Tồn dư hoá chất, kháng sinh cấm trong thuỷ sản nuôi tại Tiền Giang

Ngày 15/10, Chi cục Quản lý chất lượng nông lâm sản và thủy sản Nam bộ (Chi cục Chất lượng Nam bộ) thông báo về việc phát hiện dư lượng hóa chất, kháng sinh cấm trong thủy sản nuôi tại Tiền Giang.

Căn cứ phiếu kết quả thử nghiệm hóa học số CTDL39B/2021H của Trung tâm Chất lượng nông lâm thủy sản vùng 4 (nhận ngày 14/10/2021) và theo thông tin truy xuất nguồn gốc/thông tin lấy mẫu của Chi cục Quản lý Chất lượng Nông lâm sản và Thủy sản Tiền Giang, sản phẩm là cá tra bột, điểm lấy mẫu là hộ nuôi Nguyễn Văn Lợi, địa chỉ: Ấp 1, xã Mỹ Thành Bắc, huyện Cai Lậy, tỉnh Tiền Giang (mã số mẫu: 82/0921/13). Kết quả, tồn dư Leucomalachite Green.

Trong lĩnh vực thủy sản, trước đây Malachite Green được sử dụng để xử lý nước, phòng trị các bệnh nấm thủy mi, bệnh trùng quả dưa … trong các mô hình nuôi trồng thủy sản. Vì là một hóa chất có hiệu quả trong việc điều trị bệnh cá và lại rẻ tiền nên Malachite Green được các hộ nuôi trồng thủy sản sử dụng nhiều dẫn đến việc hóa chất này đã bị phát hiện còn tồn lưu bên trong cơ thể của một số loài thủy sản.

Theo các nghiên cứu, chất Leucomalachite Green là chất sinh ra trong quá trình chuyển hóa của Malachite Green và thường còn tồn dư trong cá một thời gian dài, ngay cả khi không còn phát hiện Malachite Green nữa.

Malachite Green và Leucomalachite Green làm tổn thương đến chức năng gan, làm thay đổi chức năng tuyến giáp, thiếu máu, giảm bạch cầu, đột biến gen và có thể là chất gây ung thư trên mô hình thực nghiệm động vật, cụ thể là loài chuột.

Một nghiên cứu khác về độc tính của Malachite Green và Leucomalachite Green được tiến hành trong thời gian 2 năm của Trung tâm Nghiên cứu độc tố Quốc gia Hoa Kỳ cho thấy có biểu hiện gây ung thư của Leucomalachite Green trên chuột nhắt cái.

Trong phạm vi về an toàn thực phẩm thì malachite green tác động trực tiếp lên các loại thuỷ sản như cá, hến, baba, tôm,…đặc biệt là các loại cá nuôi như cá tra, cá basa. Do lượng thuốc sử dụng quá nhiều và bị biến tính khi vào cơ thể sinh vật, để lại lượng tồn dư trong cơ thể sinh vật và gián tiếp chính con người lại chịu tác động của MG khi sử dụng các thực phẩm thuỷ sản có chứa MG này.

Lượng tồn dư còn lại trong các ao, đầm sau mỗi vụ được người nông dân thau rửa ao đầm,nước từ các ao này chảy ra sông,suối, biển làm cho các sinh vật ở các nơi này bị nhiễm Malachite green, đặc bịêt là những loài cá biển.

Ảnh minh hoạ.

Ngoài ra, Leucomalachite Green còn là chất gây đột biến trong cơ thể của các loài động vật. Các nhà khoa học đưa ra kết luận rằng Malachite Green và Leucomalachite Green là 2 chất nguy hại, có tiềm năng gây ung thư cho người. Malachite Green đã bị cấm sử dụng và được kiểm tra nghiêm ngặt về dư lượng có trong thực phẩm ở nhiều nước trên thế giới.

Tại Việt Nam, Malachite Green nằm trong danh mục hóa chất, chế phẩm sinh học, vi sinh vật cấm sử dụng trong thức ăn thủy sản, sản phẩm xử lý môi trường nuôi trồng thủy sản ban hành kèm theo Thông tư số 26/2018/TT-BNNPTNT ngày 15/11/2018 của Bộ Nông nghiệp và PTNT. Vì vậy, người nuôi trồng thủy sản tuyệt đối không được sử dụng.

Việc sử dụng thuốc, hóa chất để phòng và trị bệnh trong nuôi trồng thủy sản là điều cần thiết, nhằm làm giảm tổn thất và đảm bảo lợi nhuận. Tuy nhiên, người nuôi cần phải biết các nguyên tắc, loại thuốc, chế phẩm sinh học được phép sử dụng để tránh rủi ro và đảm bảo an toàn thực phẩm.

Chi cục Quản lý chất lượng nông lâm sản và thủy sản Nam bộ yêu cầu Chi cục Quản lý Chất lượng Nông lâm sản và Thủy sản Tiền Giang phối hợp với các đơn vị trực thuộc Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn tổ chức việc điều tra nguyên nhân tại cơ sở ương giống có mẫu vi phạm nêu trên, sau đó có văn bản thông báo yêu cầu cơ sở thực hiện các hành động khắc phục phù hợp.

Chi cục Quản lý Chất lượng Nông lâm sản và Thủy sản Tiền Giang cần thông báo ngay kết quả giám sát tới Chi cục Thủy sản Tiền Giang để có biện pháp xử lý đối với cơ sở ương giống có mẫu vi phạm theo quy định hiện hành.

Chủ trì, phối hợp với các đơn vị có liên quan của Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn tổ chức thẩm tra kết quả thực hiện các hành động khắc phục của cơ sở, đồng thời giám sát xuất bán lô cá giống có kết quả không đạt nêu trên và báo cáo kịp thời về Chi cục Chất lượng Nam bộ thông tin cơ sở nuôi tiếp nhận, thu mua lô cá giống này (trong trường hợp đã xuất bán).

Báo cáo kết quả thực hiện, bao gồm kết quả xử lý của Chi cục Thủy sản về Chi cục Chất lượng Nam bộ và các cơ quan liên quan ngay sau khi hoàn thành.

K.Chi