Để bản làng không còn ma tuý

Nhiều người nghiện ma túy là đồng bào DTTS

Tỉnh Nghệ An có 39 dân tộc cùng chung sống, trong đó, đồng bào dân tộc thiểu số (DTTS) chiếm gần 15% - đông nhất là đồng bào Thái, Thổ, Khơ Mú, Mông, Ơ Đu. Trước đây, đồng bào DTTS ở các huyện biên giới, đặc biệt là các địa phương phía Tây Nghệ An vẫn hay trồng và sử dụng thuốc phiện như một thói quen. Đến nay, việc trồng cây thuốc phiện đã bị xóa bỏ, nhưng không ít hộ vẫn lén lút trồng để sử dụng. Hơn thế nữa, các đối tượng buôn bán ma túy lợi dụng sự thiếu hiểu biết và trình độ nhận thức hạn chế của đồng bào dân tộc sống ở địa bàn biên giới đã lôi kéo người dân, nhất là đồng bào Mông, vào con đường nghiện ngập; tiếp tay, buôn bán, vận chuyển ma túy… Tương Dương, Kỳ Sơn và Quế Phong theo đó trở thành những cái tên gắn liền với nhiều câu chuyện đau lòng liên quan đến ma túy, nhiều vụ án, chuyên án ma túy lớn cũng được bóc gỡ ngay tại các địa bàn này…

Theo số liệu thống kê của Công an tỉnh Nghệ An, năm 2020, Nghệ An có 5.048 người nghiện ma túy có hồ sơ quản lý, trong đó, các huyện miền núi như Kỳ Sơn có 667 người, Tương Dương có 574 người, Quế Phong có 545 người... Đây là những con số thống kê chưa đầy đủ, bởi số người nghiện ma túy ở các địa phương thuộc phía Tây Nghệ An có thể còn cao hơn nhiều. Trong đó, có không ít người nghiện là đồng bào DTTS sinh sống ở các huyện miền núi, biên giới.

Lực lượng Công an tuyên truyền cho  bà con DTTS về bảo vệ an ninh trật tự vùng biên Tương Dương. Ảnh: Thu Hiền

Nỗ lực tuyên truyền

Các huyện Tương Dương, Kỳ Sơn, Quế Phong... của miền Tây xứ Nghệ là điểm nóng về sản xuất, vận chuyển, buôn bán ma túy. Ðây là những huyện miền núi có đường biên giới tiếp giáp với ba tỉnh nước bạn Lào là Hủa Phăn, Bô-li-khăm-xay và Xiêng Khoảng. Lợi dụng địa hình hiểm trở, các đối tượng chủ yếu người Mông bên Lào sang dựng lều, lán và tổ chức mua bán ma túy khá rầm rộ. .

Để giảm tỷ lệ người nghiện ma túy, giúp đỡ người cai nghiện ma túy tái hòa nhập cộng đồng được Nghệ An xác định là nhiệm vụ quan trọng và kêu gọi sự chung sức của các cấp, các ngành, các đoàn thể… Đến nay, toàn tỉnh Nghệ An đã triển khai xây dựng 12 cơ sở điều trị, 19 điểm cấp phát Methadone vệ tinh rải đều ở các địa bàn trọng điểm có số người nghiện ma túy cao, trong đó, có những điểm được tổ chức tại các trạm y tế của xã vùng sâu, vùng xa. Tại các huyện có tỷ lệ người nghiện ma túy cao như: Tương Dương, Kỳ Sơn và Quế Phong - mỗi huyện đều có 1 cơ sở điều trị và 2 điểm cấp phát thuốc Methadone cho người nghiện ma túy.

Song song với các hình thức cai nghiện ma túy, để đẩy lùi tệ nạn ma túy vùng DTTS, Nghệ An xác định, quan trọng nhất vẫn là giúp đồng bào hiểu được tác hại to lớn của ma túy... Theo đó, thời gian qua, các cơ quan, đoàn thể ở Nghệ An, nòng cốt là lực lượng biên phòng, đã tập trung đẩy mạnh công tác tuyên truyền, phổ biến, giáo dục pháp luật cho cán bộ, nhân dân ở khu vực biên giới; vận động từng hộ gia đình ký cam kết không tiếp tay cho hoạt động buôn bán trái phép chất ma túy.

Song song với đó, các đồn biên phòng cũng phối hợp với công an các xã biên giới lập danh sách, quản lý chặt chẽ đối tượng nghiện ma túy trên địa bàn; phối hợp với chính quyền địa phương, gia đình vận động những người nghiện ma túy đi cai nghiện và hỗ trợ họ tái hòa nhập cộng đồng; tăng cường triển khai các biện pháp nghiệp vụ, đấu tranh, triệt xóa các đường dây, tổ chức, các tụ điểm cung cấp ma túy vào địa bàn, ngăn chặn nguồn cung cấp ma túy.

Phát huy vai trò của già làng, trưởng bản

Nhằm phát huy hơn nữa vai trò của các già làng, trưởng bản, người có uy tín trong công tác phòng chống ma túy,  tháng 4/2021, Bộ Văn hóa Thể thao và Du lịch đã phối hợp Sở Văn hóa và Thể thao tỉnh Nghệ An tổ chức Lớp tập huấn tuyên truyền phòng, chống ma túy cho 70 người là trưởng thôn, bản, người có uy tín trong cộng đồng các dân tộc và đại diện Hội Phụ nữ, Hội Nông dân, Hội Cựu chiến binh và Đoàn Thanh niên của các xã trên địa bàn huyện Quỳ Hợp.

Các học viên được nghe báo cáo viên giới thiệu về 5 chuyên đề: Tuyên truyền các chủ trương, đường lối của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước về phòng, chống ma túy; phổ biến rộng rãi các văn bản hướng dẫn của các ngành, tổ chức, đoàn thể về phòng, chống ma túy và các tệ nạn xã hội; vị trí, vai trò, tầm quan trọng của người có uy tín trong đồng bào DTTS đối với nhiệm vụ bảo vệ an ninh chính trị, trật tự an toàn xã hội nói chung và trong việc tuyên truyền, vận động đồng bào chấp hành tốt chủ trương, đường lối của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước nói riêng; phương thức vận động bà con các dân tộc ở thôn bản phòng chống tội phạm, phòng chống ma túy, bài trừ các tệ nạn xã hội; Tuyên truyền, phổ biến cách nhận biết, phòng tránh đối với các loại ma túy; giúp người dân hiểu rõ về bản chất, tác hại của ma túy đối với cá nhân, gia đình và cộng đồng...

Thông qua công tác tập huấn nhằm nâng cao nhận thức, kiến thức pháp luật cho già làng, trưởng bản, người có uy tín trong đồng bào DTTS; khuyến khích họ tiếp tục phát huy vai trò, trách nhiệm, ảnh hưởng và uy tín trong việc tuyên truyền, vận động đồng bào dân tộc thiểu số không trồng cây thuốc phiện, không tham gia mua bán, tàng trữ, vận chuyển trái phép các chất ma túy; giúp đỡ, cảm hóa, giáo dục người nghiện ma túy cai nghiện thành công và vươn lên trong cuộc sống. Đồng thời, tích cực tham gia phát hiện, tố giác hành vi phạm pháp luật liên quan đến ma túy; hỗ trợ cho lực lượng Công an trong phòng ngừa và đấu tranh có hiệu quả với tội phạm ma túy, góp phần bảo đảm an ninh trật tự vùng đồng bào DTTS.

Thu Hiền