Nỗi lo mất an toàn thực phẩm từ đồ ăn chay

Ngộ độc vì đồ chay

Trước đó, tại Đà Nẵng đã xảy ra vụ ngộ độc đồ ăn chay. Theo thông tin từ Sở Y tế Đà Nẵng cho biết, số người nhập viện vì ngộ độc thực phẩm từ các quầy bán hàng ăn uống đồ chay ở chợ Túy Loan là  222 người.

Theo Ban An toàn thực phẩm (ATTP) TP Đà Nẵng, qua điều tra ban đầu, thức ăn nghi ngờ nguyên nhân gây ngộ độc là món ăn chay tự chế biến tại các hộ gia đình. Nguyên liệu làm những món này được người dân mua tại chợ Túy Loan gồm chả cây, chả đòn, nem, ram và đậu khuôn.

Tại Hà Nội, nhu cầu ăn chay cũng rất lớn. Thời gian vừa qua, Quận Hoàn Kiếm liên tục kiểm tra công tác an toàn thực phẩm trong đó đồ ăn chay cũng được quan tâm.

Nhiều lần kiểm tra các khu vực chợ Đồng Xuân, Hà Nội đã phát hiện nhiều thực phẩm chay không rõ nguồn gốc sức sống.

Không chỉ mua ở chợ, người có nhu cầu cũng dễ dàng để tìm mua được những thực phẩm chay chế biến sẵn hay các gia vị chế biến đồ chay ở chợ, siêu thị và trên cả mạng xã hội, các trang thương mại điện tử. Như các món chay giả mặn như giò, chả quế, cá kèo, thịt gà, mực ống chay, bò hầm, gà… xuất xứ từ nhiều nước trên thế giới, đặc biệt là Trung Quốc. 

Theo bác sĩ dinh dưỡng Nguyễn Văn Tiến – Viện Dinh dưỡng quốc gia đồ chay được nhiều người lựa chọn thực phẩm chay bởi quan niệm ăn chay tốt cho sức khỏe. Tuy nhiên, các món ăn “chay giả mặn”, được bổ sung nhiều gia vị, hương liệu, chất bảo quản hương liệu thì không an toàn. Không chỉ thế, thực phẩm chay giả mặn còn được chiên, rán nhiều.

Nỗi lo mất an toàn thực phẩm từ đồ ăn chay

Theo bác sĩ Tiến, bình thường ăn chay là chế độ ăn gồm những thực phẩm có nguồn gốc từ thực vật như rau, củ, quả, các loại hạt... Ăn chay có nhiều chất xơ và có nhiều tác dụng đối với sức khỏe. Chất xơ trong thực phẩm chay giúp chống táo bón, giảm nguy cơ mắc bệnh tim mạch, giảm cholesterol...

Những thực phẩm chay đã chế biến sẵn trong một thời gian dài và liên tục thì không những không thanh lọc được cơ thể mà còn đang tự đầu độc cơ thể.

Người tiêu dùng thông thái

Ông Trần Ngọc Tụ, Chi cục trưởng Chi cục An toàn vệ sinh thực phẩm Hà Nội cho biết, trong quá trình kiểm tra an toàn thực phẩm trên thị trường, cơ quan chức năng cũng tiến hành kiểm tra các mặt hàng thực phẩm chay, đồng thời lấy mẫu xét nghiệm về độ an toàn để kịp thời cảnh báo với người tiêu dùng.

Tuy nhiên, ông Tụ khuyến cáo người tiêu dùng cũng cần tự trang bị các kiến thức về an toàn thực phẩm để bảo vệ sức khỏe của bản thân và gia đình. Khi mua thực phẩm chay, người dân cần chú ý tới màu sắc của sản phẩm, tránh mua thực phẩm đã bị ngả màu, mốc, thực phẩm tẩy trắng hay sản phẩm chế biến sẵn dùng nhiều phẩm màu.

Khi chọn thực phẩm chay khô hoặc đã chế biến sẵn ăn liền, người tiêu dùng nên tìm chọn những thương hiệu có uy tín, lâu năm, đặc biệt là có giấy chứng nhận đạt vệ sinh an toàn thực phẩm, sản phẩm có nhãn mác, nguồn gốc rõ ràng. Đối với thực phẩm chay ngoại nhập, cần mua hàng có nguồn gốc rõ ràng, có tem nhãn phụ, hạn sử dụng...

Về vấn đề thực phẩm chay, ông Tụ cho biết hiện nay pháp luật chưa có quy định nào điều chỉnh trực tiếp về loại thực phẩm này. Song thực phẩm chay cũng là một loại thực phẩm nói chung, bởi vậy cũng thuộc sự điều chỉnh của  và các văn bản pháp luật khác liên quan đến an toàn thực phẩm.

Tuy nhiên, theo Luật An toàn thực phẩm quy định rõ quyền và nghĩa vụ của tổ chức, cá nhân trong bảo đảm an toàn thực phẩm; điều kiện bảo đảm an toàn đối với thực phẩm, sản xuất, kinh doanh thực phẩm và nhập khẩu, xuất khẩu thực phẩm; quảng cáo, ghi nhãn thực phẩm; kiểm nghiệm thực phẩm; phân tích nguy cơ đối với an toàn thực phẩm; phòng ngừa, ngăn chặn và khắc phục sự cố về an toàn thực phẩm; thông tin, giáo dục, truyền thông về an toàn thực phẩm; trách nhiệm quản lý nhà nước về an toàn thực phẩm.

Cụ thể về các hành vi bị cấm trong an toàn thực phẩm được quy định tại Điều 2, Điều 6 Luật An toàn thực phẩm 2010 về  Xử lý vi phạm pháp luật về an toàn thực phẩm, quy định: “Tổ chức, cá nhân sản xuất, kinh doanh thực phẩm vi phạm pháp luật về an toàn thực phẩm thì tùy theo tính chất, mức độ vi phạm mà bị xử lý vi phạm hành chính hoặc bị truy cứu trách nhiệm hình sự, nếu gây thiệt hại thì phải bồi thường và khắc phục hậu quả theo quy định của pháp luật…”

Như vậy, tùy vào mức độ vi phạm, người sản xuất, cơ sở sản xuất sẽ phải chịu hình thức xử lý khác nhau. Về xử phạt vi phạm hành chính về an toàn thực phẩm được quy định cụ thể tại Nghị định số 178/2013/NĐ-CP.

 Khánh Chi