội đồng thẩm định, cấp chứng chỉ nghề ở từng quốc gia; Đối chiếu các tiêu chuẩn nghề du lịch quốc gia, chương trình đào tạo, hệ thống văn bằng, chứng chỉ của các nước với nhau thông qua hệ thống quy chiếu chung của ASEAN, từ đó hướng tới việc công nhận tương đương về trình độ tay nghề của lao động du lịch trong khu vực; Xây dựng hệ thống đăng ký trực tuyến và phần mềm đánh giá trình độ năng lực lao động du lịch trên cơ sở các văn bằng, chứng chỉ.
Đặc biệt, sắp tới sẽ hoàn thành việc xây dựng bộ tiêu chuẩn nghề và giáo trình đào tạo du lịch chung ASEAN cho 6 nghề du lịch thu hút nhiều lao động nhất là Lễ tân, Buồng, Phục vụ nhà hàng, Chế biến món ăn, Điều hành du lịch và Đại lý lữ hành.
Ông Hà Văn Siêu, Phó Tổng Cục trưởng Tổng cục Du lịch nhấn mạnh, bộ tiêu chuẩn nghề quốc gia đã được các nước ASEAN công nhận, giúp cho việc di chuyển lao động du lịch giữa các nước ASEAN vô cùng thuận tiện. Nhưng trong thực tế còn phụ thuộc vào chuyện các doanh nghiệp sử dụng lao động du lịch tại Việt Nam có sẵn sàng sử dụng lao động nước ngoài hay không. Bên cạnh đó, cũng cần phải chú trọng hơn nữa tới việc nâng cao sức hấp dẫn của các sản phẩm du lịch, năng lực cạnh tranh của các doanh nghiệp, thu hút lực lượng lành nghề về nước ta một cách có chọn lọc nhằm đáp ứng được nhu cầu ngày một tăng về du lịch.
Nhận xét về nhân lực lao động du lịch Việt Nam, ông Hà Văn Siêu cho rằng: "Nguồn lao động du lịch của nước ta rất dồi dào, chăm chỉ, thông minh, linh hoạt, tích cực học hỏi lạc quan. Tuy nhiên, kém ngoại ngữ, còn tính tùy tiện, đại khái và thiếu ý thức kỷ luật vẫn là những mặt cần khắc phục trong thời gian tới để có thêm nhiều cơ hội làm việc tại các nước ASEAN".
Cũng liên quan đến vấn đề nhân lực du lịch, ông Trần Phú Cường, Vụ phó Vụ hợp tác quốc tế, Bộ Văn hóa – Thể thao & Du lịch cho biết: Tổng số lao động trong ngành du lịch nước ta hiện nay là 1,4 triệu người, gồm cả lao động trực tiếp và gián tiếp. Trong hoạt động kinh doanh khách sạn, đặc biệt trong lĩnh vực du lịch MICE (loại hình du lịch kết hợp hội nghị, hội thảo, triển lãm, tổ chức sự kiện, du lịch khen thưởng của các công ty cho nhân viên, đối tác), thì dịch vụ làm buồng, lễ tân, nấu ăn thu hút nhiều lao động du lịch nhất.
Tính đến nay, Việt Nam đã thực hiện đầy đủ các trách nhiệm thành viên trong việc chuẩn bị triển khai MRA-TP. Đơn cử, Bộ trưởng Bộ Văn hóa – Thể thao & Du lịch đã ký Công hàm gửi Tổng Thư ký ASEAN thông báo việc giao cho Hội đồng cấp chứng chỉ nghề Du lịch (VTCB) thực hiện chức năng của 2 tổ chức Hội đồng ngành du lịch và Hội đồng thẩm định & cấp chứng chỉ nghề du lịch, đúng như yêu cầu của MRA – TP; cũng như thừa ủy quyền Thủ tướng Chính phủ ký Hiệp định thành lập Ban Thư ký khu vực để triển khai MRA – TP.
Bên cạnh đó, ngành Du lịch cũng đã lựa chọn và đề cử nhân sự phù hợp tham gia các chương trình đào tạo do ASEAN tổ chức đối với các nghề: Buồng, Chế biến món ăn, Lễ tân và Phục vụ nhà hàng (tổng số 23 người); Tham gia xây dựng, phổ biến các tài liệu hướng dẫn đào tạo, đánh giá lao động du lịch theo các tiêu chuẩn nghề và giáo trình đào tạo du lịch chung trong ASEAN; Xây dựng và phát triển hệ thống các tiêu chuẩn nghề du lịch quốc gia…
Theo thông tin từ Tổng cục Du lịch, hiện Việt Nam đã ban hành 8 bộ tiêu chuẩn nghề quốc gia, đang trong quá trình chuyển đổi 10 bộ tiêu chuẩn nghề du lịch theo hệ thống Tiêu chuẩn kỹ năng nghề du lịch Việt Nam (VTOS) do Liên minh Châu Âu hỗ trợ thành các bộ tiêu chuẩn nghề du lịch quốc gia.