Việt Nam tham dự cuộc họp theo thể thức Arria giảm thiểu nạn đói và xung đột

Hôm 21/4, Hội đồng Bảo an Liên Hợp Quốc (LHQ) đã họp theo thể thức Arria về chủ đề nạn đói và xung đột dưới sự chủ trì của Ireland.

Tham dự cuộc họp có ông Máximo Torero Cullen, Trưởng bộ phận kinh tế của Tổ chức Nông Lương LHQ (FAO); bà Margot Van Der Velden, Giám đốc phụ trách xử lý khủng hoảng của Chương trình Lương thực Thế giới (WFP); ông Michael Fakhri, báo cáo viên đặc biệt LHQ về quyền lương thực cùng đại diện hơn 40 nước thành viên LHQ.

Cuộc họp theo thế thức Arria là một hình thức họp không chính thức của Hội đồng Bảo an nhằm thảo luận về các vấn đề quan trọng, mới nổi, có sự tham gia của các nước thành viên Hội đồng Bảo an, cũng như các thành viên LHQ ngoài Hội đồng Bảo an, các tổ chức quốc tế/cá nhân hoạt động trong lĩnh vực liên quan.

Tại cuộc họp, các báo cáo viên đã bày tỏ quan ngại về việc số người bị ảnh hưởng bởi xung đột và mất an ninh lương thực gia tăng mạnh trong những năm gần đây. 

Dữ liệu trong báo cáo của Mạng lưới toàn cầu chống khủng hoảng lương thực (GNAFC) cho thấy tình trạng mất an ninh lương thực nghiêm trọng gia tăng trong năm 2021. Đây là năm thứ 5 tình trạng này diễn ra và xung đột vẫn là nguyên nhân chính. Số người bị đói do xung đột cũng tăng nhanh chóng từ con số 99 triệu người vào năm 2020 lên thành 139 triệu người vào năm 2021.

Theo các chuyên gia, hậu quả của xung đột tại Ukraine đang có tác động nghiêm trọng đối với hệ thống lương thực thế giới mà đặc biệt là đối với các quốc gia vốn đã bị ảnh hưởng bởi xung đột như Afghanistan, Syria, Yemen, Ethiopia, Somalia, Nam Sudan...

Trước đó, vào ngày 26/1, trong báo cáo mang tựa đề “Những điểm nóng của nạn đói”, FAO và WFP dự báo từ tháng Hai đến tháng Năm,  Ethiopia, Nigeria, Nam Sudan và Yemen là những khu vực “nóng nhất” chịu nạn đói. Báo cáo nhấn mạnh tình trạng mất an ninh lương thực trầm trọng cũng đang ảnh hưởng lớn tới 20 quốc gia khác và các thành phố tại Afghanistan, Cộng hòa Trung Phi, Cộng hòa Dân chủ Congo, Haiti, Honduras, Sudan, Syria, vùng Sahel mà cụ thể là Trung Sahel. Phần lớn những điểm nóng chịu nạn đói, xung đột và bạo lực là nguyên nhân chính làm trầm trọng thêm vấn đề mất an ninh lương thực.

Tác động của cuộc chiến ở Ukraine không chỉ ảnh hưởng tới hệ thống phân phối thực phẩm của quốc gia này, mà còn tác động tới cả khu vực và quốc tế, đồng thời làm tăng nguy cơ mất an ninh lương thực trên toàn cầu. Bởi Nga và Ukraine nằm trong danh sách những quốc gia sản xuất những mặt hàng nông nghiệp quan trọng nhất cho thế giới.

Do đó, nhiều nước nhấn mạnh tầm quan trọng của việc tăng cường cam kết tài trợ cho các chương trình lương thực, cứu trợ nhân đạo; kêu gọi các bên trong xung đột tuân thủ luật nhân đạo quốc tế, tạo điều kiện cho các tổ chức nhân đạo tiếp cận người dân nhanh chóng, không bị cản trở; khẳng định phát triển bền vững, chấm dứt và giải quyết xung đột là giải pháp lâu dài, toàn diện để chấm dứt nạn đói trong xung đột.

Một số ý kiến kêu gọi Hội đồng Bảo an sớm thiết lập cơ chế Đặc phái viên của Tổng thư ký về nạn đói và xung đột cũng như đề nghị Tổng thư ký báo cáo định kỳ về chủ đề này.

ại sứ Đặng Hoàng Giang, Trưởng Phái đoàn thường trực Việt Nam tại LHQ.

Phát biểu tại cuộc họp, Đại sứ Đặng Hoàng Giang, Trưởng Phái đoàn thường trực Việt Nam tại LHQ, ghi nhận hệ thống lương thực thế giới đang ngày càng bị thách thức bởi xung đột, đại dịch Covid-19, biến đổi khí hậu và thiên tai. Điều này đã ảnh hưởng nghiêm trọng tới an ninh lương thực của các quốc gia và các bối cảnh xung đột ở châu Phi, châu Âu và châu Á.

Ngoài việc kêu gọi cộng đồng quốc tế tăng cường nỗ lực để giải quyết nạn đói do xung đột, Đại sứ hoan nghênh những nỗ lực gần đây của LHQ, FAO, WFP, các đối tác nhân đạo hỗ trợ người dân tại nhiều địa bàn; khuyến khích LHQ và các đối tác thúc đẩy các biện pháp xử lý vấn đề gia tăng giá cả nhiều mặt hàng thiết yếu hiện nay, xử lý các thách thức trong từng tình huống cụ thể, đồng thời tăng cường thông tin, cập nhật về các khu vực nảy sinh hoặc có diễn biến phức tạp về mất an ninh lương thực.

Đại sứ Việt Nam nhấn mạnh trách nhiệm của các bên xung đột trong việc bảo đảm tôn trọng luật nhân đạo quốc tế, không sử dụng việc bỏ đói làm công cụ phục vụ mục đích quân sự, như đã nêu tại Nghị quyết 2417 và Nghị quyết 2573 mà Việt Nam đã thúc đẩy với sự đồng bảo trợ của tất cả các nước thành viên Hội đồng Bảo an.

Đại sứ Đặng Hoàng Giang cho rằng cần thúc đẩy hợp tác giữa LHQ và các tổ chức khu vực trong việc thúc đẩy giải quyết nguyên nhân gốc rễ của xung đột, xây dựng hòa bình và ngăn ngừa xung đột, qua đó giảm thiểu nguy cơ của nạn đói do xung đột.

Đại sứ nhấn mạnh Việt Nam coi an ninh lương thực là gốc của an ninh, ổn định, phát triển và sẽ tiếp tục đóng góp vào các nỗ lực chung của cộng đồng quốc tế trong giải quyết các thách thức về an ninh lương thực.

Minh Thu